Kepek kelimesi ve kepek problemi, gayet aşina olduğumuz, çok sık rastlanan, kaşıntı ve beyaz döküntülerle kendini gösteren oldukça can sıkıcı bir cilt problemidir. Aslında kepeklenme, bir çeşit seboreik dermatittir. Sanılanın aksine kuru ciltlerde değil, fazla yağlı ciltlerde oluşmaya meyillidir.
Bu yazımda sizlere kepeklenme ve seboreik dermatit arasındaki ilişkiyi, ayrım noktasını, tedavi yöntemlerini ve bu süreçte destekleyici kozmetik ürünlerini anlatacağım. İşte kepek problemiyle ilgili bilinmeyenler...
Seboreik dermatit nedir?
Yağ bezlerinden yapılan salgıya ‘sebum’, fazla sebum salgılanmasına da ‘sebore’ adı verilir. Seboreik dermatit, seborenin aşırı seviyelerde görüldüğü bölgelerde oluşan kronik, yangılı ve ince kabuklanmaların görüldüğü bir deri hastalığıdır. Kabukların altındaki derinin kırmızı olması yangı ve enflamasyondandır. Malassezia seboreik egzema olarak da bilinen SD, hem saçlı hem de saçsız deride görülebilir. İnflamasyonun sebebi çoğu zaman bağışıklık sisteminden kaynaklanır. Ayrıca hızlı üreme özelliği olan bir maya türü mikroorganizmayla da bağlantısı vardır.
Kimlerde görülür?
En sık üç yaş grubu çocuklarda görülmekle birlikte, her yaş grubunda rastlanan ve tedavisi yapıldıktan sonra nüksetme eğilimi yüksek olan bir hastalıktır. Daha çok erkeklerde ve cilt yapısı yağlı olan kişilerde görülür. Zayıf bağışıklık sistemi, belirli maddelerin eksikliği (çinko) veya sinir sistemi rahatsızlıkları (parkinson) gibi durumlar seboreik dermatitin oluşmasında etkendir. Ayrıca stres ve mevsim geçişleri de hastalığın tetikleyicisi olabilir.
Tedavi edilir mi?
Bulaşıcı olmayan bu deri hastalığı tedavi edilebilir ancak önlenmesi ya da tamamen yok edilmesi mümkün değildir. Zaman zaman yinelemeler ve yangılar tekrarlayabilir. Sürekli tedaviyle yangılar kontrol altında tutulabilir. Kortizon krem veya losyon uygulamaları en sık kullanılan tedavi şeklidir. Kortizon tedavisini, içeriğinde bu hastalıkla ilintisi olduğu düşünülen mantara karşı etkili anti-mikotik maddeler içeren ürünlerle tedavi izlemelidir.
Dandruff (Kepeklenme) nedir?
Kepek problemi de bir çeşit seboreik dermatittir. Saçlı deride görülür ancak inflamasyon (iltihap) yoktur. Bu nedenle saç derisi kırmızı renkli değildir, sadece pul pul kabuklanmalar görülür. Yağlı saç derisinde, bu yağı sindirerek hızlı şekilde üreyen maya mantarı grubundan bir mikroorganizmanın varlığı, kepek oluşumunun önemli nedenlerinden biridir.
Kozmetik ürünlerden destek
SD’in tedavisinde kozmetik ürünlerin yaratacağı yardımcı etki yadsınamaz. Formülasyonunda hassasiyet azaltıcı, yatıştırıcı ajanlar, anti-mikotikler (çinko pritiyon, oktipiroks, klimbazol, ketakanazol,selenyum sülfat, sülfür vb.) ve exfoliantlar (salisilik asit) gibi etkin maddeler içeren şampuanlar faydalı olacaktır.
Saça kullanılacaksa şampuan, serum ya da köpük; vücuda kullanılacaksa losyon, yüze kullanım içinse krem en uygun ürün şekilleridir.