Yatak (Bası) Yarası Önemlidir

Genellikle hastaların %70 den fazlası 70 yaşın üzerinde olup , beslenme bozukluğu yaşayan, şuuru yerinde olmayan, idrar ve gaytasını kontrol edemeyen, tedavisini engelleyen şeker hastalığı gibi hastalıkları olan , kemoterapi vb .tedaviler gören ve bu nedenlerle uzun süre yatmak zorunda olan kişilerde görülmektedir.

Yatak (Bası) yaralarına sebebiyet verebilecek diğer sebepler şunlar olabilir;

-Vücudu sıkı saran giysiler giymek
-Yemek pişirirken veya yerken kucağa sıcak tencere ve ya tabak koymak
-Kırışık çarşaf üzerinde ve ya pürüzlü bir yüzeyde oturmak ya da yatmak
-Haşereler tarafından ısırılmak
-Isıya çok yakın bir yerde oturmak ya da üzerine sıcak su dökmek
Yatak ( Bası ) yarası ; tüm dünyada ,sağlık ve bakım kurumlarında önemli bir problem olarak görülmektedir. Çünkü bu yaraların görülme sıklığı , hastanede, kurumda veya evde kişiye sunulan bakımın kalitesi için bir ölçü kabul edilir.
Özürlüler Vakfı ‘nın açıkladığı verilere göre ; yatak (bası ) yaralarının görülme sıklığı;
*Dünyada hastaneye yatırılan kişilerde görülme sıklığı %2,6- %29 arasında bildirilmektedir.
*Yoğun bakım ünitelerinde görülme sıklığı %33, yaygınlığı %41 olarak bildirilmiştir.
*Omurilik yaralanmalı hastaların yer aldığı ünitelerde görülme sıklığı %25-66 olarak bildirilmektedir. Bu grupta ölümlerin %7-8 ‘i veya yeniden hastaneye yatmaların çoğu yatak(bası) yaralarına bağlıdır.
Ülkemizde ise; yapılan iki çalışmada yaygınlığı sırası ile %7.2 ve %11,6 olarak bildirilmiştir.

Yatak ( Bası ) Yaraları Neden Önemlidir?;

Tüm dünyada ,sağlık ve bakım kurumlarında önemli bir problem olarak görülmektedir.
*Kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir.
*Zaten hastalık nedeniyle hareketleri sınırlı olan kişinin, yara etkisiyle hareketsiz bir yaşama doğru sürüklenmekte ve bu nedenle kalp rahatsızlıkları, şeker, yüksek tansiyon gibi yaşamı tehdit eden hastalıklara yakalanma olasılığı daha da artmakta bu da tedavi sürecini kısır döngüye sokmaktadır.
*Bağımsızlık kaybı başlamaktadır.
*Sosyal Hayata girmekte sıkıntılar oluşmaktadır.
*Psikolojik problemlere yol açabilmektedir.
*Sağlık bakımında harcamalar artmakta ve maliyetleri yükseltmektedir.
Yatak ( bası ) yaraları ancak iyi bakım ile önlenebilmektedir;

Sadece bir kaç saat içinde oluşabilen yatak yaralarının bakımı iyi sağlanmayıp hemen tedavi edilmezse normalde 15-20 gün içerisinde iyileşmesi gerekirken aylarca sürebilecek ve hatta cerrahi müdahale gerektirebilecek ölümcül bir yaraya dönüşebilir.
Genel kabul edilmiş ve hastabezim.com ‘un da önerisi ; öncelikle hasta 2 saat ara ile hareket ettirilmelidir. Kişinin düzenli olarak 30° derece açıyla döndürülmesi ve özellikle kemik çıkıntılar üzerine gelen baskıyı daha geniş alana yayarak basıncı azaltmak için yumuşak yastıkların kullanılması uygundur.

Konusu uzman kişilerce basınca maruz kalan bölgelere masaj ve egzersiz uygulanarak kan dolaşımı hızlandırılmalıdır.
Basıncı azaltan havalı yatak , vücudun şeklini kolayca alabilen yatak koruyucu örtüleri kullanılabilir .
Cildin kuru kalması sağlanmalı: yatak ile riskli bölge arasındaki sürtünme en aza indirilmeli , sürtünme ile deride oluşabilecek en küçük bir sıyrığın bile enfeksiyona yol açabileceği unutulmamalıdır. Enfeksiyonu engellemek amacı ile hastabezim.com un tavsiye ettiği özel olarak üretilmiş sızıyı emen ve hapseden , dış yüzeyi hava alan hasta bezleri faydalı olabilir . Omurilik zedelenmesinin ilk aylarında vücudun kemikli bölgelerini korumak önem arzeder. Bu bölgeleri koruyacak yastık, pedler, katlanmış havlular ,koruyucu yatak örtüleri ve battaniyeler kullanılabilir.

Çarşaflar daima temiz tutulmalı ve kırışık olmamalıdır. Küçük kırışıklıklar bile hem noktasal basıncın artmasına hem de deride küçük sıyrıklara neden olabileceği için kişinin yatağında çarşaflar gergin olmalıdır.
Cildi tahriş etmeyen malzemeler ile günlük temizliği yapılmalıdır. Cildini yenileyen ve bağışıklık sistemini kuvvetlendiren vitaminler verilmeli, günlük beslenme ve sıkı tüketimine önem verilmelidir.

Kaynak : Özürlüler Vakfı
Daha Detaylı Bilgi İçin: http://www.hastabezim.com/sayfa/yatak-yarasi-ancak-iyi-bakimla-onlenir/56/