iNATÇI BALIK ÇÜTRE
Çütre balığı, çok uzun süre suyun dışında canlı kalır; ölmemek için direnir. Bunu inatçılık kabul eden yurdum insanı ona ‘domuz’ ismini yakıştırmış...
Geçenlerde Belgrad Ormanları’ndan kaçan domuzun Tarabya’da denize girdiğini okuyunca; aklıma hemen aynı isimde denizde yaşayan bir canlının olduğu geldi. Ama o da isminden mi bilmem, çok geç tanıştı bizimle.
Çütre balığının halk arasındaki yaygın adı domuz balığıdır. Yakalandıktan sonra, çok uzun süre suyun dışında canlı kalır çütre balığı. Ölmemek için direnir. Bu direnmesini inatçılık kabul eden yurdum insanı ona ‘domuz’ ismini yakıştırmış. Ama Romalılar’ın kullandığı dikenli bir savaş aracını andırdığı için, çütre adını aldığı çok eski yıllardan beri bilinir.
TEHLİKE ANINDA...
Çütre balığının sırtındaki birinci büyük diken, tehlike anında kalkar ve elle indirilemez. Bununla birlikte tetik görevi gören üçüncü küçük dikene bastırıldığında, birinci dikenin kilit mekanizması açılır ve yüzgeç yana sarkar.
Kalın kırmızı dudakları olan çütre balığı, kumdaki yuvalarında koruma modundayken oldukça agresiftir ve yanına fazla yaklaşan dalgıçlara, dudakları arasından dişlerini göstermekten çekinmez.
Çütre balığının vücudu sert pullarla kaplıdır; temizlemek güçtür. Pişirmeden önce deriyi yüzmek gerekir.
Uzun yıllar deniz ürünlerinden uzak kalmış bir toplumuz. Yemeyi bırakın, adını duyunca irkildiğimiz isimleri balıklara koymak ayrı bir muamma. Domuz balığı, böcek, yılan balığı gibi! Domuz balığı olarak anılan çütreden Japonlar Kawahagi isimli suşi yapar ve çok beğenilir. Yılan balığının 7 Temmuz’da bayramını kutlarlar, suşileri çok prim yapar.
ASIL DİRENEN BİZİZ
Istakoz türlerinin en lezzetlisi bence böcek olarak adlandırılan langusttur.
İnatçı diye balığa domuz balığı dedik ama biz de yıllarca yememeye inat ettik. Ama son zamanlarda balıkçı tezgahlarında nadir de olsa görmeye başladık. Çütre balığının protein değeri yüksek. “Denizden babam çıksa yerim” diyenler için çok cömert bir balık.
ÇÜTRE SOTE
Malzemeler:
-1-1.5 kg çütre balığı
- 1 adet dolmalık sarı biber
- 1 adet dolmalık yeşil biber
- 1 adet paprika
- 2 yemek kaşığı tereyağı
- 1 adet defne yaprağı
- 2 adet biberiye dalı
- 1 adet büyük boy domates
- 1 çay kaşığı sebze tozu
- Yeterince tuz
Yapılışı: Çütre balığının ensesine çizik atıp, derisini yüzün. Kılçıklarını çıkarıp, fileto yapın ve kuşbaşı doğrayın. Tavada tereyağını kızdırın. Balığı üç dakika çevirin, sebzeleri ve defne yaprağını ekleyip, iki dakika boyunca karıştırarak pişirmeye devam edin. Sebzelerin canlı kalmasına dikkat edin; sebze tozu, tuz ve biberiye dallarını karıştırıp, servis yapın. Afiyet olsun.
BALIĞIN LEZZETiNi ARTIRMAK iÇiN...
Çütre balığının tadı bazılarına değişik gelebilir. Lezzetini artırmak için balığı pişirmeden bir saat önce; elma sirkesi, sebze tozu, soğan ve domates suyunun bulunduğu bir kapta dinlendirmek gerek.