Çeçenler cihat ilan etti

Köktendincilerin oluşturduğu İslam Şurası, Rusya'nın Dağıstan Özerk Cumhuriyeti'ni, "İslam devleti" ilan etti ve "kafirlere karşı cihad" başlattı.

Cenk BAŞLAMIŞ - MOSKOVA


Sayıları iki bine yaklaştığı söylenen silahlı militanların, Dağıstan'ın Çeçen sınırındaki köylerde giriştiği işgal eylemi sürerken, gayrı resmi bir kuruluş olan İslam Şurası dün Botlık bölgesinde yaptığı toplantıda, cumhuriyette sıkıyönetim ilan edilmesini, komutanların kendisine bağlanmasını ve şeriat mahkemeleri kurulmasını da kararlaştırdı.
İnterfaks Ajansı'nın haberine göre, kararda, "Biz Dağıstan Müslümanları, bağımsız İslam devletinin yeniden kurulduğunu resmen açıklıyor ve Allah'ın izniyle, Müslüman topraklarındaki bütün kafirler kovuluncaya kadar Dağıstanlı Müslümanlar'ın savaş başlatmasının bir cihad görevi olduğunu duyuruyoruz" denildi. Dağıstan İslam Şurası, Çeçen halkına da destek bağımsız İslam devletiyle doğrudan ilişki kurma çağrısında bulundu. Dağıstan yönetimini destekleyen Müslüman Konseyi ise, İslam Şurası'na sert tepki göstererek, alınan kararların hiçbir hukuki geçerlilik taşımadığını açıkladı. Dağıstan Alim Konseyi de, "şeriat cumhuriyeti kurulması ya da cihan ilan edilmesi için geçerli nedenlerin bulunmadığını" bildirdi.
Çeçen sınırını geçerek Dağıstan'da bazı köyleri işgal eden silahlı kişiler Vahabi tarikatı üyesi. Rusya'nın da büyük bir güç yığdığı bölgeden sağlıklı haber alınamıyor. Bazı kaynaklar, Şamil Basayev komutasındaki militanların kimi köylerden çekildiğini, bazi kaynaklar da yeni köyler ele geçirdiğini bildiriyor.
Dağıstan'daki gelişmeler, Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin'in, Başbakan Vekili Vladimir Putin'le dün yaptığı görüşmede de ele alındı. Putin, bölgedeki durumun 1 - 2 hafta içinde normale döneceğini, bunu sağlayacak önlemlerin alındığını söyledi, ancak ayrıntılı bilgi vermedi.

SSCB gibi bir mozayik

Dağıstan İslam Şurası'nın, "bağımsız İslam devleti" ilan etme kararının hiçbir hukuki geçerliliği bulunmamasına karşın, uzun süredir büyük bir gerginliğin yaşandığı bölgede çok tehlikeli bir süreç başlamış oldu.
Ancak, halkının yüzde 99'u müslüman olan ülkede "kadı" denilen ve toplum üzerinde ciddi etkinlikleri bulunan dini liderlerin "İslam devleti" olgusuna sıcak baktıklarını söylemek "şimdilik" kolay değil.
100'den fazla değişik etnik grubun yaşadığı Dağıstan bu yapısıyla, Sovyetler Birliği'nin küçük bir modeli görünümünde. Rusya'nın en geri kalmış bölgelerinden olan Dağıstan'ın iki milyona yaklaşan nüfusunu Avarlar, Kumuk Türkleri, Laklar, Nogaylar, Ermeniler, Tatarlar ve Çeçenler'in de aralarında bulunduğu değişik etnik gruplar oluşturuyor. Aralarında gergin ilişkiler yaşanan bu gruplardan kimileri kendi devletini kurmak istiyor. Cumhuriyette yaygın olan yoksulluk ve Rusya tarafından unutulmuşluk duygusu, aşırı akımların güçlenmesine ortam hazırlıyor.
Dağıstan'da, özellikle Çeçen Savaşı'nın bittiği 1996 yılından sonra Vahabiler büyük güç kazandı. Dağıstan İslam Şurası'nın dün aldığı kararlar, daha çok gelecek açısından önem taşıyor. Pratikte Çeçenistan'ı kaybeden Rusya için Dağıstan, Kafkasya'daki son kale durumunda.