ABD'nin düşürülen İHA'sı sonrası gözler Karadeniz’de! 'Bunu yapabilecek tek ülke Türkiye!'
15.03.2023 - 17:39 | Son Güncellenme:
Rus savaş uçaklarının Karadeniz üzerinde ABD ordusuna ait insansız hava aracını çarparak düşürmesinin ardından dünya tekrar Karadeniz'e kilitlendi. Uluslararası hava sahası üzerinde gerçekleştiği iddia edilen olayın ardından insansız hava aracının enkazının nasıl çıkarılacağı merak konusu olmayı sürdürüyor. Savunma ve Denizcilik Araştırmacısı Kozan Selçuk Erkan, ABD'nin enkaza ulaşması için 'Türkiye' detayına dikkat çekerek nasıl bir senaryoyla karşılaşılabileceğini paylaştı.
Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr - Bir yılı geride bırakan Ukrayna-Rusya savaşı tüm şiddetiyle devam ediyor. Savaşın cephelerinden birisi olan Karadeniz, bu zaman kadar Ukrayna ve Rusya arasındaki mücadeleye birçok defa şahitlik etti. Ancak 14 Mart Salı günü Karadeniz üzerinde yaşanan ve başrollerinde ABD ile Rusya'nın olduğu gelişmeler tüm dünyada endişeye sebep oldu. ABD Avrupa Kuvvetleri Komutanlığı Rusya Hava Kuvvetleri'ne ait iki Rus Su-27 uçağının Karadeniz’de ABD'ye ait MQ-9 İnsansız Hava Aracını taciz ettiğini, uçaklardan birinin çarptığı MQ-9 Reaper tipi insansız hava aracının uluslararası sulara düştüğünü duyurdu. Yaşanan bu gelişmenin savaşın başından bu yana fiziksel anlamda karşı karşıya gelmemeye çalışan iki ülke arasındaki ilk kez sıcak temas olduğu ifade ediliyor.
ABD ordusundan yapılan açıklamada MQ-9 tipi insansız hava aracının uluslararası hava sahasında uçtuğu sırada Rus jetleri tarafından "profesyonellikten ve güvenli olmayan" şekilde hareket etmesi sonucunda uluslararası sulara düştüğü belirtildi. Rus savaş uçağının çarpışmadan önce birkaç kez MQ-9'un üzerine yakıt boşalttığını ve muhtemelen insansız hava aracının görüşünü engellemeye ya da hasar vermeye çalıştığına dikkat çekilen açıklamada insansız hava aracına tehlikeli şekilde yaklaşan Rusya Hava Kuvvetleri'ne ait Su-27'nin, MQ-9 Reaper'ın pervanesine çarptığını ifade edildi. Çarpışmanın ardından, ABD MQ-9'u Karadeniz'de uluslararası sulara düşürmek zorunda kaldı.
Rusya Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ise Karadeniz’de ABD’ye ait MQ-9 insansız hava aracının tehlikeli şekilde Rusya sınırlarına dikkat çekildi ve insansız hava aracının sert bir manevra sonucunda düştüğünü duyurdu. Olaya karışan Su-27 savaş uçaklarının hasar durumuna ilişkin bir bilgi paylaşılmazken, olayın ardından uçakların Kırım’da bulunan hava üssüne iniş yaptığı belirtildi. Savunma ve Denizcilik Araştırmacısı Kozan Selçuk Erkan, Karadeniz'de gerçekleşen tehlikeli yakınlaşmayla ilgili Milliyet.com.tr'ye önemli açıklamalarda bulundu.
