Avrupa’da ‘salgın geriliyor’ umudu

Yeni tip koronavirüs Kovid-19 salgınında ölenlerin sayısı dünya genelinde 70 bini geçti. Bilançonun her geçen gün ağırlaştığı Avrupa’da da ölenlerin sayısı 50 binin üzerine çıktı. Kıta genelinde yaklaşık 700 bin Kovid-19 vakası görüldü. Avrupa’da koronavirüs vakalarının en çok görüldüğü ülkeler ise İspanya, İtalya, Almanya, Fransa ve İngiltere oldu. Salgından ağır darbe alan İtalya, İspanya ve Fransa’da günlük en düşük ölüm sayılarına ulaşıldı. Bu gelişme, kıtada salgının hızının yavaşlamaya başladığına dair umutları artırdı. İtalya’da önceki gün 525 kişi hayatını haybetti, bu rakamın 19 Mart’tan bu yana en düşük günlük sayı olduğu belirtildi. İspanya’da bir günde 637 ölüm kaydedildi, bu sayının ise 24 Mart’tan bu yana bildirilen en düşük günlük ölüm sayısı olduğu açıklandı. Fransa’da ise ölüm sayısı 357’ye geriledi. Belirti olan herkese test yaparak stratejisiyle beğeni toplayan Almanya’da ise önceki gün 92 kişinin öldüğü, bunun haftanın en düşük ölü sayısı olduğu belirtildi.

İngiltere’de durum kötü

İngiltere’de koronavirüs salgınının yarattığı etkinin İtalya ve Fransa’yı geçmesinden endişe duyuluyor. İstatistiklere göre, İngiltere’de bir günde 50 ölüm gerçekleşmesinden üç hafta sonra, hayatını kaybedenlerin sayısı günde 400’ün üzerinde olmaya başladı. Uzmanlar, durumu ağır olan hasta sayısının fazla olması nedeniyle İngiltere’nin salgının Avrupa’daki merkez üssü olan İtalya’dan daha kötü durumda olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söyledi.

İspanyol gribini de Kovid-19’u da yendi

Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve dünyayı etkisi altına alan koronavirüsün en çok etkili olduğu ülkelerin başında gelen İtalya’nın Biella kentinde bulunan bir huzurevinde yaşayan 104 yaşındaki Ada Zanusso’ya, kusma, yüksek ateş ve nefes darlığı şikâyetleri üzerine 17 Mart’ta hastaneye kaldırıldıktan sonra yapılan testler sonucunda koronavirüs teşhisi kondu. Daha önce, aynı huzurevinde yaşayan 20 kişi Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybetmişti. İyileşmesini büyük bir sevinçle karşılayan doktorlar, Zanusso’yu “umut ışığı” olarak görüyor. Zanusso, 1918-1920 yılları arasında ortaya çıkan salgında yakalandığı hastalığı da yenmişti. Zanusso’nun doktoru Carla Furno Marchese, “Ayağa kalktı, yatakta yatmıyor ve sandalyesine yürüyebiliyor. İyileşmesi bizim için büyük bir sevinç ve bu zor günlerde acı çeken herkes için umut ışığı oldu” dedi.

Gates’ten aşı için 7 fabrika

Microsoft’un kurucusu milyarder Bill Gates, yeni tip koronavirüs aşısını üretmeye aday olan 7 fabrika projesine yatırım yapacağını açıkladı. Koronavirüs aşısı için ilerleme kaydeden 7 adayın hepsine ayrı ayrı fabrika kurmaları için yatırım yapacağını belirten Gates, “Hangi aşının işe yaradığını görüp sonra fabrikasını kurmakla zaman harcayamayız. Bu yüzden yedisini birden yapmalıyız. Geçen her ay değerli” dedi. 99.3 milyar dolarlık serveti olan Bill Gates ve eşi Melinda Gates, hükümetlerin koronavirüsle mücadelesi için 100 milyon dolar bağış yapmıştı. Salgının dünyadaki insanları “eşitlediği” açıklamasıyla tepki çeken ABD’li pop yıldızı Madonna da Bill ve Melinda Gates Vakfı’na 1 milyon dolar bağışladı.

