Avrupa'nın en çok konuşulan kadını: Seçimi kazandı, istifa etti

PELİN AYKIN- Danimarka tarihinin en genç başbakanı Mette Frederiksen’in (44) Sosyal Demokratlar Partisi önceki gün yapılan erken seçimlerin ilk sonuçlarına göre, en fazla oy alan parti oldu. Frederiksen’i destekleyen merkez sol ittifakı da parlamentoda çoğunluğu elde etti. 2019’da göreve geldiğinden bu yana pek çok tartışmalı karara imza atan Frederiksen, çıkan sonuca rağmen dün istifa ettiğini duyurdu. İstifa kararını, geniş katılımlı bir koalisyon hükümeti kurmak için aldığını açıkladı. Ancak Frederiksen’in bu seçimin ilk sonucunda kıl payı kazanmış göründüğü, kesin sonuçlar belirlendiğinde iktidarı kaybetme riskinin bulunduğu ve bu nedenle istifa kararı aldığı da öne sürülüyor. Başbakanın seçim öncesi vadettiği “geniş katılımlı hükümet” sözünü yerine getirmek istediği de iddialar arasında. Frederiksen aslında aldığı kararlarla Avrupa’nın en dikkat çeken liderlerinden biri.

İKİNCİ KADIN LİDER

Sosyal Demokratlar’ın ikinci kadın lideri ve Danimarka’nın ikinci kadın başbakanı olan Mette Frederiksen’in kısa süreli sendikacılık dışında siyaset haricinde hiçbir kariyeri bulunmuyor. İlk 2001’de parlamentoya seçilen Frederiksen, 2011 seçimlerini Sosyal Demokratlar kazanınca istihdam bakanı oldu. 2014’te adalet bakanı olan Frederiksen, Sosyal Demokratlar’ın 2015 seçimlerindeki yenilgisinden sonra Thorning-Schmidt istifa edince liderlik seçimini kazandı. 2019’da başbakan olan Frederiksen, 2021’de Avrupa Birliği’nde en uzun süre görev yapan kadın hükümet başkanı olurken, dönemin ABD Başkanı Donald Trump’ı karşısına aldı. Frederiksen, 2019’da Trump’ın, Danimarka’nın özerk bir bölgesi olan Grönland’ın ABD’ye satılması isteğini reddetmesinin ardından dünya gündeminde ön plana çıktı. Grönland Başbakanı Kim Kielsen, Grönland’ın satılık olmadığını söyleyerek tartışmayı başlatırken, Trump’ın özerk bölgeyi satın alma isteğine dair söylenti Beyaz Saray tarafından da onaylandı. Bu onay sonrası Frederiksen, herhangi bir satışın söz konusu olmadığını dile getirdi. Trump bu nedenle Danimarka’ya yapacağı resmi ziyareti iptal ederek sert tavır aldı. Frederiksen’in en zor zamanlarındaysa eşi film yönetmeni Bo Tengberk hep yanında oldu.

 Vizonları katletme kararı aldı

Frederiksen, 2020’de Avrupa’nın kovid aşı programını eleştirdi. Bu nedenle “Danimarka’da Avrupa’ya en şüpheci bakan başbakan” olarak nitelendirildi. Frederiksen, pandeminin en şiddetli hissedildiği 2020’de vizonda bulunan bir Kovid-19 varyantı nedeniyle 17 milyon sağlıklı vizonu öldürme kararı aldı. Hayvanseverlerin hedefi olan Frederiksen, hükümetin vizon öldürme emrinin yasal dayanağının olmadığı ortaya çıkınca da artan baskı nedeniyle Ekim ayında erken seçim çağrısı yapmak zorunda kaldı. Frederiksen’in yönetimindeki Sosyal Demokratlar, sınırına gelen mültecilerin değerli eşyalarına el koymalarına izin veren bir yasa lehinde oy kullandı. Bu oylama Birleşmiş Milletler’de kınandı. Frederiksen’in partisi, göçmenlerin haftada 37 saat zorunlu çalıştırılması gibi çağrılarda bulunarak Avrupa Birliği’nin tepkisini de topladı.