Âdet döngüsü saÇlıÇın göstergesidir

hinsel@intermed.gen.tr Âdet döngüsünün düzenli olmasının anlamı, her kadın için farklıdır. ÖrneÇin kadının yaşına göre, normal tanımı farklıdır. Öyle ki ilk âdetlerini gören gençlerde seks hormonları kararlı duruma gelene kadar ilk birkaç yılda, âdetin düzensiz olması beklenebilir. AÇrılı âdet görme, âdet düzensizliÇi ve aşırı kanama kadınların yabancısı olmadıkları saÇlık sorunlarıdır. Bu sorunların çoÇu genellikle aÇır deÇildir ve geçicidir. Ancak bazı olgularda vücuttaki önemli sorunların işareti de olabilirler. Bu bakımdan, âdet döngüsünün, bir kadının genel saÇlık durumu için iyi bir gösterge olduÇu söylenebilir. ÖrneÇin, belirli yeme bozuklukları olan kadınlar, âdetten kesilebilirler. Ya da savaş zamanı gibi aşırı stresli durumlarda, pek çok kadın âdet görmez. İnsan bünyesi çok ilginçtir. İnanılmaz koruma mekânizmaları vardır. Vücut böyle zamanların, hamile kalmak için elverişli olmadıÇını adeta anlar. Menopoz öncesinde âdet döngüsü düzensizleşebilir, çünkü yumurtalık hormonlarının düzeylerinde dalgalanma başlamıştır. Bu da menopoza girecek kadınların düzensiz âdet görmesine yol açar. Ergenlik ve menopoz öncesi arasında kalan yaşam süresinde ise bir kadının aylık döngüler halinde düzenli âdet görmesi beklenir. Ama bu dönemde de hamilelik, çeşitli hastalıklar, ilaçlar, stres ve kistler gibi başka ve çeşitli sorunlar bu döngünün düzenini deÇiştirebilir. Prof. Dr. Ergin Bengisu'ya sordum; "Neler dersin bu konuda hocam, mesela âdet kanamasının kaç günde bir olmasını normal kabul etmeliyiz?" dedim. Sınıf arkadaşım ya hem de aynı binadayız, sohbeti de tatlı, aklıma ne gelse sorarım ona jinekoloji konusunda. Aslında sırf jinekoloji deÇil, tıbbın her konusuyla ilgilenir Ergin Hoca. Boş vakitlerimizde hep yaşam kalitesini yükseltmek için, önleyici tıpta, saÇlıklı yaşamda neler yapılması gerektiÇini konuşur dururuz. Modern tıp anlayışında biz doktorlar, hastalarımızı saÇlık riskleri ile ilgili her konuda, uyarmaktayız artık. Biz dahiliyeciler, duruma göre "Smear testinizi yaptırdınız mı bu yıl" derken, jinekologlar da gerektiÇinde, "Aman dikkat kolesterolünüz yüksek, herhalde çok yaÇlı yiyorsunuz" demekte. Böylelikle hastasına, saÇlık risklerinden korunmak konusunda yol göstermekte. Açıkladı Ergin Hoca, "İki âdet kanamasının arasının 22 ilâ 35 gün arasında olması normal kabul edilir"dedi ve devam etti. Aylık döngüleri arasında (artı/eksi 5 güne kadar) deÇişkenlik olması mümkündür. Ama bu deÇişikliÇin çok belirgin ve hızlı olması bir sorun olduÇunu gösterebilir. Normalde âdet döngüsü 35 gün olan bir kadının aniden 22 günde bir âdet görmeye başlaması, bir uyarı sinyali olabilir. DoÇrusu, böyle bir durumda doktorunuza danışmaktır, bu durumun sebebini araştırır ve gelip geçici bir durum mu, yoksa altında başka sebepler mi var o karar verir. Bu tip deÇişimlerde hanımlar genelde doktora gitmezler, ya "Yaşlanıyorum canım normaldir" derler veya yakın dostlarına danışıp, onların benzer durumlarını kendilerine adepte ederler. Tabii bu bazen ciddi sonuçlar doÇurabilecek bir yanlıştır. Menopoz öncesi düzensizleşir SaÇlıkla ilgili, ister âdet düzensizliÇi ister başka bir bulgu olsun, normalin ve alışılagelmişin dışına çıkan, dikkat çekici her durumu vakit kaybetmeden doktorunuzla paylaşmak, size saÇlıklı yıllar kazandırır ve olası hastalıkları önlemede, bazen boş yere kıymetli zaman kaybolmamış olur.Âdet döngüsü normal olan bir kadın, âdet görmediÇinde, şartlar müsaitse, öncelikle gebelik düşünülmelidir. Âdet kanaması genellikle 2 - 8 gün sürer. Bunun dışındaki süreler, doktora gitmek için bir sinyal olmalıdır. Kadınların bir "âdet günlüÇü" tutmaları, belirtileri izlemek ve doktorlarına daha ayrıntılı bilgi verebilmek için çok faydalıdır. Duygusal sıkıntı, diyet veya egzersiz, döngüyü etkileyebilir. Bunları da doktora bildirin. Âdet günlüÇü tutun Âdet ayın kaçında başladı? Bir âdetin ilk gününden sonrakinin ilk gününe kadar olan süre kaç gün? Âdet kanaması kaç gün sürüyor? Kanamanın azlıÇı/çokluÇu? Âdetteki en şiddetli günler hangileri? Âdet kanaması haricinde leke tarzında kanama (spotting) var mı? Varsa ne zaman? Seksten sonra mı? AÇrı var mı? AÇrının tarifi, nerede ve ne zaman? DiÇer semptomlar ne? Baş aÇrısı, sırt aÇrısı, mide - baÇırsak sorunları, halsizlik, bayılma nöbetleri var mı? OlaÇandışı bir akıntı var mı? KullandıÇınız ilaçlar neler? GünlüÇe bunları not edin Emzirme Menopoz DoÇum kontrol hapları ve bazı ilaçlar Stres Kötü ve yanlış beslenme Depresyon Aşırı kilo kaybı Aşırı egzersiz Bazı kronik hastalıklar Ani kilo alma veya obezite Tiroit hastalıkları ve polikistik over sendromu dahil bazı hormonal problemler Adet kesilmesinin nedenleri