Öyle bir balıktır ki zargana; hem kendisini yakalayan avcının, hem de misinanın gamını alır!
“Misinanın gamı da ne demek?” diye sorarsanız...
Eğer misinayı sardığınız mantar kalitesizse ya da mantar değil makara kullanıyorsanız, misinanız bir süre sonra kırış kırış olur, buna misinanın gamı denir.
Zargana balığı akıntılı bölgelerde yaşar. Dolayısıyla da akıntılı bölgelerde av verir. Oltanın ucuna zargana yemini takarak akıntıya bırakıverin, balığı yakalayıp çektikten sonra misinanız dümdüz olacaktır.
Özellikle yem aramanıza gerek yok. Eğilip denizden iki midye alın. Birbirine çarparak kırın ve midyenin kenar etini beyaz oltaya takıp suya bırakın.
Eğer izmarit veya kupa balığının kuyruk altından yem yapabilirseniz büyük lüks olur tabii ki. Beyaz bir bez parçası veya beyaz ipek iplikle bile yakalayabilirsiniz zargana balığını. Beyaz olan her şeye atlar. Misinanızın kalınlığı 0,25 mm yani ip gibi incecik gözükse de, iri bir zarganayı çekmek için yeterlidir.
Korkmayın koparmaz misinayı ama yavaş yavaş çekmek kaydıyla. Usta bir tavırla kalın misinayı hemen fark eder zargana. Oltaya yakalandığında denizin üzerinde zıplayarak muhteşem bir görüntü çizer. Hem akıntının hem de balığın direnci misinanın kırışıklığının gitmesini sağlar.
KILIÇ BALIĞININ MİNYATÜRÜ
Upuzun, incecik, narin gagalı yemyeşil bir balık olan zargana minyatür bir kılıç balığı gibidir sanki. Kendine özgü bir lezzeti vardır. Sevenleri pek hoşlanır tadından. Hemen her mevsimde avlanır ama kış aylarında derine iner. Yaz aylarında ise hep yüzey sularda yaşar. Şubat-mayıs ayları arasında yumurtlar. Yumurtalarını bıraktıktan sonra haziran temmuz aylarında çiroz gibi olur ama sonbahar ve kış aylarında irileşir ve kıvama gelip tatlanır. İri kıyımları 80 cm.’e kadar çıkabilse de genç ve ince olanları makbuldür.
GÖZ İÇİN YARARLI
Zargana balığının etinin insan gözüne son derece yararlı olduğu söylenir.
Annem küçükken yumurtaya ve una bulayarak pane şeklinde zargana yedirirdi, hızımı alamayıp çok fazla yiyince de “Koca gözlü olacaksın” derdi.
Keskin bir göze sahiptir zargana balığı; sandaldayken sizi gözetler. Kalın ve renkli misinaları hemen ayırt eder. Kılçığı ile pişirirseniz görünümü hiç hoş olmayan parlak yeşilimsi bir renge bürünür. O nedenle fileto çıkarıp pişirmek daha çok tercih edilir. Oysa denizin tüm fosforunu yansıtıp anımsatır o renk.
Ömürleri ortalama 18 yıl civarındadır. Ege Denizi, Akdeniz, Karadeniz, Marmara Denizi, Çanakkale ve İstanbul Boğazı’nda sürüler halinde bulunur.
YUMURTALISI ENFESTİR
Kuzey Afrika ülkelerinde kızartılıp kuskusla birlikte servis edilmesi çok yaygın. Özellikle Tunus’ta domates, soğan ve kekikle buğulama gibi pişirilir. Maltalılar ızgarasını severler. Balığı temizleyip içini limonla ovduktan sonra sivri gagasını kuyruğuyla birleştirip halka şeklinde mangalda üzerini limon suyu, kıyılmış maydanoz, zeytinyağı ve ezilmiş sarımsakla soslayarak pişirirler.
ZARGANA DOLMASI
Malzemeler
l 600 gr. zargana
l 200 gr. pirinç
l 1 adet kuru soğan
l 1 adet dolmalık sarı biber
l 1 tatlı kaşığı kuş üzümü
l 1 tatlı kaşığı dolmalık fıstık
l 1 tatlı kaşığı Antep fıstığı
l 1 çay kaşığı karabiber l 1 çay kaşığı tarçın l 2 yemek kaşığı zeytinyağı l 1 su bardağı su
l Yeterince tuz
Yapılışı: Soğanı soyup küp şeklinde doğrayın ve tavada zeytinyağını ısıtıp kavurun. Yıkayıp süzdürdüğünüz pirinci ilave edin. Kuş üzümü, dolmalık fıstık, Antep fıstığı, karabiber, tarçın ve tuz ekleyip karıştırmaya devam edin. Bir bardak suyu döküp 5 dakika pişirin.
Dolmalık sarı biberi bütün olarak fırında veya ocakta közleyin, zarını ayırın. Zargana balıklarını fileto çıkarın.
Folyo kağıdını düz bir zemine yerleştirip balıkları üzerine koyun. Hazırladığınız iç pilavı zargana filetolarına paylaştırın ve közlenmiş sarı biberi de üzerine ekleyip rulo halinde sarın. Önceden 170 derecede ayarlanmış fırında 10 dakika pişirin. Folyo kağıdını çıkarıp servis edin. Afiyet olsun.
Denizden çıkan her şeyi babalarımıza yedirelim, babalarımız hep sağlıklı olsun, başımızda olsun. Babalar Günü’nüz kutlu olsun.