Ateşkes başladı

İsrail’le Hamas arasında uzun zamandır tartışılan ve sancılı bir süreç sonrası üzerinde anlaşmaya varılan ateşkes anlaşması dün yürürlüğe girdi. Dün sabah saatlerinde yaşanan aksaklığın ardından öğle saatlerinde yürürlüğe giren ateşkes nedeniyle ilk etapta 3 İsrailli rehine İsrail’e teslim edilirken, karşılığında yaklaşık 90 Filistinli mahkum serbest bırakılıyor.

Gazze’de ateşkes ve rehine takasını içeren anlaşmanın ilk aşaması, sabah saatlerinde rehinelerin isim listesi verilmediği gerekçesiyle 3 saatlik gecikmeyle başladı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, sabah saatlerinde, Hamas’ın serbest bırakılacak rehinelerin isimlerini kendilerine verene kadar ateşkesin ertelendiğini duyurdu. İsrail’in bu sırada saldırılarını sürdürdüğü ve 20’ye yakın kişinin hayatını kaybettiği belirtildi.

Evlere dönüş

Hamas, daha sonra 3 kadın rehinenin isimlerinin İsrail’e verildiğini duyurdu, gecikmeyi İsrail saldırıları ve Gazze’deki karmaşık duruma bağladı. Hamas, ardından kadın rehineler 31 yaşındaki veteriner hemşire Doron Steinbrecher, 28 yaşındaki Emily Damari ve 24 yaşındaki Romi Gonen’i serbest bıraktı. Damari İsrail-İngiliz çifte vatandaşı. Bu kişilerin Kızılhaç tesisine götürüldüğü ve teslim edildiği, İsrail basını tarafından da doğrulandı. Karşılık olarak Filistinli mahkumların alınması için Ofer Hapishanesi’nin önüne Kızılhaç’a ait araçlar gönderildi. Bu arada ateşkesin yürürlüğe girmesiyle birlikte Gazze’nin güneyindeki binlerce sivil, kuzeydeki evlerine doğru yola çıktı. Yollarda büyük yoğunluk göze çarparken, dönenleri, evleri yerine yıkık mahalleler karşıladı. Bunun yanında anlaşma çerçevesinde İsrail birliklerinin de yavaş yavaş Gazze’den çıkmaya başladığı haber veriliyor. Nitekim Hamas’a yakın medya, dün erken saatlerde İsrail birliklerinin Refah’tan Philadelphia koridoruna uzanan hat boyunca birliklerini çekmeye başladığını bildirdi. İlk 6 haftada, İsrail birlikleri Gazze’nin İsrail ile sınırları boyunca yaklaşık bir kilometre (0,6 mil) genişliğinde bir tampon bölgeye geri çekilecek.

İsrailli rehineler ailelerine kavuştu

Hamas tarafından Kızılhaç’ın bulunduğu bölgeye getirilen İsrailli rehineler, ekiplere teslim edildi. Araçlara bindirilen Romi Gonen, Emily Damari ve Doron Steinbrecher sağlık kontrolü için Sheba Tıp Merkezi’ne sevk edildi. Rehineler, kavuştukları yakınlarına uzun süre sarılırken, Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları ise serbest bırakılan esirlerin görüntülerini yayınladı. Görüntülerde, rehinelere “Tutuklunun serbest bırakılması kararı” yazılı sertifika ve “hediye çantaları” verildiği görüldü.

Yardımlar hızlandı

Ateşkesin başlamasıyla, yardım kamyonlarının Gazze’ye girişlerinin de hızlandığı belirtiliyor. Ateşkesin devreye girmesine saatler kala sınırda yakıt ve yardım malzemesi taşıyan kamyonlar uzun kuyruklar oluşturmuştu. Dünya Gıda Programı, bölgeye geçişlere Pazar günü başladıklarını bildirdi. Ateşkes anlaşmasının 6 haftalık ilk aşaması, günde 600 yardım kamyonunun bölgeye geçişine izin verilmesini öngörüyor. Bu yardımların yarısının uzmanların kıtlık uyarısı yaptığı kuzeye gönderileceği belirtiliyor. Son 15 ayda İsrail saldırıları nedeniyle kamu hizmetlerinin durduğu Gazze’de yerle bir olan binaların molozları ve biriken çöpler de buldozerlerle sokaktan kaldırılmaya başlandı.

Sözünü tuttu istifa etti!

Ateşkesin yürürlüğe girmesi halinde hükümetten ayrılacağını açıklayan, liderliğini Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir’in yaptığı Yahudi Gücü Partisi bakanları, hükümetten ayrıldı. Ben Gvir’in Ulusal Güvenlik Bakanlığı, İzak Wasserlauf’un Necef ve Galile Kalkınma Bakanlığı, Amichai Eliyahu’nun da Miras Bakanlığı’ndan istifa ettiği duyuruldu. Ben-Gvir’in liderliğini yaptığı Yahudi Gücü Partisi’nin 6 milletvekili bulunuyor. Anlaşmaya başından beri karşı olan Maliye Bakanı Bezalel Smotrich de, ilk aşama sonunda Gazze savaşı yeniden başlamazsa istifa edeceğini söylemişti. Ancak şimdilik hükümette kalmayı sürdürüyor.

180 Filistinliye ‘sürgün’ planı

İsrail, Gazze Şeridi’nde ateşkes ve esir değişimi anlaşması kapsamında serbest bırakılacak Filistinli tutukluların bir kısmının, güvenlik risklerini azaltma gerekçesiyle ülke dışına gönderileceğini duyurdu. Başbakan Binyamin Netanyahu, bu kapsamda serbest bırakılacak Filistinlilerin ülke dışına çıkarılacağını söylemiş, Adalet Bakanlığı da, yayımladığı listede, salıverilecek 735 Filistinlinin 180’den fazlasının sınır dışı edileceğini belirtmişti. İsrail basını, söz konusu tutukluların Katar veya Mısır gibi başka ülkelere gönderileceğini duyurdu. Bunlar arasında dikkat çeken isimler şöyle:

- Filistinli esirlerin lideri lakabıyla bilinen ve 45 yıldan fazladır tutuklu olan Nail el-Bergusi,

- Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları komutanlarından Osman Bilal,

- Kudüs’te 2015’te düzenlediği silahlı saldırıda 22 İsraillinin ölümüne ve yaralanmasına yol açtığı iddia edilen Bilal Ganım,

- Hamas liderlerinden ve 30 yılı aşkın süredir tutuklu bulunan Abdunnasır İsa,

- Aksa Şehitleri Tugayı liderlerinden Zekeriya Zübeydi,

- Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nden Halide Cerrar.