Brezilya nefes aldı

DIŞ HABERLER SERVİSİ - Brezilya’da kritik seçimin sonucu netleşti ve ikinci turun galibi Luiz Inacio Lula da Silva oldu. Devlet Başkanı olarak seçime giren Jair Bolsonaro ise yüzde 1,8’lik farkla seçimin kaybedeni oldu. Böylece ülkedeki dört Yıllık aşırı sağ dönemi sona erdi ve yeniden sola dönüldü.

Yüksek Seçim Mahkemesi’nin resmi açıklamasına göre, İşçi Partisi adayı Lula da Silva geçerli oyların yüzde 50,90’ını alarak yeni devlet başkanı oldu. Son 4 yıldır ülkeyi yöneten aşırı sağcı Jair Bolsonaro’nun oy oranı ise yüzde 49,10’da kaldı. 124 milyondan fazla seçmenin oy kullandığı seçimlerde, iki aday arasındaki fark 2 milyon 139 bin oydu. Bunun, Brezilya’da modern demokrasinin sağlandığı 1989’dan bu yana başkanlık seçimlerinde elde edilen en küçük fark olduğu belirtiliyor. Seçimlerin ilk turunda Lula yüzde 48,43, Bolsonaro ise yüzde 43,20 oy almıştı. 

Coşku yarattı

Sonuçlar, daha önce 8 yıl devlet başkanlığı yapan Lula’nın destekçileri tarafından büyük coşkuyla karşılanırken, Lula galibiyeti sonrası yaptığı konuşmada birlik mesajları verdi. Seçimlerin tek galibinin Brezilya halkı olduğunu ifade eden Lula, sadece kendisine oy verenlerin değil, 215 milyon Brezilyalının başkanı olacağı sözünü verdi.

Başkanlık koltuğuna oturacağı 1 Ocak 2023’ten itibaren ırkçılık ve ayrımcılığa karşı bir politika izleyeceğini ve kadına yönelik şiddetle mücadele edeceğini belirten Lula, “Ülkede yaşayan beyazlar ve siyahların aynı hak ve fırsatlara sahip olması gerekiyor. Ancak bu şekilde barış, demokrasi ve fırsatlarla dolu, eşitlikçi bir Brezilya inşa edebiliriz” diye konuştu. Lula, “Brezilya halkı yeniden umuda sahip olmak istiyor. Halk silah değil kitap istiyor. İyi yaşamak, iyi yemek, iş sahibi olmak ve eğitime erişmek istiyor” dedi.

Amazon vurgusu

İklim değişikliği ile mücadele ve Amazon Ormanları’nı koruma konusunda da çalışacağını belirten Lula, seçim kampanyasında Amazon yağmur ormanlarındaki tahribatı geri çevirme ve iklim değişikliğine odaklanma taahhüdünde bulunmuştu. Lula “Başta Amazon yağmur ormanlarını korumak üzere, Brezilya, iklim kriziyle mücadelede liderlik rolünü sürdürmeye hazır” açıklamasını yaptı. Ülkede son yıllarda artan yoksulluk ve açlığa da değinerek, “Eğer tüm dünyaya gıda ihraç edebiliyorsak tüm Brezilyalıların kahvaltı, öğle ve akşam yemeği yemesini de sağlamalıyız. Bu benim en büyük vaadimdir” dedi. Lula konuşmasında, 2018 yılında hapse atıldığına ve 19 ay sonunda Yüksek Mahkeme tarafından aklanarak özgür bırakılmasına da atıfta bulunurken, “Beni diri diri gömmeye çalıştılar, ama işte buradayım” ifadelerini kullandı.

Erdoğan tebrik etti

Lula’nın zaferi sonrası çok sayıda ülkenin liderleri tebrik mesajları paylaştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, telefonla görüştüğü Lula’yı tebrik ederek yeni görev döneminde başarılar diledi. ABD Başkanı Joe Biden, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Kanada Başbakanı Justin Trudeau da tebrik mesajı yayımlayan liderler arasında. Lula’nın galibiyeti Latin Amerika’nın diğer solcu hükümet başkanları tarafından da sevinçle karşılandı. Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador, Arjantin Devlet Başkanı Alberto Fernandez, Şili Devlet Başkanı Gabriel Boric ve Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro, Lula’ya ilk tebrik mesajı gönderenler arasında yer aldı. 

Kayıp parmak ülkenin kaderini değiştirdi

Seçimin ardından bir paylaşımda bulunan Lula, elini Brezilya bayrağına bastı ve ‘Demokrasi’ dedi. Lula 19 yaşında metal fabrikasında işçiyken bir iş kazası sonucu serçe parmağını kaybetmişti. Lula, kaza sonrası, sağlık ocağı bulamadığı için parmağını kaybettiğini yıllar sonra anlatmıştı. Sağlık hakları konusunda ülkenin ne kadar geride olduğunu gören Lula’yı siyasete iten sebeplerden biri de buydu.

Hapisten devlet başkanlığına... Lula kimdir?

Luiz Inacio Lula da Silva, 1945’te Pernambuco eyaletinde doğdu. Gençliğinde bir kuru temizleme şirketinde çalışan ve ayakkabı boyacılığı yapan Lula, daha sonra işçi oldu. Eski bir metal işçisi olan Lula, sendika liderliğinden siyasete atıldı. İşçi Partisi’nin kurucuları arasında yer aldı. 1989’da İşçi Partisi’nden ülkenin ilk işçi sınıfı adayı olarak başkanlık seçimine girdi. Dört başarısız denemeden sonra ilk kez 2002’de devlet başkanı seçildi. 2006’da oyların yüzde 60’ından fazlasını alarak yeniden seçildi. Lula, Ekim 2010’da yapılan seçimlerde, yerine aday gösterdiği Dilma Rousseff’e görevini devrederken, 2011’de gırtlak kanseri nedeniyle tedavi gördü. 2018’de üst düzey siyasetçilerin, hükümet yetkililerinin ve iş insanlarının suçlandığı yolsuzluk soruşturması kapsamında tutuklandı ve hapse girdi. O yıl seçimlere katılması yasaklandı. 2019’un sonunda hapisten çıkan Lula, hakkındaki mahkumiyet kararının bozulmasıyla siyasi haklarını geri kazandı ve 2022 seçimleri için aday oldu.

Başkanlığı sırasında, halkçı politikalarıyla öne çıkan Lula, Latin Amerika’nın en büyük demokrasisi olan Brezilya’da yoksulluğun azaltılmasına yönelik adımlarıyla dikkat çekti.