Dört ülkede 'Proxy' savaşı! İran İsrail ve ABD'yi nasıl vuruyor?
01.11.2023 - 13:05 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr
İsrail-Hamas savaşıyla beraber ABD ve Tel Aviv ile sık sık karşı karşıya gelen İran'ın milis güçleri aracılığı ile nasıl bu iki ülkeyi vurduğunu Guardian gazetesi yazdı.
7 Ekim sabahı sabahı Hamas güçleri yerel saatle 06.00 civarında İsrail sınırından hem karadan hem de havadan sızmaya başladı. Kısa süre içerisinde binlerce kişi İsrail'in güneyini adeta işgal etti. 20 dakikada İsrail topraklarına 5000 füze fırlattığını belirten Hamas, çok sayıda İsrailli asker ve sivili esir aldı. BBC'nin güvenlik muhabiri Frank Gardner henüz savaşın ilk günlerinde İsrailli yetkililerle temasa geçti ve saldırının nasıl meydana geldiğini sonrası, Tel Aviv bu soruya 'Hiçbir fikrimiz yok' diye yanıt verdi.
KUZEYDE TAMPON BÖLGE
ABD'nin başını çektiği Batılı ülkeler savaş başlar başlamaz anında İsrail'in yanında saf tuttu, Washington uçak gemisi USS Gerald R. Ford'un başını çektiği filoyu İsrail'e destek için Doğu Akdeniz'e konuşlandırdı. Aslında ABD ve İngiltere'nin Doğu Akdeniz'e yaptığı yığınağın hedefinde, Lübnan'ın en büyük askeri gücü Hizbullah vardı. İran destekli Hizbullah 8 Ekim tarihinde İsrail'le çatışmaya girdi, sınır hattında günlerdir patlama sesleri kesilmiyor. Lübnan sınırına tanklar ve zırhlı birlikler konuşlandıran İsrail, birçok yerleşimi tahliye etti ve kuzey sınır hattında dört kilometrelik bir tampon bölge oluşturdu. Yanı sıra Yemen'de yine İran destekli Husiler dün itibariyle savaşa dahil oldu. Husiler dün 1700 kilometre öteden İsrail'e balistik füze fırlattı.
ELLERİNDEN ÖPTÜ
Hamas'ın 7 Ekim baskınında İran'ın rol aldığı yönündeki haberleri bizzat dini lider Ali Hamaney tarafından yalanlandı ancak Hamaney saldırıyı yapanların ellerinden öptüğünü söylemekten de geri kalmadı.
'İRAN TUZAĞA DÜŞMEK İSTEMİYOR'
İngiliz Guardian gazetesinde yer alan haberde İran'ın 'ince bir ip üzerinde' yürüdüğü belirtilerek Suriye, İran, ABD ve Irak'ta bulunan ABD üslerine milis güçleri üzerinden saldırılar düzenlediği ( Vekalet savaşı) kaydedildi. İran'a zaten bu milisleri desteklemediğini söylemiyor, ancak Tahran yönetimi grupların kendilerinden bağımsız hareket ettiğini öne sürüyor.
MİLİS GÜÇLER GERÇEKTEN ÖZERK Mİ?
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'nden Emile Hokayem, İran ile desteklediği gruplarla ilgili 'Bu tartışma sonsuza kadar sürecek ama İran milis güçlerine güç verir, yol gösterir ancak nadiren emir verir' dedi ve ekledi: 'Hamas ve Hizbullah İran için güvenilir silah arkadaşı gibidir. İki grupta İran'dan yardım beklemiyor sadece rızasını arıyor. İran'ın karşı çıkacakları bir saldırıyı yapacaklarını sanmıyorum ama operasyonel kabiliyetleri oldukça geniş'
İRAN HAMAS'IN KAZANACAĞINI DÜŞÜNÜYOR MU?
İran Eski Dışişleri bakanı Cevad Zarif konuyla ilgili yaptığı açıklamada İsrail'in zaten kaybettiğin bildirdi. Tel Aviv'in 'Yenilmez' algısını yitirdiğini belirten Zarif, İsrail'in şuan ki tek amacının ABD'yi savaşın tamamen içine çekmek olduğunu bildirdi. Yanı sıra İran, Arap devletleri ile de Filistin konusunda karşı karşıya geliyor. Arap devletleri İsrail-Filistin çatışmasında iki devletli çözüm üzerinde ısrar etse de İran tek devletli ( Sadece Filistin) bir çözümden yana tavır alıyor.
İSRAİL'İN MİLİS GÜÇLERİ
Hizbullah: Otuz yılı aşkın bir süredir İran'la güven ve karşılıklı çıkara dayalı ilişkiler kuran grubun hem siyasi partisi hem de askeri gücü var.
Yemen'deki Husiler: İran, yıllardır Yemen'deki Husi gruplara kendisine göre 'çok az maliyetli' silahlar sağlıyor.
Suriye: İç savaş sonrası hala iktidarda kalan Beşar Esad, Rusya ile birlikte bunu İran'ın 80 bin askerine borçlu ( Çoğu Hizbullah üyesi).
Irak: İran, Irak'ta Hizbullah'ın bir kanadı olan bir başka askeri milis gücü de destekliyor. Kata'ib Hizbullah olarak da bilinen bu kuvvetler son günlerde ABD üslerine yönelik saldırılar gerçekleştirdi.
