AŞI OLMAK YA DA OLMAMAK

Pandeminin başından beri anlam veremediğim onlarca şey yaşandı. Bazen kendi içimde, bazen de sosyal medyada olan biteni sorgulayıp, eleştirip durdum.

Alınan bazı kararları, geleneksel ve dijital medyada (bilim insanı olduğunu düşündüğümüz) birçok insanın açıklamalarını çoğu zaman hayretle izledim.

Koskoca profesörlerin ekrana çıkıp, virüsün cansız yüzeylerden nasıl bulaştığını ve neler yapılması gerektiğini anlattığı anlara şahit oldum!

Bu kulaklar, sadece canlı hücrelerin içinde yaşayabilen virüslerin organik olmayan yüzeylere tutunup dakikalarca orada kaldıklarını, maskenin gereksizliğini ve daha onlarca mesnetsiz iddiayı duydu. Kemoterapi verip kan yapımı baskılanmış hastalarımıza maske ile yaklaşırken, enfeksiyon riski olan her ortamda takarken, muayene esnasında eldiveni eksik etmezken, bunların sorgulandığı, gereksiz bulunduğu programlar izledim. Açık havada dolaşmanın nesi kötüydü de dışarı çıkmamız kısıtlandı? Halen anlamakta zorluk çektiğim birçok durum yaşandı.

Saçmalık, öz güven ve sakinlikle ifade edildiğinde bir an kendinizden şüphelenip “Acaba?” dediğiniz anlar olabiliyor. Benim de oldu. Ama bu tedirginliği sadece bir konuda hiç yaşamadım; aşı. Yapılması gerekiyor ve yapılmalı.

Tıp ve insanlık tarihinde her yıl milyonlarca insan aşı sayesinde enfeksiyonlardan korunup hayatta kalıyor. Belki de yüzbinlerce insan koruyucu aşılarla kanser olmaktan kurtuluyor. Aşılar ve virüsler hep vardı, var olmaya da devam edecek. Nesini bu kadar tartışıyoruz? İşin kötüsü bu kaosun içinde asıl sorulması gereken soruyu da gözden kaçırıyoruz.

Hangisini tercih etmeliyiz?

Cansız aşılara bizler çok alışığız; benim gibi 40’lı yaşlarınızdaysanız hatırlarsınız, onlarca aşı olduk ve bir sürü hastalıktan da bu şekilde korunduk. Tabii ki vücudumuza zerkedilen her maddenin bir riski var ama kâr-zarar hesabı yaptığınızda avantajlı durumda olduğunuzu da bilmelisiniz.

Canlı aşı perspektifinden bakarsak, ülkemizdeki tek canlı aşı Biontech. Ama bu adres de tarif edilip noktayı koymaya yetmiyor. Anlamadığım şeyler var...

Aşıyı destekleyen bilim insanları, koronavirüsün canlı aşısı olan Biontech’in herkese yapılabileceğini ifade ediyorlar. Bana Hacettepe Tıp Fakültesi’nde öğretilen, canlı aşıların otoimmün hastalıkları veya ağır immün yetmezliği olanlarda yapılmaması veya yapılırsa da çok dikkatli olunması gerektiğiydi. Geldiğimiz noktada bana bu bilgileri bizzat aktaran bilim insanları başta olmak üzere birçok bilim insanı, Biontech’in kontrendikasyonu yok yani herkese yapılabilir diyor!

Aşı karşıtı bilim insanlarında, durum daha da vahim. En birinci argümanları Faz-3 sonuçlarının olmayışı ve aşının çok hızlı üretilmiş olması! Oysa insanlar tane tane anlattılar; Biontech aşısı çok uzun süredir devam eden çalışmaların üzerine geldi. Bilim insanları kanser için çalışıyorken pandemi sorunu patladı ve tüm sürecin data zenginliğiyle koronaya döndüler, bilgilerini buraya aktardılar. Ayrıca yüzyıl öncesinde İspanyol gribi yaşamıyoruz. Bir ömür boyu aldığımız görsel veriyi neredeyse birkaç günde tüketiyoruz. Her şey gibi bilim de çok daha hızlı hareket ediyor.

Ben olsaydım aşıyı sorgulamak yerine şunu sorardım; Biontech herkes için doğru aşı mı? Cevaba gelince, benim canlı aşılar ve bağışıklık sistemi hakkındaki temel bilgilerim, bazı (bağışıklık sistemi sorunu olan) grupların daha güvenli sularda kalıp, Sinovac aşısını seçmesi yönünde. Çünkü ben bir radyasyon onkoloğuyum ve temel eğitimim hücre biyolojisi ve bağışıklık sistemi üzerine. Tıp fakültesi eğitimimle birlikte nerdeyse 30 yıldır virüsler, enfeksiyon hastalıkları ve bağışıklık sistemi hakkında çalışıyor, araştırıyor ve tedavi veriyorum. Bu birikim, takdir edersiniz aşı tartışmalarını anlamamı da zorlaştırıyor. Lütfen aşınızı yaptırın ve önüne sadece bir araştırma ekleyin. Özellikle bir hastalığınız olması durumunda doktorunuzla konuşun ve karar verdiğiniz aşıyı olun.

Maske takmayanlar için söylediğim, bu durum için de geçerli. Ya korkunç bir sorumsuzluk örneği sergiliyor ya da kul hakkı yiyorsunuz, seçenekleri inancınıza göre değerlendirebilirsiniz. Çünkü aşı hem sizi hastalıktan korumak hem de çevrenizi sizden korumak için gerekli.

Bilgili, maskeli, sağlıklı ve  mutlu kalın.