9, 10 kırmızı don!

"Kırmızı don festivali" başladı. Noel kırmızısını alıp iç çamaşırına uyarlayarak Türk klasiği yarattık9, 10 kırmızı don!
Semt pazarlarında şu sıralar kırmızı don çok gözde. Ninelerin dediği gibi, "Yeni don giy ki, yeni yılda donanasın!" Yani hep yeniler giyesin, eskilerle idare etmeyesin
NAZİRE KALKAN

Bizim sokağa cumartesi günleri kurulan pazarda son iki haftadır iplere dizili sıra sıra kırmızı donlardan göz gözü görmüyor.
Ben buna "İkinci Geleneksel Kırmızı Don Festivali" diyorum. Çünkü böyle bir manzaraya ilk kez geçen yıl tanık olmuştum. O zaman da yılbaşı haftası öncesi sadece iç çamaşırı satanlar değil, pazarın konfeksiyoncuları da işi külota - sutyene vurmuştu. Ama ille de kırmızı.
Kadıköy yakasındaki pazarın müdavimleri arasında başörtülü, gri pardesülü, her Ramazan gibi bu Ramazan da oruçlu olduklarına kuşku duymadığım kadınlar da var. Tıpkı kentsoylu kadınlar gibi, bu kadınlarla da kırmızı donlar arasında bir muhabbet var. Pazarcılar bunu nasıl keşfettiler, birçok kadının kırmızı donları bu kadar seveceğini nereden bildiler, o da ayrı bir muamma. Kadınların büyük bölümünün, bu bir örnek kırmızı donları adeta şehvetle satın aldığını görüp, şaşakalıyorum. Şaştıkça da kendime kızıyorum, herhalde ben bir şeyleri ıskalıyorum diye.

Ne var yani?
Belli ki başörtülü kadınların kafası kimi aydınlarımızınki kadar karışık değil. O kadar kategorik düşünmüyorlar. Orucunu tutup, başını bağlaması yılbaşı gecesi saat 12’yi gong’larken kırmızı donunu giymesine engel mi? Anneannemin dediği gibi; "Yeni don giy ki, yeni yılda donanasın." Yani hep yeniler giyesin, eskilerle idare etmeyesin.
Kırmızı donlar uzun zaman kendini ayrıcalıklı sayan bir kesimin yılbaşı eğlenceliklerinden biriydi. Tıpkı çam ağacı süslemek gibi. En bir modern, dahası "en az yerli" olduklarını, zamanı gelmişken bir kez daha ortalığa dökme fırsatı...
Hani ecnebi memleketlerde Noel’de çoluk çocuk kafasında bir kırmızı şapkayla dolaşır ya. Galiba biz bu Noel kırmızısını alıp, iç çamaşırına uyarlamışız ve bir Türk klasiği yaratmışız.
Sonraları Noel ağacı süslemeye yeltenmeyen kesim de benimsedi bu alışkanlığı. Nitekim gazetelerin alışveriş ekleri haftalardır kırmızı don alternatifleri sunuyor memleket kadınlarına. İstanbul’da her kesimden kadın da koşa koşa bunları almaya gidiyorlar. Eşe - dosta hediye niyetine.



CUMARTESİ