AĞIZ BAKIMI ALIŞKANLIĞI BEBEKLiKTEN BAŞLAMALI

Ağız ve diş sağlığının ilk adımı bebeklik döneminde başlıyor. Çocukların süt dişleri, şekerli gıdaları daha fazla tüketmeleri, diş bakımından yetişkinler kadar dikkatli olmamaları nedeniyle daha çabuk çürüyor.
Süt dişlerinin kalıcı dişler kadar değerli olduğunu vurgulayan diş hekimi ve protez uzmanı Çağdaş Kışlaoğlu, bakın neler diyor...

Süt dişleri önemlidir
Süt dişleri değişken olabilmekle beraber ortalama altı aydan sonra genellikle alt ön bölgeden başlayarak çıkar ve bu yaklaşık üç yaşına kadar devam eder. Bu dönemde çocuğun ağzında toplam 20 adet süt dişi, alt ve üst çenede simetrik olarak yerleşir.
Toplumdaki, ‘süt dişleri önemsizdir’ kanısı yanlıştır. Süt dişlerinin doğumdan ergenliğe kadar uzanan süreçte çeşitli görevleri vardır.
Süt dişlerinin yapıları, kalıcı dişlere göre biraz daha farklıdır. Eğer süt dişleri zamanından erken çürür ve çekilirse yan dişler kayar, alttan gelen kalıcı dişlere yer kalmaz. Böylece çapraşıklık ortaya çıkar. Bu durumda ortodontik tedaviye ihtiyaç duyulur.

KALICI DİŞLERİN REHBERİ
Eğer çekilmeyip kronik bir iltihap oluştururlarsa da hem alttan gelen kalıcı dişin kalsifikasyonu (kireçlenme) hem de çocuğun genel sağlığı etkilenir. Ayrıca süt dişleri, alttan gelen kalıcı dişlere rehberlik eder. Bu nedenle çocuklara ağız bakımı alışkanlığının kazandırılması çok önemli.
Süt dişleri daimi dişlere oranla daha çok organik madde içerdiğinden daha kolay ve hızlı çürür. Çocuklar, çürüğün erken döneminde görülebilen soğuk-sıcak hassasiyeti ve hafif ağrı gibi sinyalleri zamanında yorumlayamaz. Olayı ancak dayanılamayacak kadar ağrı olduğunda fark ederler ki, bu durumda çok geç kalınmış olabilir.
Çocuklar, ağız bakımına yetişkinler kadar dikkat edemezler. Çocuğun el becerisi, merakı ve ebeveynlerinin tutumu diş fırçalama alışkanlığını belirlemede etkili. Çocuğun ağız büyüklüğüne uygun, yumuşak ve naylon kıllardan üretilmiş diş fırçaları kullanın. Çocukların diş macununu yutma riski bulunduğundan dikkatli olun. Pütürsüz diş macunlarını tercih edin, macun miktarının ‘nohut büyüklüğünde’ olmasına özen gösterin.

BUNLARI DENEYiN

- Çocuğunuz dişlerini fırçalarken siz de fırçalayın. Ona farklı renk ve şekillerde malzemeler alın. Bu, motivasyonunu artıracaktır.
- Diş fırçalama panosu oluşturun ve her fırçalamadan sonra işaretleme yapın.
- Çocuğunuzun diş çürüğü nedir bilmez. Ona şeker, çikolata, bisküvi yedirin ve aynada dişlerinin üzerine nasıl yapıştığını gösterin. Daha sonra dişlerini fırçalatın ve ne kadar güzel, temiz ve beyaz olduğuna dikkat çekin.