KOVİD-19 HASTALARINA UYARI

‘Ev hayvanlarıyla teması azaltmalı’

ABD’nin New York Eyaleti’ndeki Bronx Hayvanat Bahçesi’nde bulunan 4 yaşındaki “Nadia” isimli dişi Malezya kaplanına yapılan Kovid-19 testi pozitif çıktı. Hayvanat bahçesinin veterineri, Nadia’nın kız kardeşi Azul, 2 Sibirya kaplanı ve 3 Afrika aslanında da kuru öksürük görüldüğünü belirtti. Kaplanların virüsü, semptom göstermeyen bir hayvanat bahçesi çalışanından kaptıkları tahmin ediliyor. Hayvanların biraz iştah kaybı yaşadığı ancak sağlık durumlarının genel anlamda iyi olduğu açıklandı. Daha önce de Belçika’da bir kediye sahibinden koronavirüs bulaştığı iddia edilmişti ancak virüsün hayvanlar üzerindeki etkisi henüz tam olarak bilinmiyor. ABD Tarım Bakanlığı da Kovid-19 teşhisi konan kişilerin ev hayvanları dahil tüm hayvanlarla temaslarını asgariye indirmeleri önerisinde bulundu.

Moderna: Aşı sonbaharda

Kovid-19’a karşı aşıyı insanlar üzerindeki ilk kez geçen ay deneyen ABD’li ilaç şirketi Moderna Therapeutics, klinik denemelerin başarıyla devam ettiğini, gelecek sonbahardan itibaren ilk aşıların dağıtabileceğini duyurdu. CEO Stephane Bancel, Le Figaro gazetesine verdiği röportajda “Hükümetler onaylarsa, 2020 sonbaharına kadar sağlık personelleri ve risk altındaki kişilere aşıyı dağıtmaya başlamayı umuyoruz. İkinci hedef, geliştirmenin başlamasından 12 ila 18 ay sonra, yani 2021’de resmi izinler alındıktan sonra genel dağıtıma başlamak” dedi.

‘Virüs önceden vardı’

Dünya genelinde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 70 bini geçti, vaka sayısı ise 1 milyon 300 bini aştı. Çin’in Vuhan kentinde Aralık 2019’da ortaya çıkan Kovid-19 salgını, şu ana dek 200 ülke ve bölgeye yayıldı. Kovid-19 hastalığına karşı aşı üretme çalışmaları da tüm hızıyla sürüyor. 2019 aralık ayında Çin’in Hubey Eyaleti’ne bağlı Vuhan kentindeki bir hayvan pazarında ilk defa görüldüğü düşünülen Kovid-19 için iki ABD’li araştırmacı tarafından yeni bir iddia ortaya atıldı. Columbia Mailman Halk Sağlığı Okulu epidemiyoloji Profesörü Ian Lipkin CNN’e verdiği röportajda, “Koronavirüsün bir süre insanlarda dolaştığını düşünüyorum. Bunu tam olarak bilemeyiz aylarca hatta yıllarca önce olmuş olabilir” dedi. Nature Medicine dergisinde yakın zamanda yayımlanan araştırmada da benzer bir teoriye yer verildi. Araştırmada insanların farkında olmadan yıllarca virüsle birlikte yaşamış olabileceğine dikkat çekildi.

Zoological Society of London’da veteriner epidemiyolog Andrew Cunnigham da “Bildiğimiz farklı tip koronavirüslerin keşfedilmeden 10 yıllar önce ortaya çıkmış olduğu defalarca kanıtlandı. Yeni tip koronavirüs de insanlara buluşmadan önce bazı uyarlamaları vardı, fakat zamanla insanlara daha fazla adapte oldu ve bulaşıcılık yeteneği arttı” açıklamasını yaptı. Cunningham salgının tek seferlik olmayacağını sözlerine ekleyerek “Yeni tip koronavirüse karşı bir aşı geliştirmeliyiz, çünkü bu virüs insan popülasyonunda endemik olacak, yeniden ortaya çıkacak” uyarısını yaptı.

‘Gerçek karantina şart’

SARS virüsünü tespit eden Çin’in önde gelen bilim insanlarından Zhong Nanshan, başta ABD ve Avrupa ülkeleri olmak üzere tüm dünyaya Çin’in yaptığı gibi geniş kapsamlı karantina uygulama çağrısında bulundu. Nanshan, “Bazı yetkililerin yaptığı bölgesel karantinada insanlar, özellikle gençler hala partilere veya bazı etkinliklere katılıyor. Bu ‘gerçek’ bir karantina değil ve işe yaramıyor. Diğer ülkeler de koronavirüsü durdurmak istiyorsa gerçek karantina ilan etmeliler” dedi.

Çöp torbasıyla korunuyorlar

İngiltere genelinde bir çok sağlık çalışanının hastanelerde donanım yokluğu çektiği belirtiliyor. BBC’nin görüştüğü İngiltere’den bir doktor, çalıştığı hastanenen kritik bir eşikte olduğunu anlattı. Kimliğini korumak için haberde “Roberts” adıyla konuşan doktor, yoğun bakım ünitelerinin şimdiden Kovid-19 hastalarıyla tamamen dolu olduğunu, personel, yatak, en temel antibiyotikler ve solunum cihazı sıkıntı yaşandığını belirtti. Roberts, günde 13 saat yoğun bakımda hastalarla ilgilenen sağlık çalışanlarının kendilerini korumak için çöp torbaları, plastik önlükler ve ödünç aldıkları kayak gözlüklerini kullandığını anlattı.

