Dünyanın gözü hava trafiğinde! Ünlülerin kabusu oldu

DERLEYEN: PELİN AYKIN - Uçak takip sitesi Flightradar24, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyaretini gerçekleştirirken kullandığı Boeing C-40C uçağının 7 saatlik uçuşunu 708 bin kişinin izlediğini açıkladı. Flightradar24’ün iletişim başkanı Ian Petchenik, Pelosi’nin uçuşuna “benzeri görülmemiş bir ilgi” olduğunu belirtti. Uçak takip siteleri her ne kadar Pelosi’nin ABD, Çin, Tayvan ilişkilerinde tansiyonu yükselten ziyaretiyle gündeme gelmiş olsa da son günlerde milyonlarca kişinin bu tip siteleri kullandığı ifade ediliyor.

Site trafiğinde artışa neden olan etkenin sadece küresel haberler olmadığını belirten Petchenik, Flightradar24’ün bir futbolcunun transfer tarihi yaklaştıkça sporseverler için de vazgeçilmez olduğunu söyledi. Petchenik, “Taraftarlar sevdikleri futbolcuların hangi uçakta olduğunu öğrenip
takip ediyor” dedi.

KADDAFİ’YE ÇALIŞMIŞ

Bir diğer önemli uçak takip sitesi ADS-B Exchange ise belirli suçları veya gizli kalması istenen gerçekleri ortaya çıkarmasıyla ünlü. Siteyi 2016’da kuran bilişim teknolojileri uzmanı Dan Streufert, verilerini genellikle hava kazası müfettişleriyle paylaştığını ve ayrıca ABD savunma bakanlığı ile sözleşmeleri olduğunu söyledi. İnternet ağının kullanıcıların, güçlü insanların gizli tutulmasını istediği uçuşları gözlemlemelerine de olanak tanıdığını vurgulayan Streufert, bu nedenle Avrupalı bir avukattan ADS-B Exchange’in müvekkilinin uçuşlarını takip etmeyi bırakmasını isteyen bir mektup aldığını söyledi. Streufert, uçuş verilerine baktıktan sonra uçaktaki avukatın müvekkilinin eskiden Libya’nın devrik lideri Muammer Kaddafi için çalıştığını tespit ettiğini söyledi. Streufert, “Sanırım birileri özel jetiyle Venezuela’dan Libya’ya altın taşıdığını anlamak için verilerimizi kullanmıştı ve bunun açığa çıkmasından pek memnun değildi” ifadesini kullandı. 

Şebnem Burcuoğlu yazdıÖzel jetin derdi büyük olurHaberi Görüntüle

UÇAKLAR NASIL TAKİP EDİLİYOR?

Flightradar24 gibi internet siteleri, uçakların konumlarıyla ilgili bilgileri elde etmek için ADS-B adı verilen bir gözetim teknolojisini kullanıyor. Herkes ucuz kitler kullanarak evine bir ADS-B alıcısı kurabildiğinden, Flightradar24, 2007’de kurulduğunda, çoğu gönüllüler tarafından yönetilen dünya çapında 30 binden fazla alıcıya sahip devasa bir ağa geçti. ADS-B Exchange ise dünya çapında havacılık meraklıları ve diğer gönüllüler tarafından yönetilen 9 bin ADS-B alıcısından oluşan bir ağdan gelen verilere dayanıyor. 

ÜNLÜLERİN KÂBUSU

Uçak takip sitesi ADS-B Exchange’in verileri, ABD’li zengin ve ünlülerin alışkanlıklarının ortaya çıkmasını da sağladı. Örneğin, bu yıl Jack Sweeney adlı 19 yaşındaki bir programcı, milyarder Elon Musk’ın uçuş yollarını Twitter’da paylaşmaya başladı. Musk, bu paylaşımları durdurması için Sweeney’e 5 bin dolar teklif etti, ancak genç bunu reddetti.

ADS-B Exchange’in verileri, bu yaz, Drake, Kylie Jenner, Travis Scott ve Taylor Swift gibi yıldızların ürettiği karbon emisyonlarını tahmin etmek için kullanıldığında da manşetlere taşındı. Özel jetiyle en fazla yolculuk yapan Swift, çevreyi en fazla kirleten ünlü olurken, ADS-B Exchange’in verileri, TV yıldızı Kylie Jenner’ın jetiyle bazıları 20 dakikadan daha az olan kısa yolculuklar yaptığını gösterdi.