Yatak ve yastıklar üreme noktaları! Kaşıntıyla beraber uykudan uyandırıyorlar
Bazı canlılar var ki gözle görülmeseler bile etkileri büyük. Özellikle yaz aylarında ortaya çıkan bu canlıların üreme yeri yatak ve yorganlar. Geceleri kaşıntıyla beraber uykudan uyandırıyorlar. Halbuki yatak ve yorganlarımız, evlerimizdeki en rahatlatıcı ve en huzur verici yerlerden biri olmalı. İşte keyfimizi kaçıran bu küçük canlılar...
Sizi uykudan uyandıracak kadar rahatsız eden şeyler yatak ve yastıklarınızda üreyebilen akarlar olabilir. Akarlar, evlerimizde ve yaşam alanlarımızda yaygın olarak bulunan küçük eklem bacaklılardır. Toz akarları, alerjik reaksiyonlara ve astım semptomlarına neden olarak sağlığımızı olumsuz etkileyebilir. Akarlar, genellikle mikroskobik boyutlarda olup, özellikle evlerde ve insan yaşam alanlarında yaygın olarak bulunurlar. Bu küçük canlılar, çeşitli hastalıklara ve alerjik reaksiyonlara neden olabilirler.
EVLERDE YAYGIN BULUNUYORLAR
Toz akarları, dünya genelinde evlerde yaygın olarak bulunur ve özellikle yataklar, yastıklar, halılar ve mobilyalar gibi toz birikiminin yoğun olduğu yerlerde yaşarlar. Nemli ve sıcak ortamları sever. Optimum üreme ve yaşama koşulları, %70-80 nem oranı ve 20-25°C sıcaklıktır. Bu nedenle, toz akarları özellikle insan vücudunun ürettiği sıcaklık ve nem nedeniyle yatak ve yorganlarda yoğun olarak bulunurlar.
Toz akarları, insan ve hayvanlardan dökülen ölü deri hücreleriyle beslenirler. İnsanlar her gün yaklaşık 1.5 gram deri döker, bu miktar milyonlarca toz akarı için yeterli bir besin kaynağı sağlar. Ayrıca, toz akarları mantar sporları, polenler ve diğer organik maddelerle de beslenebilirler.
AKARLARIN SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ
Toz akarları kendileri doğrudan hastalık taşımazlar ancak sağlık üzerinde dolaylı etkileri oldukça ciddidir. Özellikle toz akarı alerjisi olan kişilerde çeşitli belirtiler ve sağlık sorunları görülebilir:
Alerjik Reaksiyonlar:
Toz akarlarının dışkıları ve ölü vücut parçaları, alerjen özellik taşır. Bu alerjenler, burun akıntısı, hapşırma, gözlerde kaşıntı ve sulanma, boğazda kaşıntı ve öksürük gibi belirtilerle kendini gösteren alerjik rinit (saman nezlesi) semptomlarına neden olabilir.
Astım:
Toz akarlarına karşı alerjisi olan astım hastaları, bu alerjenlerle temas ettiklerinde astım atakları yaşayabilirler. Bu durum, solunum yollarının daralması, hırıltılı nefes alma, göğüs sıkışması ve nefes darlığı gibi semptomlarla kendini gösterir.
Dermatit:
Toz akarlarına maruz kalma, bazı insanlarda atopik dermatit (egzama) gibi cilt rahatsızlıklarına yol açabilir. Bu durum, ciltte kızarıklık, kaşıntı ve döküntü şeklinde belirti verir.
AKARLARDAN KURTULMA YÖNTEMLERİ
Toz akarlarının neden olduğu sağlık sorunlarını azaltmak için evde alınabilecek çeşitli önlemler vardır:
Düzenli Temizlik:
Yatak çarşafları, yorgan ve yastık kılıfları haftada en az bir kez 60°C'de yıkanmalıdır. Bu sıcaklık, toz akarlarını ve alerjenlerini öldürmek için yeterlidir.
Halılar ve mobilyalar düzenli olarak vakumlanmalıdır. HEPA filtreli süpürgeler, toz akarlarının ve alerjenlerin daha etkili bir şekilde temizlenmesine yardımcı olur.
Yatak ve yastıkların düzenli olarak güneş görmesini sağlamak, nemin azalmasına ve akarların üremesinin engellenmesine yardımcı olur.
Antialerjik Ürünler:
Antialerjik yatak ve yorgan kılıfları kullanmak, toz akarlarının geçişini engelleyerek alerjenlerin maruziyetini azaltır.
Sentetik yastık ve yorganlar, doğal malzemelerden yapılanlara göre daha az toz akarı barındırır ve temizlemesi daha kolaydır.
Nem Kontrolü:
Toz akarları nemli ortamlarda daha hızlı ürer. Evinizdeki nem oranını %50'nin altında tutmak, toz akarlarının çoğalmasını engeller. Nem giderici cihazlar kullanarak bu oranı koruyabilirsiniz.
Yatak odalarını düzenli olarak havalandırmak ve ısıtıcıları kullanmak, nem oranının düşmesine yardımcı olur.
Doğal Temizleyiciler:
Karbonat, yatak ve halılarda toz akarlarının sayısını azaltmaya yardımcı olabilir. Temizlemek istediğiniz yüzeye karbonat serpin, bir süre beklettikten sonra süpürün.
Beyaz sirke, antimikrobiyal özellikleri sayesinde temizleyici olarak kullanılabilir. Ancak, doğrudan kumaşlara uygulanmamalı ve mutlaka su ile seyreltilmelidir.