26.07.2008 - 00:19 | Son Güncellenme:
Sefa Karahasan
Kıbrıs’ta 21 Mart mutabakatı çerçevesinde bir araya gelen KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ile Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Dimitris Hristofyas, Kıbrıs sorununun çözümü için kapsamlı müzakerelere 3 Eylül’de başlama kararı aldılar.
Talat ve Hristofyas, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Taye-Brook Zerihoun’un ara bölgedeki ikametgâhında yaklaşık 2 saat süren bir görüşme yaptı. Zerihoun, görüşmenin ardından liderlerin aldıkları ortak kararı açıkladı.
Ortak açıklamada, müzakerelere 3 Eylül Çarşamba günü başlanmasına, iki lider arasında direkt telefon hattı kurulmasına ve varılacak anlaşma sonrasında her iki kesimde eşzamanlı referandum yapılmasına karar verildiği belirtildi. Müzakerelerde Kıbrıs sorununu oluşturan mülkiyet, toprak, güvenlik, garantiler ve göçmenler ile yetki paylaşımı konularının ele alınacak.
Nihai karar halkların
Liderler arasında yapılan zirveye ise referandum kararı damgasını vurdu. Görüşme sonrasında Kıbrıs’ta yeni bir referandumun yapılacağı açıklaması Türk tarafının isteği doğrultusunda ortak metine girdi. Milliyet’e konuşan bir yetkili, zirvede referandum yönünde alınan kararın Türk tarafını rahatlattığını belirtti. Referandum kararı, Talat’a “Tek egemenlik-tek vatandaşlık” konusunda yapılan eleştirilere, Talat’ın “Nihai kararı halk verecek, ben değil” şeklindeki cevabı olarak yorumlanıyor.
Ortak bildiride, ayrıca şunlar belirtildi: “Liderler, Alexander Downer’in BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi olarak atanmasını memnuniyetle karşıladılar ve önümüzdeki dönemde BM ekibi ve Downer’la çalışma konusundaki istekliliklerini dile getirdiler ve liderler temsilcilerine Yeşilırmak Kapısı ve diğer geçiş noktaları konusunu ele almak üzere talimat verdiler.”
Liderler eylül ayındaki müzakerelere hangi şartlarda oturacaklarını, yani müzakere zemininin esaslarını bundan önceki 3 görüşmede belirlemişti. Liderlerin, “uygulamayı müzakerelerde belirlemek koşuluyla” üzerinde mutabakata vardığı temel prensipler şöyle:
1- Kurulacak yeni ortaklık devletinin adı “Birleşik Federal Kıbrıs Cumhuriyeti” olacak.
2- Ortaklığın siyasi yapısı, siyasi eşitliğe dayalı, iki toplumlu, iki bölgeli federasyon olacak.
3- Kurulacak yeni devleti, eşit statüdeki Türk ve Rum kurucu devletler oluşturacak.
4- Birleşik Federal Kıbrıs Cumhuriyeti’nin, tek egemenliği, tek vatandaşlığı ve tek uluslararası kimliği olacak.
Talat düğüne rahat çıkacak
Kıbrıs’ta kapsamlı müzakere tarihini belirleyen Talat, 31 Temmuz’da evlendireceği kızının düğününe rahatlamış bir şekilde çıkacak. Mehmet Ali Talat ile Oya Talat’ın kızları Ayşenur (27), 31 Temmuz’da Tunuslu Rauf Zrilli (28) ile evleniyor. Almanya’da tanışan çiftler için 12 Ağustos’ta da Tunus’ta bir düğün yapılacak. Talat ve Zrilli çiftti, düğünlerin ardından Ankara’ya yerleşecekler. Ayşenur Talat, 3 yıl boyunca Ankara’da ODTÜ’de “Öğretim Görevlileri Yetiştirme Programı”nda eğitim görecek. Ankara’da 3 yılını tamamlayan Ayşenur, daha sonra Doğu Akdeniz Üniversitesi’nde (DAÜ) öğretim görevlisi olmak amacıyla KKTC’ye dönecek.