Elçilikte kan aktı!

Azerbaycan’ın İran’daki büyükelçiliğine dün düzenlenen silahlı saldırıda 1 kişi hayatını kaybetti. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında, saldırganın, saldırıyı Kalaşnikof otomatik silahla düzenlediği ve güvenlik noktasına ateş açtığı belirtildi.

Saldırıda güvenlik şefinin hayatını kaybettiği ve iki güvenlik görevlisinin ise saldırıyı engellemeye çalışırken yaralandığı açıklandı. Saldırının güvenlik görüntüleri de ortaya çıktı. Görüntülerde büyükelçilik çalışanlarının hemen arkasından binaya giren silahlı saldırgan çevreye ateş açarken, bir güvenlik görevlisi ise saldırganın üzerine atlayarak engellemeye çalışıyor. Saldırı sonrası açıklama yapan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, bunun bir “terör eylemi” olduğunu söyledi ve olayın acilen soruşturulup, “teröristin” cezalandırılmasını talep etti.

‘Sorumlu İran’

Tahran Polis Komutanlığı tarafından yapılan açıklamada, saldırganın yakalandığı bildirildi. Tahran Emniyet Müdürü Hüseyin Rahimi, aracıyla pusu kuran 50 yaşlarındaki saldırganın büyükelçilik çalışanının aracıyla büyükelçilik binasına girişi sırasında Kalaşnikof otomatik silahıyla hızlı bir şekilde binaya girdiği ve etrafa ateş etmeye başladığını aktardı. Saldırganın saldırıyı kişisel nedenlerle gerçekleştirdiği ifade edildi. İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, saldırıyı kınayarak olayın kapsamlı bir şekilde araştırılması talimatını verdi. İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan da Azerbaycanlı mevkidaşı Ceyhun Bayramov ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Abdullahiyan’ın saldırıyı kınadığı ve Azerbaycan halkına baş sağlığı dileklerini iletttiği belirtildi.

Olay sonrası Azerbaycan Büyükelçiliği tahliye edildi. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ayhan Hacızade, “Diplomatik temsilcilikleri kabul eden ülke büyükelçiliklerin güvenliğinin sağlanmasında sorumluluk taşıyor. Büyükelçiliğin İran’dan kısa süre içinde tahliyesi için gerekli çalışmaların yapılmasını planlıyoruz” dedi. İran’ın Bakü Büyükelçisi Seyid Abbas Musavi de Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı’na çağrılarak olaydan duyulan üzüntü dile getirildi. 

Ankara lanetledi

ANKARA Milliyet - Dost ve kardeş Azerbaycan’ın Tahran’daki Büyükelçiliğine düzenlenen ve bir kişinin yaşamını yitirdiği, iki kişinin de yaralandığı saldırıya Ankara’dan anında sert tepki geldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliğine yapılan, bir güvenlik amirinin şehit edildiği menfur saldırıyı şiddetle kınıyorum. Azerbaycanlı kardeşlerimize başsağlığı dileklerimi iletiyor, yaralılarımıza acil şifalar diliyorum. Türkiye can dostu ve kardeşi Azerbaycan’ın yanındadır” ifadelerini kullandı.

Saldırı haberinin duyulmasının hemen ardından Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Jeyhun Bayramov ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Çavuşoğlu, Twitter’daki hesabından da “Can Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliği’ne yapılan hain saldırıyı lanetliyorum. Şehit kardeşimize Allah’tan rahmet, yakınları ile Azerbaycan halkına başsağlığı, yaralananlara acil şifalar diliyorum. Azerbaycan hiçbir zaman yalnız değildir” ifadesine yer verdi.

‘Sorumlular derhal bulunmalı’

Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklama ile ‘alçak saldırının sorumlularının derhal bulunarak adalete teslim edilmeleri ve tekrarının yaşanmaması için gerekli tüm önlemlerin alınması’ istenirken, iktidar ve muhalefet ayrımı olmaksızın siyasilerce yayımlanan taziye mesajlarında da “Azerbaycan’ın yanındayız” mesajı verildi.

Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında “Bu alçak saldırının sorumlularının derhal bulunarak adalete teslim edilmeleri ve tekrarının yaşanmaması için gerekli tüm önlemlerin alınması büyük önem taşımaktadır. Kardeş Azerbaycan asla yalnız değildir. Azerbaycan’a desteğimiz her zaman olduğu gibi bundan sonra da kesintisiz devam edecektir” ifadeleri kullanıldı.

Pek çok siyasi de mesaj yayımlayarak, hain saldırıya tepki gösterdi ve Azerbaycan halkına başsağlığı diledi. Mesajlarda “Azerbaycan’ın yanındayız” vurgulaması yapıldı. TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, TBMM Dışişleri Komisyonu CHP Grup Sözcüsü Ünal Çeviköz, İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu saldırıyı kınadı ve lanetledi.

Azerbaycan-İran gerginliğinin sebepleri ne?

Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, Tahran Büyükelçiliğine yapılan ve 1 kişinin ölümüne neden olan saldırı hakkında İran’ı sorumlu tutarken, daha önce de benzer girişimler olduğunu duyurdu. Bakanlık açıklamasında, İran’da son dönemde yürütülen Azerbaycan karşıtı kampanyanın bu tür saldırıları teşvik ettiği ifade edildi.

Peki iki ülke arasındaki gerginliğin sebebi ne? Bunun en büyük sebebi olarak Dağlık Karabağ’daki durum ve bu durum karşısında iki ülkenin tutumu gösteriliyor. Gerginliğin arkasında genel olarak İran’ın Ermenistan’la; Azerbaycan’ın da İsrail’le olan ilişkileri yatıyor.

Hedef Zengezur koridoru

Ermenistan’a karşı mücadelesini sürdüren Azerbaycan, Türkiye’nin dışında İsrail’den de yoğun biçimde silah alıyor. Azerbaycan’ın İsrail’le askeri anlaşmalar yapması ve son olarak Tel Aviv’e büyükelçi ataması İran’ın tepkisine neden oluyor. İran kuzeydeki komşusunun en büyük düşmanı olarak gördüğü İsrail ile yakınlaşmasından rahatsız.

İran’ın ise Dağlık Karabağ sorununda Ermenistan’ın yanında durması dikkat çekiyor. İran’ın Ermenistan’a yoğun biçimde silah sattığı biliniyor. Bununla birlikte İran’ın kuzeyinde yaşayan Azeri azınlığın durumu da İran için bir rahatsızlık kaynağı. Öte yandan Azerbaycan’ın Nahçıvan’la arasındaki Zengezur koridorunun geleceği de bir tartışma konusu. Azerbaycan, Nahçıvan ve Türkiye ile doğrudan bir koridor oluşturma amacında. Ermenistan’la ticaretinin etkilenmemesini isteyen İran’ı Zengezur’daki bu gelişmeler rahatsız ediyor.