Yapay zekâ modeli

İngiltere merkezli veri görselleştirme şirketi Zegami’deki yetkililer, virüsleri görüntülerden teşhis edebilen bir yapay zekâ modeli oluşturdu. Yapay zekâ programının göğüs röntgenlerini inceleyerek koronavirüs hastalarının sonuçlarını daha hızlı tahmin etmek için kullanabileceği belirtildi. Ayrıca şirket, buluşlarının doktorlara hastalığın bir hastada nasıl ilerleyeceği hakkında daha iyi fikir verebileceğini ve daha etkili tedavi yöntemleri geliştirilmesine de yardımcı olabileceğini açıkladı. Zegami’nin CEO’su Roger Noble, daha fazla röntgen örneği ile yapılan testler sonucu programın birkaç hafta içerisinde kullanılır duruma geleceğini söyledi.

10 binlerce kişi parklara akın etti

Çin’de karantina ve seyahat yasaklarının hafifletilmesinin ardından hafta sonunda binlerce kişi, tehlikenin henüz geçmediği uyarılarına rağmen turistik yerlere akın etti. 4 Nisan Cumartesi günü Anhui Eyaleti’ndeki Huangşan Dağ Parkı, yüzleri maskeli kalabalığın akınına uğradı. Sabah 07.48’de parkın günlük 20 bin kişilik ziyaretçi kapasitesi doldu. Kalabalık fotoğraflarının sosyal medyada yayımlanmasından sonra Komünist Partisi uyarı yayımladı. Park yönetimi artık ziyaretçi kabul etmeyeceğini duyurdu. Kovid-19 salgınının ilk kez ortaya çıktığı Çin’de klinik durumu ağır vakaların sayısının hafta sonundan itibaren 300’ün altına indiği bildirildi. Pekin yönetimi tedbirleri bir süre daha uzatacağını duyurdu.

DSÖ’den Fransız doktorlara : Sömürgeci zihniyetten kalan kalıntılar

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, koronavirüse karşı geliştirilecek aşı ve ilaçların “Afrika’da denenmesi gerektiğini” söyleyen 2 Fransız doktora sert tepki gösterdi. Doktorların ifadelerini “ırkçı, utanç verici, korkunç ve sömürge dönemi kalıntıları” şeklinde niteleyen Ghebreyesus, “Doğrusunu söylemek gerekirse dehşete düştüm. Dayanışmaya ihtiyaç duyduğumuzu söylediğim bir zamanda bu tür ‘ırkçı söylemler’ dayanışma karşıtlığıdır. Afrika herhangi bir aşı için test alanı olamaz ve olmayacaktır. Sömürgeci zihniyetten kalan kalıntılar artık durmak zorunda. DSÖ, bunun olmasına izin vermeyecek. 21. yüzyılda bilim adamlarından böylesine açıklamalar duymak utanç verici ve korkunç bir durum. Bu açıklamaları en güçlü şekilde kınıyoruz” dedi.

100 bin ‘şüpheli’ aranıyor

Pakistan’ın Lahor kentinde Tebliğ Cemaati tarafından geçen ay düzenlenen bir etkinliğe katılan 20 bin kişi koronavirüs riski nedeniyle karantinaya alındı. Ancak yetkililer, etkinliğe katılan 100 bin kişiyi koronavirüs şüphesi nedeniyle test etmek veya karantinaya almak için aradıklarını duyurdu. Cemaatin, ülkede virüsü yaymasından endişe ediliyor.

Apple da maske üretecek

ABD merkezli teknoloji devi Apple, salgınla mücadele eden sağlık çalışanları için her hafta 1 milyon yüz koruyucu üreteceğini duyurdu. Şirketin CEO’su Tim Cook, sosyal medya hesabında paylaştığı bir videoda şu anda üretilen yüz koruyucuları takipçilerine tanıttı. Cook, bu zor dönemde salgınla mücadeleye yardımcı olmak için şirket tarafından dünyanın dört bir yanına şu ana kadar 20 milyon cerrahi maske gönderildiğini söyledi. Şirketin şu anda kendi yüz koruyucularını ürettiğini ifade eden Cook, ABD ve Çin’deki fabrikalarında seri üretime başlandığını belirtti. Tim Cook, “Bu hafta sonuna kadar bir milyondan fazla yüz koruyucu göndermeyi planlıyoruz. İlk dağıtım ABD’ye odaklanacak. Ancak diğer ülkelere de hızla dağıtımın genişletmesini istiyoruz” dedi.