Ülkemizde yassı balıklar familyasından en çok tanınan kalkan ve dil balığıdır. Tezgahlarda çok az görülen pisi balığına biraz hor bakıyoruz galiba. Bir kez pisinin tadına bakan başka balık tanımaz. Genellikle sularımızda 250 - 300 gram ağırlığında olanlara daha sık rastlarız. Ama 1.5 - 2 kilo ağırlığında pisi balığına denk gelirseniz tadını asla unutamaz ve hastası olursunuz.
Tezgahlarda hep köşelerde itilmiş kakılmış gibi durur ama onun lezzetini bilenler maden bulmuş gibi sevinirler. “Pisi balığı gelince lütfen beni arayıp bilgi verin” diye cep telefonuma mesaj bırakan bir sürü konuğumu biliyorum.
Şimdi pisi zamanı
Kalkan ve vatoz balığı yapısında kahverengi bir deriyle kaplı olan pisi balığı, hareketini vücutlarının etrafında incecik yüzgeçleri ile sağlar.
Mayıs ve haziran aylarında üreme yaparlar. Ortalama 50 - 60 milyon yumurta bırakırlar ama bunların en büyük yok edicisi trollerdir.
Pisi balığına her mevsimde rastlanırsa da gerçek av mevsimi aralık - ocak sonuna kadardır. Ancak şubattan nisan sonuna kadar yakalanan pisi balıklarının eti en makbulü ve en lezzetli olanıdır.
Gözleri sağ tarafta
Çok sakin ve sevimli olan pisi balığı, kalkan balığı gibi dizayn edilmiş. Denizin dibinde yaşar ve gözleri sağ tarafındadır.
Bir zamanlar Boğaz’ın her yerinde ve Karadeniz’e açıldığı mevkilerde bol olarak bulunur ve Marmara’da nadiren yakalanırdı. Bulundukları ortama göre renklerini açıp koyulaştırma özelliği bulunan pisi balıklarının sularımızda iki cinsi yaşar.
Birisine doğrudan ‘pisi’, diğerine de dere ağızlarına yakın yaşadığı için ‘dere pisisi’ denir.
Uzun ömürlü
Kamuflaj yeteneğiyle avcılardan kolay korunan pisi balıkları 20 yıl kadar yaşarlar.
Osmanlı padişahlarının etini kalkandan daha lezzetli bulduğu pisi balıkları, bir zamanlar İstanbul balık haline yılda
10 - 15 ton civarında gelirdi.
Tavası, ızgarası, fırında sebzelisi çok güzel olur. Küçük filetolar halinde kestiğiniz parçaların içine birer tane karides yerleştirip şişe takarak kömürde ızgara yapabilirsiniz. Bembeyaz eti enfes bir tat sunacaktır.
Hangi zoolog bu nefis ete sahip balığı, hangi maksatla pisiye benzeterek pisi balığı ismini koydu bilinmez ama ağızda bıraktığı tadı ile çok daha güzel isimler yakıştırılabilirdi.
PİSİ FİLETO
Malzemeler
-1 adet orta boy pisi balığı
-1 su bardağı zeytinyağı
-1 su bardağı un
-4 adet tane karabiber
-2 adet defne yaprağı
-1 çay kaşığı sebze tozu
-1 çay kaşığı çekilmiş karabiber
-Yeterince tuz
Yapılışı
Pisi balığını temizleyip kılçığını bir kenara ayırın. Küçük filetolar halinde kesin. Bir tepsinin içine un, tuz ve çekilmiş taze karabiberi serpiştirin. Derin bir kabın içine zeytinyağı, defne yaprağı, karabiber ve sebze tozunu koyduktan sonra balık filetolarını 15 dakika bu karışımın içinde bekletin. Daha sonra tepsinin içindeki baharatlarla zenginleştirilmiş una bulayıp ızgaranın üzerine bırakın. Altı dakika pişirin, diğer yüzünü de iki dakika pişirin. Kılçığı ısıtıp üzerine pişirdiğiniz balıkları yerleştirin. Afiyet olsun.