10 MADDEDE DOĞRU BiLDiĞiMiZ YANLIŞLAR

Hospitadent’den Dr. Selçuk Özbölük, ağız ve diş sağlığı ile ilgili doğru sanılan 10 yanlışı anlattı.
1- Sert fırça kullanmak, dişleri beyazlatır.
Yanlış! Önemli olan fırçanın sertliği değil, fırçalama tekniğidir.
2- Hamilelikte diş kaybı olması çok normaldir, anne adayları diş kaybı yaşayabilir.
Yanlış! “Her çocuk bir diş götürür” düşüncesi ne yazık ki, ülkemizde yaygın bir kanıdır. Ancak bu doğru değildir.
3- Hamilelikte diş tedavisi yaptırmak bebek için sakıncalıdır.
Yanlış! Hamileliğin her döneminde aciliyet gerektiren diş tedavileri yapılabilir.
4- Çoçuk dişleri iğne ile çekilirse bir daha çıkmaz.
Yanlış! Süt dişleri altıncı ayda çıkmaya başlar ve üç yaşına kadar devam eder. Kalıcı dişler ise altı yaşında çıkmaya başlar ve 12-13 yaşlarında tamamlanır. Burada önemli olan hangi dişin çekildiğidir, neyle çekildiğinin önemi yoktur.
5- Yerine daha sonra kalıcı dişler geleceğinden süt dişlerinin bakımı önemi değildir.
Yanlış! Süt dişlerinin en önemli görevi, çocuğun düzgün beslenmesini sağlamaktır. Konuşmanın düzgün gelişimi de süt dişlerine bağlıdır.
6- Bir kez diş taşı temizliği yaptırdıktan sonra her zaman yaptırmak gerekir.
Yanlış! Diş taşı temizliğinde diş yüzeyine ait olmayan maddeler temizlenir. Ağız ve diş bakımı yapılmadığı sürece diş taşlarının oluşumu kaçınılmazdır.
7- Çapraşık dişler ancak küçük yaşlarda düzelebilir.
Yanlış! Çapraşık dişler her yaşta düzgün hale getirilebilir.
8- Dişleri fırçalarken diş etlerinin kanaması normaldir.
Yanlış! Dişleri fırçalarken diş eti kanaması normal değildir ve diş eti iltihabının en önemli belirtisidir.
9- Ağrıyan dişe aspirin koymakta fayda vardır.
Yanlış! Aspirin ağrı kesicidir ve etkisi ağız yolu ile alınıp kana karışınca ortaya çıkar.
10- Ağız kokusu herkeste olur ve geçmez.
Yanlış! Ağız kokusunun nedenleri; diş çürükleri, diş eti hastalıkları, aftlar, uyumsuz ve kötü kullanılan protezler ve ağız kuruluğu, sindirim sistemiyle ilgili rahatsızlıklar, bademcik iltihaplanmaları olabilir. Bu hastalıklar tedavi edildikten sonra yeterli bakımla ağız kokusu önlenebilir.

DİŞ ÇÜRÜĞÜ ÖNLENEBİLİR
- Erken dönem diş çürüklerini önlemek mümkün. Bunun için doğru diş macunu kullanmak önemli.
- Tatlı yiyeceklerin dışındaki pek çok gıda maddesi de şeker içerir. Şeker, dişleri güçsüzleştiren, çürüklere sebep olan asitlere dönüşebilir.
- Plak içerisindeki şeker asitleri, dişleri güçsüzleştirir ve çürüklere yol açar. Ağızdaki şeker asidini dengelemek, çürükleri önlemede etkili.
- Florür, kalsiyum ve arjinin içeren diş macunları, çürükleri önleme konusunda daha etkili.
- Türkiye’de 35-44 yaş arasındaki yetişkinlerde yüzde 75.8 oranda çürüğe, yüzde 62.2 oranda diş eti hastalığına rastlanıyor.
- Dişteki çürük ve diş eti hastalıkları, kardiyovasküler rahatsızlıklar açısından yüksek risk faktörü. Dişte çürüğe ve enfeksiyona neden olan bakteriler, kan dolaşımına katılarak kalp dokularına kadar taşınabilir. Bu durum, yüksek ölüm oranına sahip bakteriyel endokardit ile sonlanabilir.
Eksik ağız bakımı ayrıca yüksek tansiyon, kemik erimesi, şeker hastalığı ve kadınlarda erken doğum ve düşük doğum ağırlığı risklerini de beraberinde getirir.