1,5 aylık 'tam insan' büyük heyecan yarattı! Arkeoloji araştırmalarını tamamen değiştirecek
İnsan topluluklarının ölülerini gömme gelenekleriyle ilgili keşiflere bir yenisi daha eklendi. Avrupa'nın en eski mezarlarından biri İtalya'da ortaya çıkarıldı. 10 bin yıllık bebek mezarı, arkeoloji dünyasını heyecanlandırdı.
Derleyen: Can Şişman / milliyet.com.tr - Eski çağlardaki insan topluluklarının ölülerini gömme gelenekleri birçok kişinin ilgisini çeken bir konu. Cesetlerin yakılıp bir küpün içine bırakılması, ölüye maske takmak, iri taşlardan yer altına oda mezar yapılması ve değerli eşyalarla birlikte gömülmek gibi örnekler bu geleneklerden yalnızca birkaçı.
İtalya'da yapılan son keşif ise arkeoloji dünyasını heyecanlandırmış durumda. Uzmanlar bu keşfin tarihe ışık tutacağı konusunda hemfikir...
GÖRDÜKLERİNE İNANAMADILAR
İtalya'nın kuzeybatısındaki Arma Veirana Mağarası'nda kazı çalışmaları yapan ABD'deki Denver Colorado Üniversitesi araştırmacıları tarihe ışık tutacak bir keşife imza attı. Yapılan çalışmalarda 10 bin yıllık bir kız bebek mezarı gün yüzüne çıkarıldı.
'Neve' adı verilen bu kız çocuğunun ihtişamlı mezarında inceleme yapan uzmanlar, karşılaştıkları manzara karşısında büyük bir şaşkınlık yaşadı. Çünkü 'Neve' lakaplı kız çocuğunun mezarı deniz kabuğu boncukları ile puhu kuşu pençeleriyle süslenmişti.
ÖLDÜĞÜNDE 40-50 GÜNLÜKMÜŞ
'Neve'nin dişlerinde inceleme yapan uzmanlar, kız çocuğunun öldüğünde sadece 40-50 günlük olduğunu tespit etti. Uzmanlar ayrıca bebeğin anne karnındayken stres yaşadığını ve dünyaya gelmeden 28 ila 47 gün önce dişlerinin gelişiminin durduğunu keşfetti.
Erken Mezolitik dönemden kalma bu tür cenazelerin nadir olduğunu belirten araştırmacılar, son yapılan keşifle birlikte Avrupa'nın tarihine ışık tutulmuş olduğunu duyurdu.
'DÖNEMİN EŞİTLİKÇİ DOĞASININ KANITI'
ABD merkezli Scientific Reports dergisinde yayımlanan çalışmanın yazarları, çocukların gömülmesinin onların 'tam insan' olarak kabul edildiğini gösterdiğini, 'Neve' adı verilen kız çocuğunun mezarındaki süslemelerin dönemin eşitlikçi doğasının bir kanıtı olduğuna işaret etti.
Uzmanlara göre bebeklerin 'tam insan' olarak kabul edilmesinin kökeninin, Avrupa ve Kuzey Amerika'ya göç eden halkların kültürlerine dair önemli bir ipucu anlamına geliyor.
ALASKA'DAKİ MEZARLARA BENZİYOR
Arkeologların bir başka önemli tespiti ise Mezolitik çağda karanlıkta kalmış bilgilere yön verecek cinsten. Araştırmacılar, 'Neve'nin mezarı ile daha önce Alaska'daki Upward Sun River'da bulunan 11 bin 500 yaşındaki bebeklerin mezarları arasında büyük bir benzerlik olduğunu tespit etti. 'Neve'nin yaklaşık 10 bin yıl önce yaşadığının tespit edilebilmesi ise radyokarbon tarihlemesi yoluyla oldu.
İŞTE O TARİHİ AN...
Gelelim en heyecanlı kısıma, bu önemli keşif nasıl gerçekleşti? Her şey İtalya'nın kuzeybatısındaki Arma Veirana Mağarası'nın ilk kez 2015 yılında arkeologların kazı yapmasına izin verilmesiyle başladı. Bölgeye giden araştırmacılar, 2017 yılına kadar mağaranın ağzında çalışmalara başladı.
Ekipler ilk olarak 50 bin yıllık çeşitli aletlere ulaştı. Bu esnada mağaranın derinliklerinden gelen tortuları keşfeden araştırmacılar, pek çok delinmiş deniz kabuğu ile karşılaştı. Bu deniz kabukları ise 'Neve'nin mezarının bir kısmının keşfedilmesini sağladı.
'DUYGUSAL BİR GÜNDÜ'
Keşif ekibinden antropolog Claudine Gravel-Miguel, tarih keşifin gerçekleştiği günü şöyle anlattı: "Mezar alanının yakınındaki meydanda kazı yapıyordum. Etrafıma bakıp ‘Bu tuhaf bir kemik’ diye düşündüm. Baktığımız kafatasının küçük bir insana ait olduğunu fark ettik. Bizim için oldukça duygusal bir gündü."
Araştırmada keşfedilen kabuk boncuklarını analiz eden Denver Colorado Üniversitesi'nden paleoantropolog Jamie Hodgkins ise 'Neve'nin mezarıyla birlikte yaklaşık 14 bin yıl öncesine kadar ölü gömme geleneklerine yönelik keşiflerin yolunun açıldığını duyurdu... 'Neve' sadece bir örnek. Tarih, 'Neve' gibi nice gizemlerle dolu. Yapılacak yeni keşiflerle birlikte tarihin sırları aydınlanmaya devam edecek.
