Çocuklar ne ister?

Çocuk ve ergen ve aile terapisti Uzm.Psk. Gamze Eser, tüm anne babalara kılavuz olabilecek bir konuya değinerek kaleme aldı 'Çocuklar Ne İster'? Çocukların yaşama bakış açısı yetişkinlerinkinden farklıdır. Onların gereksinimlerini bilmek doğru çocuk yetiştirmenin olmazsa olmaz koşuludur.

Her çocuk onaylanmak, kabul görmek ister. Başardıkları en küçük işi için bile başlarını okşamanız, övgü içeren bir söz söylemeniz yeterlidir.

Her çocuğun değişiklere uyum sağlama düzeyi eşit değildir. Bu nedenle; yeni bir okula başladığında, yeni bir eve ya da kente taşındığınızda uyum sağlaması için ona destek olmalı, bocalamasına anlayış göstermelisiniz.

Kendilerini arkadaşlarıyla ya da yetişkinlerle kıyaslayıp eksik hissedebilirler. Çok iyi yaptıkları işlerden bahsederek, sizin de çocukluğunuzda onun gibi olduğunuzu ve zamanla, öğrenerek, deneyimleyerek geliştiğinizi anlatarak destek verebilirsiniz.

Çocuklar dünyanın merkezinde olduklarını düşünürler. Onlara paylaşmanın, yardımseverliğin verdiği hazzı tattırarak, davranışlarınızla rol model olarak yardımcı olabilirsiniz.

Bazı çocuklar duygularını ifade etmekten çekinebilirler. Özellikle konuşma bozukluğu olan çocuklarda bu durum yaygındır. Mantığa dayalı konularda kendilerini ifade etmekte sorun yaşamazlarken iş duygulara gelince kekelemeye başlayabilirler. “Ne hissettin?” diye sormanız, cevabını verirken ona yardımcı olmanız terapi etkisi yaratacaktır.

Bazı çocuklar yaptıkları şeyleri beğenmezler. Sizin beğenmenize de şaşırırlar. Her işlerine siz koşturuyor, kendi başlarına yapabileceklerini siz yapıyorsanız tek başlarına yeterli olamayacaklarına dair bir inanış edinirler. Başarma duygusunu tatmalarına izin verin.

Çocukların rol model aldıkları kişiler otoriter bir yapıya sahipse; “hayır,” demeyi öğrenemezler. Hükmedilmesinden hoşlanır ve önceliği başkalarına tanımayı tercih ederler. İstemedikleri bir şeyi yapmaya zorlamazsanız, reddetme haklarının olduğunu hatırlatırsanız bu sorunu aşabilirsiniz.

Hayal güçleri küçük yalanlar söylemelerine yol açabilir. Söylediklerine kendileri de inandığı için onları suçlamak gereksizdir. Bunun yerine anlattıkları üzerinde konuşup hem hayal gücü için onu övebilir, hem de gerçeklerle yüzleşmesini sağlayabilirsiniz. Çocuğunuzun dürüst olmasını istiyorsanız onun yanında asla yalan söylememelisiniz.

Bazı çocuklar yeterince sevilmedikleri için kendilerini değersiz hissederler. Ya sevgi dilenirler ya da aşırı verici olarak ilgiyi üzerlerine çekmeye çalışırlar. Koşulsuz sevginizi göstermeniz bu sorunun çözümü için tek yoldur.

Aile içi şiddete maruz kalan ya da şahit olan çocuklar güven sorunu yaşarlar. Hem kendilerine hem de diğerlerine güvenmezler. Dış etmenleri ortadan kaldırmadığınız, sevgi dolu, içinde şiddet olmayan bir yuvada büyümesini sağlamadığınız sürece güvensizlik duygusundan kurtulmaları mümkün değildir.

Çocukların anne ya da babaları gibi olma istekleri doğaldır. Ancak kendi fikirlerini ortaya çıkarmaktan kaçınıyorlarsa, rol model aldıklarının izlediği yolu alternatifsiz kabul ediyorlarsa kişilikleri gelişemez. Onlara kendi fikirlerini sormak, zevk aldıkları konulardan bahsederek bu yönde mesleklerin de olduğunu anlatmak ufuklarını genişletecektir.

Çocuklar doğaları gereği sabırsızdırlar. Beklemeyi, diğer insanların haklarına saygılı olmayı sizin davranışlarınızdan öğrenirler. Siz sabretmeyi biliyorsanız, sıra beklerken başkalarının önüne geçmiyorsanız öğrenmeleri kolay olacaktır.

Son olarak; çocuklarınız sizden gördükleriyle öğrenirler duyduklarıyla değil. Eylemlerinizle söylemleriniz tutarlıysa, koşulsuz sevebiliyorsanız, dürüstseniz, kendinize güveniyorsanız, başkalarının haklarına saygı gösteriyor, kendi hakkınızı aramayı biliyorsanız, yeri geldiğinde “hayır,” demeyi başarabiliyorsanız harika çocuklar yetiştireceğinize kuşkunuz olmasın.

Uzm.Psk.Gamze Eser 2015