Hava iyonları, elektrik yüklü moleküller veya atomlardır. Havadaki iyonlar, gaz molekülleri yörüngelerinden bir elektron fırlatacak enerjiye sahip olduklarında oluşur. Negatif iyonlar bir elektron kazanınca, pozitif hava iyonları ise bir elektron kaybettiğinde meydana gelir. İlk izlenimin aksine negatif iyonlar sağlığımız üzerinde olumlu etkiler gösteriyor. Varlıkları da aslında 100 yılı aşkın süredir biliniyor. Negatif iyon jeneratörlerinin ev ve endüstri için kullanımı özellikle pandemi döneminde artınca hemen bilimsel yayınları karıştırmaya başladım ve ilginç çalışmalarla karşılaştım. Tabii sizlerle paylaşmadan da duramadım, çünkü veriler gösteriyor ki havadaki negatif iyon oranı azaldıkça bizim ruh durumumuz da, sağlığımız da bozuluyor. Daha özeti, negatif iyonlar bizi pozitif hissettiriyor.
Önce doğadaki negatif iyon kaynaklarına bakarsak;
Atmosferde yayılan kozmik ışınlar: Uranyum, radyum, aktinyum gibi radyoaktif elementlerin yaydığı alfa, beta ve gama ışınları havayı iyonize eder,
Güneş’ten Dünyamıza ulaşan ultraviyole ışınlar,
Gök gürültüsü, şimşek ve fırtına dahil doğal olaylar,
Bitkilerin fotosentezi.
Çok sayıda çalışma var
Negatif iyonların muhtemel biyolojik etkileriyle ilgili çok sayıda çalışma var. Temiz hava için bir santimetre küpte bin iyon olması gerekiyor. Bağışıklık sistemini olumlu yönde etkilemek için oran daha da yukarılarda olmalı... Çalışmalar, negatif iyonun daha çok kardiyovasküler sistem, solunum sistemi ve ruh hali üzerine etkileri üzerine.
Kardiyovasküler sistem üzerine etkisi daha çok kırmızı kan hücrelerinin damardaki deformabilitesi ve oksijenli solunum üzerine. Aynı zamanda kan basıncını da azaltıyor. Akıl ve ruh sağlığına etkileri de birçok çalışmada tanımlanmış; negatif iyon miktarı azaldıkça depresyona eğilim artıyor ya da var olan depresyon daha da ağırlaşıyor, kaygılar artıyor. Hatta zihinsel hastalıkların tedavisinde de kullanılıyor. Zihinsel aktiviteyi etkiliyor, duygusal bozuklukları hafifletiyor. Negatif iyonların varlığı psikolojik sağlığı, üreticiliği artırıyor, kişinin kendisini daha iyi hissetmesine sebep oluyor.
Tüm bunların yanı sıra hayvan çalışmalarında doğal öldürücü hücreler (natural killer) üzerinden kanser hücrelerinin oluşumunu engellediği de gösterilmiş. Bir başka iyi haber de alerjik bünyeler için; çünkü negatif iyonlar, havadaki kir, toz gibi alerjen partiküllere bağlanabiliyor ve bu şekilde alerjiye bağlı şikayetleri azaltıyor. Negatif iyonların tuttuğu partikül miktarı, partikülün büyüklüğü, konsantrasyonu ve elbette havalandırma koşullarına bağlı.
Mikro-organizmalardan ortamı temizlediğine dair de çok sayıda yayın var. E.coli, Staf aureus, P. Fluorescens ve Psödomonasların üremesini engellediği bildiriliyor. Ayrıca bazı virüs ve candida albicans gibi mantarlarda aynı şekilde etkili.
Birçok sağlık sorununa faydalı olabilir
Negatif iyon üreten jeneratörlerle ilgili en büyük sorun ise, bu jeneratörlerin ozon da üretmesi. Ozon oksidandır ve uzun süreli maruz kalmak biyolojik sistemlere zarar verebilir. Jeneratörlerle ilgili bir başka sorun da, kapalı ortamda sürekli yayılması elektrostatik problemlere sebep olabilir, özellikle de nem azaldığında. Ama bunlar büyük jeneratörlerde dikkat edilmesi gereken bir sorun.
Gördüğümüz üzere negatif iyonlar hem insanlar hem hayvanlar üzerinde çok sayıda sağlık sorununa faydalı olabilir, bitkilerin gelişimini teşvik edebilir. Ortamda mikro-organizmaların üremesini, tutunmasını engeller, alerjenleri azaltır, ruh durumunu yükseltir ve hatta belki kalp damar sistemini de olumlu olarak etkiler. Bu konuda çok sayıda çalışma var, kesin hükümler verdirtecek kadar olmasa da en azından negatif iyonların zararlı olmadığını biliyoruz. Açıklanan etki mekanizmaları da akla son derece yatkın.
Bilim hastalıklarla mücadele ve insanlığın yaşamsal konforu için her koldan durmadan çalışıyor ve üretiyor. Biraz araştırıp öğrenerek ve öğrendiklerimizi yaşama katarak biz de ona yardımcı olabiliriz. Bilgili, maskeli, sağlıklı ve mutlu kalın.