14.03.2023 - 14:08 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Dağlık Karabağ'da Laçın Koridoru'ndan Hankendi'ye erişimin kesildiğini savunan Ermenistan ile bölgede barış gücü askerleri bulunan Rusya arasındaki kriz tırmanıyor. Erivan yönetimi, 2022 sonbaharından bu yana, işgal altında tuttuğu Dağlık Karabağ'daki Hankendi'ye tek kara bağlantısı olan Laçın Koridoru'ndan ulaşamadığını savunuyor.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, 2022'nin son günlerinde Rus barış gücü askerlerinin yerine Birleşmiş Milletler (BM) güçlerinin Dağlık Karabağ'a konuşlandırılmasını istedi. Rus birliklerini 'sessiz seyirci' olarak niteleyen ve sorumluluklarını yerine getirmediğini savunan Paşinyan, Moskova'nın hışmına uğradı. Rusya Dışişleri Bakanlığı, Erivan'dan yükselen sert eleştirilerin kabul edilemez olduğunu kaydetti.
Ancak Moskova'nın tepkisi Paşinyan'ı durdurmadı, Ermenistan Başbakanı dozu giderek artırdı. 2023'ün ilk günlerinde sürpriz bir çıkışa imza attı. Paşinyan, ülkesinin yıl boyunca Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (CSTO) tatbikatlarına ev sahipliği yapmayacağını duyurdu.
Rusya, Mart ayı başında Azerbaycan ordusu ile Ermenistan milisleri arasındaki çatışmaların dinmediği bölge için 'ciddi endişe' duyduğunu bildirdi.
Ermenistan Başbakanı Paşinyan, Pazartesi günü Rusya lideri Vladimir Putin ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Nikol Paşinyan, Putin'e bölgedeki Rus birlikleriyle bağlantılı sorunları şikayet ettiğini söyledi.
"Dağlık Karabağ'da muhtemel bir gerilimden söz ettim ve Rus barış gücü askerlerinin sorumluluğundaki bölgede sorunlar var dedim" diyen Nikol Paşinyan'ın açıklamaları, uluslararası ajanslar tarafından 'son dakika' koduyla servis edildi.
Erivan'da düzenlediği basın toplantısında Azerbaycan'ın açıklamalarının her gün daha saldırgan haline geldiğini ileri süren Ermenistan Başbakanı, Laçın Koridoru'ndan Hankendi'ye aylardır erişim sağlanamaması nedeniyle bölgedeki Ermeniler için bir 'etnik temizlik' hazırlığı olduğunu iddia etti.
Azerbaycan'a gönderdikleri barış teklifine Bakü'nün verdiği yanıtın ellerine iki gün önce ulaştığını dile getiren Paşinyan, müzakerelerde bazı gelişmeler kaydedilse de Azerbaycan'ın gündeme getirdiği toprak taleplerinin Erivan yönetimi için kırmızı çizgi olduğunu savundu.
Nikol Paşinyan ayrıca, CSTO'nun Ermenistan'dan ayrılacağı bilgisini de verdi. "CSTO istese de istemese de Ermenistan'dan ayrılıyor" diyen Paşinyan, söz konusu adımın Erivan'da bir endişeye yol açtığını belirtti.
Erivan yönetimi, 44 gün süren Dağlık Karabağ Savaşı'nda üyesi olduğu CSTO'dan destek bekledi ancak istediğini elde edemedi. Rusya ve müttefiklerinin yer aldığı CSTO'ya Moskova ve Erivan'ın yanı sıra Belarus, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan üye. CSTO üyelerinden birine gerçekleşen saldırı tıpkı NATO'da olduğu gibi tüm ittifaka yapılmış sayılıyor.
Ermenistan medyası, NATO'nun eski genel sekreteri Anders Fogh Rasmussen'in bugün Laçın Koridoru'nu ziyaret ettiğini bildiriyor. Paylaşılan fotoğraflarda, Rasmussen ve yanındakilerin Dağlık Karabağ'daki bir kontrol noktasında olduğu görüldü.
Ermenistan, 2020 sonbaharında Azerbaycan karşısında hezimete uğrayıp işgal altında tuttuğu toprakların çoğunu kaybetti. Güney Kafkasya'da büyük bir kırılmayı beraberinde getiren Azerbaycan'ın zaferinde Türkiye'nin dünyaca ünlü silahlı insansız hava araçları Bayraktar TB2'ler başroldeydi.
Ateşkes anlaşmasıyla birlikte Dağlık Karabağ'a 2 bin kadar Rus barış gücü askeri konuşlandırıldı. Ancak bugüne kadar Kasım 2021 ve Eylül 2022'de ciddi ateşkes ihlalleri yaşandı, çatışmalarda onlarca asker hayatını kaybetti.
Eylül 2022'deki muharebe savaşın ardından gerçekleşen en şiddetli çatışma olarak kayıtlara geçti, Ermenistan 100'ü aşkın askerinin öldüğünü açıkladı. Nikol Paşinyan, Azerbaycan birliklerini Ermenistan'a ait 10 kilometrekarelik alanı ele geçirdiğini savunup uzun zamandır Erivan'ı destekleyen Rusya'dan askeri yardım istedi.
Dağlık Karabağ'da Ermenilerin izinsiz şekilde işlettiği madenlerin yol açtığı çevre katliamını araştırmak isteyen Azerbaycan ise, yine 2022 sonbaharında bölgeye uzmanları göndermek istedi. Uzmanların geçişine izin verilmemesi üzerine, yüzlerce çevreci ellerinde pankartlarla Hankendi ve Ermenistan'ı birbirine bağlayan tek güzergah olan Laçın Koridoru'nda gösteriler düzenledi.