Vücuttaki iltihaplanmaya sebep olabilecek 5 besin
Günlük olarak tükettiğimiz bazı besinler vücutta iltihaplanmaya sebep olarak hastalıkları da beraberinde getiriyor. Uzman Diyetisyen Zülal Yalçın vücutta iltihaplanmaya sebep olabilecek 5 besini sıraladı.
Şeker ve yüksek fruktozlu mısır şurubu
Sofra şekeri ve yüksek fruktozlu mısır şurubu, Batı diyetinde iki ana ilave şeker türüdür. Şeker % 50 glikoz ve % 50 fruktozdur, yüksek fruktoz mısır şurubu, % 45 glikoz ve% 55 früktoz ile ilgili iken. Eklenen şekerlerin zararlı olmasının nedenlerinden biri, hastalığa yol açabilecek inflamasyonu artırabilmeleridir. Bir çalışmada, yüksek sükroz diyetleri ile beslenen fareler, kısmen şekere inflamatuar yanıt nedeniyle akciğerlerine yayılan meme kanseri geliştirdi. Başka bir çalışmada, yüksek şeker diyetiyle beslenen farelerde omega-3 yağ asitlerinin anti-enflamatuar etkileri bozulmuştur.
Meyve ve sebzelerde az miktarda fruktoz vücut için iyi olsa da, ilave şekerlerden fazla miktarlarda tüketmek zararlıdır. Çok fazla fruktoz tüketmek obezite, insülin direnci, diyabet, yağlı karaciğer hastalığı, kanser ve kronik böbrek hastalığı ile ilişkilidir. Ayrıca, araştırmacılar fruktozun kan damarlarınızı kaplayan endotelyal hücrelerde iltihaplanmaya neden olduğunu ve bu da kalp hastalığı için bir risk faktörü olduğunu gösterdi. Yüksek fruktoz alımının benzer şekilde farelerde ve insanlarda birkaç inflamatuar markeri arttırdığı gösterilmiştir.
İlave şeker oranı yüksek gıdalar arasında şeker, çikolata, alkolsüz içecekler, kekler, kurabiyeler, çörekler, tatlı hamur işleri ve bazı tahıllar bulunur.
Yapay trans yağlar
Yapay trans yağlar yiyebileceğiniz en sağlıksız yağlardır. Daha katı bir yağın stabilitesini sağlamak için sıvı olan doymamış yağlara hidrojen ekleyerek üretilirler. İçerik etiketlerinde trans yağlar kısmen hidrojenlenmiş yağlar olarak listelenir. Çoğu margarin trans yağ içerir ve raf ömrünü uzatmak için genellikle işlenmiş gıdalara eklenir.
Süt ve ette bulunan doğal olarak oluşan trans yağların aksine, yapay trans yağların iltihaplanmaya neden olduğu ve hastalık riskini arttırdığı gösterilmiştir. HDL (iyi) kolesterolü düşürmenin yanı sıra trans yağlar, kalp hastalığınız için bir risk faktörü olan arterlerinizi kaplayan endotel hücrelerinin işlevini bozabilir. Yapay trans yağların tüketilmesi, C-reaktif protein (CRP) gibi yüksek seviyelerde enflamatuar belirteçlerle bağlantılıdır. Bir çalışmada, yüksek trans yağ alımını fazla olan kadınlar arasında CRP seviyeleri% 78 daha yüksekti.
Aşırı kilolu yaşlı kadınları içeren randomize kontrollü bir çalışmada, hidrojene soya yağı, enflamasyonu palmiye ve ayçiçeği yağlarından önemli ölçüde daha fazla artırdı. Sağlıklı erkeklerde ve yüksek kolesterol seviyesine sahip erkeklerde yapılan çalışmalar, trans yağlara yanıt olarak inflamatuar belirteçlerde benzer artışlar ortaya koymuştur. Trans yağ oranı yüksek gıdalar arasında patates kızartması ve diğer kızarmış fast foodlar, bazı mikrodalga patlamış mısır çeşitleri, bazı margarinler, paketlenmiş kekler ve kurabiyeler, bazı hamur işleri ve etikette kısmen hidrojenlenmiş bitkisel yağları listeleyen tüm işlenmiş gıdalar bulunur.
Rafine karbonhidratlar
Gerçek şu ki, tüm karbonhidratlar sorunlu değildir. Eski insanlar, binlerce yıldır ot, sebze ve meyve şeklinde yüksek lifli, işlenmemiş karbonhidrat tükettiler. Problem rafine karbonhidratlarda, yüksek miktarda rafine karbonhidratları tüketmek iltihaplanmaya neden olabilir. Rafine karbonhidratlar da liflerinin çoğunu uzaklaştırmıştır. Lif dolgunluğu arttırır, kan şekeri kontrolünü iyileştirir ve bağırsaklarınızdaki yararlı bakterileri besler. Araştırmacılar, modern diyetteki rafine karbonhidratların, obezite ve inflamatuar bağırsak hastalığı riskinizi artırabilecek inflamatuar bağırsak bakterilerinin büyümesini teşvik edebileceğini öne sürüyor.
Rafine karbonhidratlar, işlenmemiş karbonhidratlardan daha yüksek glisemik indekse (GI) sahiptir. Yüksek GI gıdalar, kan şekerini düşük GI gıdalardan daha hızlı yükseltir. Bir çalışmada, yüksek GI gıdalarını yüksek miktarda tükettiği bildirilen yaşlı yetişkinlerin kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi inflamatuar bir hastalıktan ölme olasılığı 2.9 kat daha fazlaydı. Rafine karbonhidratlar şeker, ekmek, makarna, hamur işleri, bazı tahıllar, kurabiyeler, kekler, şekerli alkolsüz içecekler ve ilave şeker veya un içeren tüm işlenmiş gıdalarda bulunur.
Aşırı alkol
Bir çalışmada, alkol tüketen kişilerde inflamatuar marker CRP seviyeleri arttı. Ne kadar çok alkol tüketirlerse, CRP seviyeleri o kadar artar. Çok fazla içki içen insanlar, kolondan ve vücuda hareket eden bakteriyel toksinlerle ilgili problemler geliştirebilir. Genellikle “sızdıran bağırsak” olarak adlandırılan bu durum, organ hasarına yol açan yaygın inflamasyonu tetikleyebilir.
İşlenmiş et
İşlenmiş et tüketmek, kalp hastalığı, diyabet, mide ve kolon kanseri riskinde artış ile ilişkilidir. İşlenmiş et türleri arasında sosis, domuz pastırması, jambon ve füme et bulunur. İşlenmiş et, diğer etlerden daha gelişmiş glikasyon son ürünleri (AGE’ler) içerir. AGE’ler etlerin ve diğer bazı yiyeceklerin yüksek sıcaklıklarda pişirilmesiyle oluşur. Enflamasyona neden oldukları bilinmektedir.
İşlenmiş et tüketimine bağlı tüm hastalıklardan kolon kanseri ile ilişkisi en güçlü olanıdır. Kolon kanserine birçok faktör katkıda bulunmasına rağmen, bir mekanizmanın kolon hücrelerinin işlenmiş ete karşı enflamatuar yanıtı olduğuna inanılmaktadır.