Vücutta su biriktirmeyin!

Dilara Koçak

Bazı ödemlerin ise sebebi yoktur. Tüm ödemlerde ilk yapılması gereken, tuz tüketimini kısıtlamaktır
Yaz aylarında vücutta şişlik şikâyetleri artar. Kimi bireyler bunu, “Sıcaktan şiştim” diye ifade etse de bazen bu şişlikler bazı hastalıkların habercisi olabilir. Vücutta sıvı birikimine genel olarak ödem denilir. Deriye parmağınızla bastırdığınızda hafif bir çöküntü olur ve parmak iziniz görünür. Bu sıvı birikiminin farklı sebepleri olabilir:

Bazı alerjiler
Böbrek hastalıkları
Karaciğer hastalıkları
Dolaşım bozukluğu-damar tıkanıklığı
Hormon dengesizlikleri
Sebebi bilinemeyen ödemler (idiyopatik)
Eğer şişkinlikle birlikte kaşıntı artıyorsa genelde allerjiden şüphe edilir. Aşırı sıvı tüketimine rağmen birey idrara yeterli çıkmıyorsa, şişlikler sabahları daha fazla olup gözaltı ve yüzde belirginse böbreklerde problem akla gelebilir. Kalp ve damar dolaşımı problemlerinde ise ayak ve ayak bileklerinde daha fazla şişlik göze çarpmaktadır. Bazı ödemlerin ise sebebi yoktur. Kadınların âdet dönemi öncesi şişlikleri, hamilelik döneminde yaşanan şişlikler sıcaktan oluşan ödem özellikli değildir.
Bazı durumlarda ödeme yol açan bir hastalık saptanamaz. Bu durum “idiyopatik (nedeni bilinmeyen) ödem” olarak isimlendirilir. İdiyopatik ödem genellikle genç - orta yaşlı kadınlarda görülür. Adından da anlaşıldığı gibi nedeni belli değildir; ancak gerginlik, fazla kilo, aşırı karbonhidrat tüketimi, bol tuzlu diyet gibi nedenler ödeme yol açabilir.
İdiyopatik ödem korkulacak bir hastalık değildir. Birey oluşan şişlikler nedeniyle rahatsızdır ve kendisinde ciddi bir hastalık olduğunu düşünür, bu nedenle gergin olabilir. İdiyopatik ödemin yıllarca sürmesi hastanın gerginliğini artırır. İdiyopatik ödem tanısı, ödem yapan diğer hastalıkların incelenip ortadan kalkması ile kolayca konur. Ödem tedavisine başlamadan önce ödeme yol açan hastalık araştırılır ve tedavi altta yatan hastalığa göre planlanır.
Ödemli hastaların önemli bir kısmında tedavinin ilk şartı tuz kısıtlamasıdır. İdrar söktürücü ilaçlar şişlikleri azaltabilir ancak bu ilaçlar kesinlikle doktor kontrolünde kullanılmalıdır.

Ödemi etkileyen bazı durumlar
Aşırı sıcak ve nem:
Fazla ısı, damarları genişletir ve dolaşımı etkiler. Yüksek nem bu tabloyu daha da ağırlaştırır. Bu yüzden aşırı sıcaklarda soğuk duş, serin içecekler tercih edilip fazla dışarıda olmamak gerekir.

Lodos: Sebebi tam bilinmemekle birlikte bazı bireyler lodos olduğu günlerde şişkinlik, gerginlik ve yorgunluk hissettiklerini bildiriyor. Bu durumu kabul edip geçici bir dönem olduğunu hatırlayarak strese girmemek gerekir.

Tuzlu besin tüketimi:
Vücut dokularının belli oranlarda tuza ihtiyacı vardır, ancak aşırı tuz tüketimi ödeme sebep olur. Turşu, soya sosu, salamura yiyecekler, tuzlu zeytin gibi aşırı sodyum içeren besinleri de azaltmanız gerekir.

Âdet ve hamilelik:
Hormon seviyelerindeki değişim sıvı tutulmasına neden olur.

Yetersiz su tüketimi:
Vücut susuz kaldığında bunu tehlike olarak algılayıp besinler yoluyla gelen tüm sıvıyı biriktirmeye başlar.

Fazla kilo:
Fazla kilo ve hareketsizlik damarlar üzerinde ekstra basınç oluşmasına, dolaşımın yavaşlamasına ve sonuçta vücuttaki sıvı dengesinin bozulmasına neden olabilir.

Ne yapabilirsiniz?
Hareketi artırılmalıdır:
Hareketsizlik, dolaşım bozukluğu yapabilir ve sıvı akışına engel olabilir. Bu durumda dokulardan damara akış bozulabilir.

Masaj yaptırın:
Masaj, vücuttaki ödemin çözülmesine yardım edebilir.

Potasyum içeren besinleri her gün tüketin:
Hekiminiz tarafından aksi söylenmedikçe sodyum - potasyum dengesi açısından her gün kuru kayısı veya ıspanak veya patates veya kavun gibi potasyum kaynağı bir besine beslenmenizde yer verin.
Bazı besinler işe yarayabilir:
Kiraz, maydanoz, ananas, yeşil yapraklı sebzeler ödemi azaltıcı etki göstermektedir.