Londra’yı bir tasarım başkenti haline getirmeyi başaran, 17 yıl önce John Sorrell ile birlikte Londra Tasarım Festivali’ni kuran ve daha sonra Londra Tasarım Bienali’ni de başlatan Ben Evans, “Çok üzücü, Türkiye’deki tasarımcılar Londra’da yeterince tanınmıyor. Belki birkaç moda tasarımcısı sayabilen olur ama
o kadar” dediğinde üzülmüştüm.
2019’da, daha önce Marc Newson, Thomas Heatherwick ve David Adjaye gibi değerli isimlerin de almaya hak kazandığı Londra Tasarım Madalyası ödülünü kazanan Hüseyin Çağlayan dışında bir isim verememişti Evans. “Tasarımcılarınızı uluslararası sahnede daha iyi tanıtmalısınız” diye devam etmiş, “Kreatif ekonomi yumuşak güç, arzu edilen destinasyon olmak için tasarım, kreatif güç çok önemli” diye eklemişti. “İstanbul’un bir tasarım başkenti olmak için potansiyeli var mı?” sorusuna “Her şehrin potansiyeli var” diye cevap vermiş, “İstanbul coğrafya ve tarihiyle büyük ve önemli bir şehir. Dünyada bazı şehirlerin bulunduğunuz konuma göre daha çok alanı etkileme şansı oluyor, İstanbul’un da bu şansı var” demişti.
İşte tam da bu nedenle İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından 2012 yılından bu yana gerçekleştirilen İstanbul Tasarım Bienali çok önemli.
Şehrin farklı noktalarında
İstanbul Tasarım Bienali, her iki yılda bir tasarım fikirlerinden çeşitli kesitleri bir araya getiriyor ve geniş bir yelpazede pek çok alanın tasarımla ilişkisini inceliyor.
5. İstanbul Tasarım Bienali pandemi önlemleri kapsamında farklı formatları bir araya getiren yeni yapısıyla 15 Ekim 2020’de başladı. Mariana Pestana, Sumitra Upham ve Billie Muraben küratörlüğünde gerçekleşen ve ‘Empatiye Dönüş: Birden fazlası için tasarım’ başlığını taşıyan bienalde farklı ülkelerden ve disiplinlerden katılımcıların projeleri sergi mekanlarında, İstanbul sokaklarında ve dijital ortamda sergilendi.
Üç eksende bir araya gelen bir program vardı: Dijital ortamda yayımlanacak ‘Eleştirel Yemek Programı’ adlı video serisi, Akdeniz havzasından projeleri Cihangir’deki ARK Kültür’de bir araya getirecek Kara ve Deniz Kütüphanesi programı ve bir arada yaşamayı yeniden ele alan projelerin Pera Müzesi’nin yanı sıra kentin farklı noktalarına uzanacağı ‘Yeni Yurttaşlık Ritüelleri’ adlı müdahaleler dizisi. İstanbul sokaklarına yayılan müdahaleler, araştırma projeleri ve video serileri ise 30 Nisan’a kadar devam ediyor.
5. İstanbul Tasarım Bienali’nin şehrin farklı noktalarına yayılan yerleştirmelerine, 1 Nisan itibarıyla yenileri eklendi.
Bu eserlerden bazıları Fenerbahçe Parkı, Santralistanbul gibi kamusal alanlarda kalıcı olacak. Bazıları ise belirli bir tarih aralığında görülebilecek.
YouTube kanalından yayımlanacak
‘Yeni Yurttaşlık Ritüelleri’ projeleri kapsamında Orkan Telhan ve elii’nin IMNA desteğiyle tasarladığı İstanbul’un Mikrobik Meyveleri Özgürlük Parkı’nda; public works ile Freddie Wiltshire ve Billy Adams’ın imzasını taşıyan Özenle Kurutun Fenerbahçe Parkı Topluluk Bahçesi’nde; Martí Guixe’nin tasarladığı Güneş Mutfağı İstanbul Bilgi Üniversitesi Santralistanbul Kampüsü’nde
1 Nisan’dan beri görülebiliyor.
Studio Ossidiana’nın göçebe pavyonu Büyükada Şarkı Hatları, 26 Nisan’da Büyükada-Haliç seferlerine başlayacak.
Stigmerjiyi Aramak Ekibi’nin ‘Stigmerjiyi Aramak’ isimli uydu projesi ise 30 Nisan’dan itibaren Hollanda İstanbul Başkonsolosluğu bahçesinde olacak.
Bienal son etabını ise 24 Nisan’da, gün boyu sürecek ‘Pek Kapanış Sayılmaz!’ başlıklı çevrim içi etkinlikle tamamlayacak.
İKSV YouTube kanalından yayımlanacak etkinlikte, Dele Adeyemo, Ibiye Camp ve Damaso Randulfe, Black Athena Collective, Counterspace, Linda Schilling Cuellar, Dansbana!, Sophie Krier&Eric Wong, Aslıhan Demirtaş, FRAUD, Ilana Harris-Babou, Ayşenaz Toker ve Merve Tuna, Anna Puigjaner MAIO&Alina Abouelenin, BUREAU, Pelin Tan&Vivien, Sansour&Luigi Coppola, Orkan Telhan&elii, theOtherDada, TiriLab, Aslı Uludağ gibi uluslararası tasarımcı ve sanatçılarla yapılacak sohbetler, yürüyüşler, performanslar ve film gösterimleri yer alacak.