'ARTIK RUSLARA NE KADAR YAKLAŞABİLECEKLERİNİ BİLİYORLAR'
Karadeniz üzerinde ABD ordusuna ait insansız hava araçlarının uzun yıllardır uçtuğunu hatırlatan Savunma ve Denizcilik Araştırmacısı Kozan Selçuk Erkan, "Bu sefer bu durumun yaşanmasının sebebi ABD ordusuna ait olan MQ-9 Reaper tipi insansız hava aracının ilk kez Kırım'a bu kadar yakın uçmasından kaynaklandı diye düşünüyorum. Bu uçuşlar bundan sonraki süreçte daha uzaktan yapılacaktır. Ruslar ABD insansız hava araçlarının kendilerine bu kadar yakın uçmasından rahatsızlar. Zaten bu yaşanan gelişme de onun bir göstergesi. ABD, Rusların bu konudaki tahammül sınırını belirlemek için sürekli Rusları zorluyordu. Bu olayın ardından artık ne kadar yaklaşmamaları gerektiğini biliyorlar. Ruslar, belirli bir mesafeden sonra tepki verebileceklerini göstermiş oldular" şeklinde konuştu.
Rus uçaklarının ABD ordusuna ait MQ-9'u füze veya makineli top sistemi kullanarak düşürmediğine dikkat çeken Erkan, sözlerine şöyle devam etti:
"Ruslar bu şekilde davranarak ince bir taktik kullandılar denilebilir. Olası bir misillemenin önüne geçebilmek için bunu bilerek yaptılar. Karadeniz'de yaşanan olay 2001 yılında Güney Çin Denizi'nde yaşanan ve Çin Hava Kuvvetleri`ne ait F-8 savaş uçağının düşmesi, ABD Deniz Kuvvetleri'ne ait EP-3 tipi keşif uçağının da Çin'e ait adaya zorunlu iniş yapmasıyla sonuçlanan gibi bir kaza değil. Ruslar daha önce de Karadeniz üzerinde uçan ABD'ye ait insansız hava araçlarını vurmadan düşürmeye çalışmıştı ancak başarılı olamamıştı. Daha önce üzerine yakıt döküp yakmayı bile denediler fakat bu şekilde başarısız olunca çarparak uçağı düşürdüler."
'KARADENİZ'DE BUNU YAPABİLECEK TEK ÜLKE TÜRKİYE'
MQ-9 Reaper tipi insansız hava aracının Kırım'a çok yakın bir noktada düştüğüne dikkat çeken ve ABD'nin enkaz kaldırma çalışmaları için Türkiye ile iş birliği yapmak zorunda olduğunu vurgulayan Kozan Selçuk Erkan, "Uçağın Kırım'dan 12 ila 20 mil (19 ila 32 kilometre) açığa düştüğü iddia ediliyor. Yani Ruslar enkaza ABD'den önce ulaşabilir. Öte yandan ABD'nin enkaza ulaşması için Türkiye ile iş birliği yapması gerekiyor. Karadeniz'de bunu yapabilecek en iyi ekipmana ve kurtarma gemisine sahip olan tek NATO ülkesi Türkiye. Rusya bile Moskova kruvazörü battığında ekipmanları alabilmek için 112 yaşındaki gemilerini kullandı. Fakat, enkazın Rusya'ya çok yakın bir noktada olması ve Türkiye'nin Ukrayna-Rusya savaşında tarafsız bir politika izlemesi sebebiyle Türk Deniz Kuvvetleri'nin böyle bir operasyon yapmasının pek olası olduğunu düşünmüyorum. Bununla birlikte şu anda o bölgede enkaz kaldırma çalışması yapabilecek sivil bir organizasyon olduğunu da düşünmüyorum" diyerek olası enkaz kaldırma senaryolarını özetledi.
Rusya'nın enkaza ABD'den önce ulaşması durumunda kendisinde olmayan bir insansız hava aracı teknolojisini inceleme fırsatı elde edebileceğini dile getiren Erkan, şu yorumda bulundu:
"Bu daha önce olmayan bir olay değil. Rusya zaten İran üzerinden de ABD insansız hava araçları konusunda bazı bilgiler edindi. Karadeniz'de bulunan enkaza eğer ABD'den önce ulaşırlarsa belki daha fazla bilgi elde edebilirler. MQ-9 Reaper, o kadar büyük gizeme ve sırra sahip olan bir platform değil."
