24.12.2022 - 14:35 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr - Tayland'da yıllardır devam eden bir tartışma son günlerde tekrar gündeme gelmiş durumda. Tartışmalara sebep olan şey ise ülkenin başkenti Bangkok’da bulunan bir alışveriş merkezinin hayvanat bahçesi bölümünde yıllardır hapis tutulan bir goril. Ülkedeki birçok önemli isim ve uluslararası pek çok kuruluş, 'Dünyanın en yalnız gorili' olarak bilinen Bua Noi adlı hayvanın diğer gorillerle birlikte yaşaması için bir barınağa sevk edilmesini istiyor olsa da henüz bu anlamda bir gelişme yaşanmış değil. Bir yaşındayken Almanya'dan alınan ve o günden bu yana aynı kafeste yıllardır yaşamına devam eden Bua Noi, yılbaşı tatili ve Noel bayramının da yaklaşmasıyla bir süre kapalı kalacak alışveriş merkezinde bir kez daha yalnız başına bırakılacak.
HAYATININ BÜYÜK BÖLÜMÜ KAFESTE GEÇTİ
Uluslararası hayvan hakları organizasyonu Hayvanlara Etik Muamele İçin Mücadele Edenler (PETA) kuruluşunun Asya Masası Başkan Yardımcısı Jason Baker, Bua Noi’nin dar bir alanda, tek başına yaşaması sebebiyle psikolojisinin bozulduğunu vurgulayarak, “Bu berbat tesis dünyanın en kötü hayvanat bahçelerinden birisi. Orada tutsak edilen tüm hayvanlar acınacak derecede küçük ve çorak alanlara kapatılmış durumda. Güneş ışığından, temiz havadan ve hayvanlar için gerekli olan egzersiz ekipmanlarından yoksun şekilde yaşıyorlar” şeklinde konuştu. Baker, PETA’nın hayvanat bahçesinin şartlarının iyileştirilmesi için mülk sahiplerine teklif götürdüğünü fakat buna olumsuz dönüş yapıldığını ifade etti.
Sağlıklı gorillerin 40 ila 50 yıl yaşayabildiğine dikkat çeken hayvanseverler, hayvanat bahçesi sahibinin serbest bırakmayı reddettiği Bua Noi’nin son zamanlarını türdeşleriyle birlikte sağlıklı şekilde geçirmesi için çaba gösteriyor.
SERBEST BIRAKMAK İÇİN PARA İSTİYORLAR
Bua Noi'nin tutulduğu hayvanat bahçesi, 2015 yılında Tayland hükümetine bağlı milli parklar ekipleri tarafından olumsuz koşullara sahip olduğu gerekçesiyle kapatılmış ancak hayvanat bahçesi sahibi gorili yine de serbest bırakmayı reddetmişti. Bir süre kapalı kalan hayvanat bahçesi, kısa süreli 'iyileştirme' çalışmalarının ardından tekrar açılmış olsa hayvanseverler kısa süre içinde tesisin eski halinden çok farklı bir görünümde olmadığını anladı.
Yaşananların uluslararası kamuoyuna yansıması sebebiyle bizzat Tayland hükümeti çevre bakanı Varawut Silpa-archa devreye girmiş olsa da Bua Noi’nin serbest kalması için hâlâ bir ilerleme sağlanamadı. Hayvanat bahçesi sahibinin Bua Noi'yi serbest bırakmak için 700 bin pound (yaklaşık 15 milyon 748 bin lira) istediği ifade ediliyor.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada uzun süredir Bua Noi’nin serbest kalması için para toplandığı ancak henüz Bua Noi’nin bulunduğu tesisin sahibiyle bir anlaşma sağlanamadığı ifade edildi. Bakanlık sözcüsü de, “Uzun süren müzakereler sonucunda sahibini Bua Noi’yi satması için ikna etmeyi başardık ancak istediği fiyat çok yüksek. Bua Noi özel mülk olarak kabul ediliyor, bu yüzden onu çıkarmak için sahibinin rızası olmadan hiçbir şey yapamayız. Sahibi, nesli tükenmekte olan hayvanların ve vahşi hayvanların ticaretini ve mülkiyetini önleyen yasalar çıkarılmadan onu satın aldığı için yasaları geri işletemiyoruz” dedi.
'BİZ ONA KIZIMIZ GİBİ BAKIYORUZ'
Hayvanseverlerin Bua Noi'nin tutulduğu hayvanat bahçesine yönelik baskısı her geçen gün biraz daha artıyor. ABD’li aktris Gillian Anderson da 2020 yılında hayvanat bahçesine yazdığı mektupta, “Salgın nedeniyle hepimiz evlerimize kapandık ve bu zorlu günlerde bir yerlere kapalı kalmanın ne demek olduğunu anlıyoruz. Pata Hayvanat Bahçesi'nde yıllarca aynı yalnızlığı ve izolasyonu yaşayan hayvanları düşünmeden edemiyorum. Sizden oradaki hayvanlar için hayatın nasıl bir şey olduğunu dürüstçe düşünmenizi ve hayvanat bahçesini kapatma kararınızı düşünmenizi istemek için yazıyorum" ifadelerini kullanmıştı.
200’den fazla hayvanın tutulduğu Pata Hayvanat Bahçesi hakkında yayınlanan raporlara göre, tesiste bulunan birçok hayvan kötü şartlar altında ölüme terk ediliyor. 2012'den beri Bua Noi’nin serbest bırakılması için kampanya yürüten PETA yetkilisi Jason Baker, hayvanat bahçesindeki durumu, "Buradaki her hayvan, en azılı Taylandlı suçlulara bile verilmeyen bir müebbet hapis cezasına çarptırılıyor” sözleriyle anlattı.
Suçlamaların yöneltildiği Pata Hayvanat Bahçesi yetkilileri ise durumun anlatıldığı gibi olmadığını belirten bir açıklama yaparak şunları söyledi:
"Bizi eleştiren birçok kişi hayvanat bahçemize gelmeden bizi suçluyor. Fotoğrafta gördükleri hayvanların üzgün olduğunu düşünerek hareket ediyorlar. Oysa onlar da tıpkı bizim gibiler. Zaman zaman üzgün zaman zaman mutlu görünebiliyorlar."
Goril Bua Noi’ye çok iyi bakıldığı ifade edilen açıklamada, “Biz ona kızımız gibi bakıyoruz. Bir gün elbette onun için daha uygun bir yaşam alanı bulacağız. Ancak ona doğada yalnız başına nasıl yaşaması gerektiğini öğretmeden onu serbest bırakmak iyi bir fikir değil" ifadeleri kullanıldı.