ABD’de Trump’a büyük tepki

ABD Başkanı Donald Trump’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de yaptığı görüşmenin yankıları sürüyor. Trump’ın, Putin ile düzenlediği basın toplantısında Amerikan istihbaratının, Rusya’nın ABD başkanlık seçimlerine karıştığı iddialarına inanmadığını söylemesi Washington’da büyük tepkiyle karşılandı. Siyasilerin yanısıra ABD toplumunda önemli bir kesim Trump’ın Putin’le görüşmesi ve sarf ettiği sözler nedeniyle rahatsızlık duydu. Trump, ortak basın toplantısında, Moskova’nın ABD başkanlık seçimlerine karışıp karışmadığına yönelik bir soruya Amerikan istihbaratını kastederek, “Onlar Rusya’nın karıştığını söylüyorlar ancak Başkan Putin ile görüştüm, bunun arkasında Rusya olmadığını söyledi. (Rusya’nın) olması için bir sebep görmüyorum” şeklinde cevap vermişti.

Cumhuriyetçiler tepkili

Trump’ın bu açıklamaları ABD Ulusal İstihbarat Direktörlüğü ve Kongre’den büyük tepki topladı. Ulusal İstihbarat Direktörü Dean Coats, “Rusya’nın 2016 başkanlık seçimlerine karıştığı, demokrasimizin altını oyma konusunda devam eden mütecaviz çabaları konusundaki değerlendirmelerimizde net olduk. Ulusal güvenliğimize yalın ve tarafsız istihbarat desteği sağlamaya devam edeceğiz” ifadesini kullandı.

Trump’a Cumhuriyetçi Parti içinde büyük tepki var. Rusya’nın ABD seçimlerine karıştığı konusunda şüphe olmadığını kaydeden Temsilciler Meclisi Başkanı Paul Ryan, bunun sadece ABD istihbaratının değil aynı zamanda Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi’nin değerlendirmesi olduğunun altını çizdi. Ryan, “Başkan, Rusya’nın müttefikimiz olmadığını takdir etmelidir. En temel değer ve ideallerimize düşman olan Rusya ile ABD arasında ahlaki bir denklik söz konusu değildir” dedi. Ryan ayrıca, ABD’nin, Amerikan seçimlerine karışması konusunda Rusya’ya hesap sorması gerektiğini savundu. Diğer taraftan, Senato’da önemli isimlerden Arizona Senatörü Cumhuriyetçi John McCain da Trump’ın Putin ile basın toplantısını “Bir Amerikan başkanının hafızalardaki en utanç verici performansı” olarak niteledi. McCain, “Başkan Trump’ın tecrübesizliği, bencilliği, yanlış eşdeğerliği ve otokratlara olan sempatisinin verdiği zararı hesaplamak zor ama Helsinki’deki zirve trajik bir hataydı” ifadesini kullandı.

Trump’ın Putin’e karşı dik durma konusunda sadece kabiliyetsizliğini değil aynı zamanda isteksizliğini de bu görüşmeyle ispatlamış olduğunu savunan McCain, Trump’ın NATO müttefiklerine yönelik sert tavırlarına karşın basın toplantısına Putin’e inandığını söylemesini “Amerikan tarihinde dibe vurmak” olarak niteledi. Senato’nun önemli isimlerden Cumhuriyetçi Bob Corker da Trump’ın açıklamalarının ABD’yi “çocuk oyuncağı” haline getirdiğini söyledi. Eski CIA Başkanı John Brennan ise “Bu ihanetten başka bir şey değil. Trump’ın yorumları sadece ahmakça değil aynı zamanda onun Putin’in cebinde olduğunu gösteriyor” dedi.

Putin: Elimizde Trump’ın kasedi yok

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin FOX News’a yaptığı açıklamada, ellerinde Trump ve ailesiyle ilgili ‘uygunsuz görüntüler bulunmadığını’ açıkladı. Putin, “Bunu söylerken Başkan Trump’a hakaret etmek, kabalık etmek istemem, ama başkanlığa adaylığını koymadan önce bizim ilgi alanımıza girmiyordu” ifadesini kullandı. Trump’ın Rusya politikası nedeniyle, Rusya’nın elinde Trump’ın görüntülerinin olduğu bir video kaydı bulunduğu yönünde iddialar ortaya çıkmıştı. Putin ayrıca ABD basınında yer alan ‘Rusya’nın yeni SARMAT füzesinin ABD’yi hedef aldığı’ iddiasını da yalanladı.

Trump’tan suçlamalara cevap: İstihbaratımıza büyük güven duyuyorum

Amerikan basını da Trump’ı sert biçimde eleştirdi. ABD’nin Washington Post ve New York Times gazetelerinde Trump’ın, Putin karşısında beklenen tutumu sergileyemediği ve ülkesinin istihbarat servisinin 2016 seçimleriyle ilgili bulgularını görmezden geldiği belirtildi. Washington Post, danışmanlarının Putin karşısında daha “sert bir tutum” sergilemesini tavsiye etmesine rağmen Trump’ın bu önerileri reddettiğini yazdı. CNN de, ABD istihbaratı konusunda, Trump’ın Putin’in tarafında yer aldığını öne çıkardı.

ABD’ye dönen Trump ise, görüşmesi sonrası gelen tepkiler üzerine yeni bir tweet atıp “istihbarat görevlilerine büyük bir güven duyduğunu” yazdı. Trump “Ama daha aydınlık bir gelecek inşaa etmek istiyorsak geçmişe takılıp kalmamalıyız. İki nükleer güç olarak iyi anlaşmalıyız” ifadelerini kullandı.

Bazı ABD’li siyasetçiler Trump’a, Özel Yetkili Savcı Robert Mueller’ın 12 Rus istihbarat görevlisini 2016 seçimlerinde Demokrat adayı Hillary Clinton’ın kampanyasını hack’lemekla suçlaması ardından Putin’le görüşmesini iptal etme çağrısında bulunmuştu. Ancak Trump Rusya ile ilişkilerde gelinen noktadan Obama yönetimini sorumlu tutmuştu.