Almanya’nın geleceği bu iki partinin elinde

Almanya’daki genel seçimlerin en önemli sonucu Almanya siyasi tarihine damgasını vuran Hristiyan Birlik Partileri’nin (CDU/CSU) ikinci sıraya düşerek federal başbakanlığı kaybetme ihtimaliyle karşı karşıya kalması olurken, seçim sonuçları başka dikkat çekici veriler de sağladı.

CDU/CSU, Almanya’nın birleşmesinden beri en kötü seçim sonucuna imza attı. Bu sonuçta özellikle başbakan adayı Armin Laschet’in gaflarının etkili olduğu ifade ediliyor. Laschet’in Almanya’da sel bölgesi ziyareti sırasında gülmesi, seçimin kaderini bile etkilemiş olabilir. Laschet’in seçimin en büyük kaybedeni olduğu ifade ediliyor. Ancak bu durum Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) hükümet kuramaması durumunda değişebilir.

SPD’nin oy oranını artıran en büyük unsur ise, yaşlı CDU/CSU seçmeninin Angela Merkel sonrasında bu partiye yönelmiş olması. Çoğunluğu 60 yaş üstü yaklaşık 1 milyon 400 bin CDU/CSU seçmeninin, SPD’ye oy vermiş olduğu ifade ediliyor. SPD gençler arasında ise oy kaybı yaşıyor. SPD’nin seçimi en düşük oyla kazanan parti olması ise, dikkat çekici bir detay.

Gençler istiyor

Seçimin belirleyicileri konumuna gelen Hür Demokrat Parti (FDP) ve Yeşiller ise gençler arasında en yüksek oy oranına ulaşan partiler olarak dikkat çekiyor. İklim kriziyle mücadele önerileriyle öne çıkan Yeşiller, tarihinin en iyi sonucunu elde etse de, anketlerde bir dönem birinci parti olarak gözükmesi nedeniyle buruk bir sevinç yaşadı.

FDP ise siyaset sahnesinden silineceği yorumları yapılırken çok önemli bir sonuca imza attı ve belirleyici konumuna geldi. Partinin gençler tarafından tercih edilmesi de çok önemli bir başarı olarak görüldü. Hem Yeşiller hem de FDP gençlerin yöneldiği iki parti olurken, bu durumun ülkenin geleceğiyle ilgili önemli mesajlar verdiği ifade ediliyor.

‘Hükümeti biz kuracağız’

Almanya’da genel seçimden kılpayı farkla birinci çıkan SPD adayı, Maliye Bakanı Olaf Scholz, hükümet kurma yetkisinin kendisinde olduğunu söyledi. Scholz, sonucu ‘halkın koalisyon hükümetinin büyük ortağı CDU’ya muhalefe gitmesini söylemesi’ diye değerlendirdi. Scholz “Seçmenler üç partiyi güçlendirdi, dolayısıyla yurttaşların verdiği net yetki budur, gelecek hükümeti bu üçü kurmalıdır” diye konuştu. Bu açıklamayla, mecburiyetten ‘büyük koalisyon’ kurarak uzun yıllardır Almanya’yı birlikte yöneten CDU ile SPD’nin artık yollarını ayıracağının işaretini verdi.

Ancak Merkel’in partisi CDU’nun adayı Armin Laschet, henüz pes etmedi ve “Mesele aritmetik çoğunluğu elde etmek değil, hükümeti biraraya getirebilmek” dedi. CDU Genel Sekreteri Paul Ziemiak ise, Yeşiller ve FDP ile bir koalisyon şansı bulunduğuna inandığını vurguladı, CDU’nun adayı Armin Laschet’in “bir koalisyonun nasıl bir arada tutulabileceğini iyi bildiğini” söyledi.

Şimdi ne olacak?

Seçim öncesi yapılan açıklamalar nedeniyle, sonuçlarda en yukarıda yer alan iki partinin ‘Büyük Koalisyon’ yapması da neredeyse imkansız. Bu durumda ülkede 50’li yıllardan beri ilk kez üçlü bir koalisyon olması bekleniyor. Hükümeti kuracak partinin hem Yeşiller’i hem de FDP’yi ikna etmesi gerekiyor. Büyük partilerin oy oranlarının düşük kalması, geleneksel koalisyon ortaklıklarını imkansız kılıyor.

Seçimi kazanan SPD’nin hükümeti kurması çok kolay değil. Zira Yeşiller SPD ile koalisyona sıcak baksa da, FDP koalisyon hükümeti için tercihinin açıkça CDU/CSU olduğunu duyurmuştu. SPD-Yeşiller ortaklığı ise çoğunluk için yeterli değil.

Ancak CDU/CSU’nun hükümeti kurması da kolay değil. Zira bu sefer zorluk çıkaracak parti FDP değil Yeşiller. CDU/CSU ile FDP’nin birlikteliği ise yeterli değil. Sol Parti ise mevcut sonuçlara göre koalisyon hükümetinde yer almayacak. Oy kaybı yaşayan aşırı sağcı AfD de koalisyon seçeneklerine dahil değil.

18 Türk aday meclise girdi

Almanya’da yapılan genel seçimde, 18 Türk asıllı aday, milletvekili olarak Federal Meclis’e (Bundestag) girmeye hak kazandı. Geçici ilk resmi sonuçlara göre, Aydan Özoğuz, Hakan Demir, Metin Hakverdi, Macit Karaahmetoğlu, Derya Türk-Nachbaur, Mahmut Özdemir, Cansel Kızıltepe, Gülistan Yüksel ve Nezahat Baradari, Sosyal Demokrat Parti’den (SPD) milletvekili seçildi.

Yeşiller Partisi’nden Cem Özdemir, Ekin Deligöz, Canan Bayram, Filiz Polat ve Melis Sekmen meclise girmeye hak kazanırken, Sol Parti’den Ateş Gürpınar, Sevim Dağdelen ve Gökay Akbulut da seçilen diğer Türk kökenli milletvekilleri oldu. Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) partisinden Serap Güler milletvekili seçildi. Böylece geçen seçimde 14 olan Türk kökenli milletvekili sayısı bu seçimde 18’e yükseldi. Seçilenler arasında, Türkiye kökenli Rum bir aileden gelen Takis Mehmet Ali de bulunuyor.

İşte sonuçlar:

SPD: 25.7

CDU/CSU: 24.1

Yeşiller: 14.8

FDP: 11.5

AfD: 10.3

Sol Parti: 4.9

Almanya’nın kuzeyinde SPD hakimiyet sağlarken, güneyde ve Bavyera’da geleneksel olduğu üzere CDU/CSU kazandı. Büyük şehirlerin neredeyse hepsinde ise Yeşiller’in lider olduğu görülüyor. Yeşiller oyların çoğunu Berlin, Münih, Köln, Hamburg ve Stuttgart gibi merkezlerden aldı. Aşırı sağcı AfD ise özellikle Saksonya bölgesinde başarı kazandı.