O kurnadan bu kurnaya tarih sıçramış

Business Insider’dan Drake Baer ve Ivan De Luce’un, dünyanın en eski ve hâlâ faal 18 işletmesi hakkındaki haberi, gözümüzü Lidya’lılardan bu yana ilgimizi çeken parayı sürekli kazanılır kılan işletmelere çevirmemizi sağladı. 705’ten beri ayakta olan Japonya’nın Yamanashi kentindeki Nishiyama Onsen Keiunkan oteli listenin en eskisi. Listede 15. yüzyıldan bu yana buharı tüten Ağa Hamamı da bulunuyor.

Fatih Sultan Mehmet tarafından 1454’te özel banyo olarak inşa edilen hamam, zamanla o dönem ormanlık olan Beyoğlu’nda yapılaşmayı hızlandırmış. Osmanlı’nın 31’inci padişahı Sultan Abdülmecit döneminde büyük bir tadilat geçiren hamam, imparatorluğun son dönemine kadar da kullanılmış. Fatih’in av evi olarak inşa ettirdiği binanın alt katında bulunan hamam, Osmanlı’nın yıkılışı sonrasında Ermeni bir kadın tarafından satın alınmış ve ilk kez halkın kullanımına açılmış.

Hamam ritüelleri yaşatılıyor

Temizlik ihtiyacının dşında yenilen yemekleri, oynanan oyunları, söylenen şarkılarıyla bir kültür olan hamam ritüelinin yaşatıldığı ve turistlerin uğrak durağı olan Ağa Hamamı 1974’ten bu yana Yılmaz ailesine ait ve onlar tarafından işletiliyor. Ağa Hamamı’nın işletmecilerinden Hüseyin Yılmaz 1454’ten bu yana ayakta olan hamamın sırrını, yeniliklere hızlı şekilde ayak uydurması ve tarihi yok etmeden günümüze uyarlamaları olarak açıklıyor. Birinci sınıf tarihi eser olan hamamda aile tarafından herhangi bir tadilat yapılmamış. Tarihi hamam sadece padişah ve ailesine hizmet amaçlı yapıldığı için, halk hamamlarına oranla küçük. Yılmaz, kapasitelerinin sınırlı olduğunu ve bu sebeple online rezervasyonla çalıştıklarını söylüyor. Uzun zamandır hamamın sadece kadınlara ve turistlere açık olduğu bilgisiyse doğru değil. Hamamın kapıları herkese açık.

Sıcak alan (hamam içi) ve Göbek taşı: Burası turistlerin asıl kullandığı alandır. Göbek taşı burada bulunur. Göbek taşının altı sıcaktır ve buraya uzanarak rahatlayabilirsiniz. Hamamın içinde on iki adet kurna bulunuyor. Oldukça sıcak, yıkanma ve terleme bölümüdür.

Sıcak halvet: Küçük iki odadan oluşur. Sadece yıkanma amaçlı kullanılır. Bir odada üçer kurna vardır ve en sıcak bölümlerden biridir.

Külhan: Burası hamamın ısıtıldığı bölümdür. Ağa Hamamı yıllardır eski yöntemlerle ateş yakılarak ısıtılıyor. Hamamın altında oda oda boşluklar bulunuyor.

Külhan bölgesine ateş yakılır ve sıcaklığı hamamın altında dolaşır. İstanbul’daki birçok hamam doğal gazla ısıtılırken, Ağa Hamamı ateşle ısıtılıyor ve bu da sıcaklıkta bir ayrıcalık sağlıyor.

Haftanın her günü hamam keyfi

Hüseyin Yılmaz, soyunma odasında elbiselerin değiştirilip peştamalın bağlanmasıyla başlayan ritüelin aşamalarını, “Misafir yarım saat ana alanda vücudun terlemesi için göbek taşı alanında bekletilir. Kese, köpük aşamalarından sonra yağ masajı ve yüz maskesi yapılır” sözleriyle anlatıyor. Hamamın Türk kültürüne ait olduğu için genellikle turistler tarafından merak edildiğini belirten Yılmaz, bu sebeple ziyaretçilerin büyük çoğunluğunu turistlerin oluşturduğunu ekliyor. On beş personelin hizmet verdiği Ağa Hamamı’nda kullanılan bütün ürünler, bu tarihi hamama özel üretiliyor. Hizmet bedelleri geleneksel paket 150 lira, masaj paketi 230 lira ve tam paket 250 lira şeklinde.