Uğrunda yüzlerce insan öldü, 3 bin metre yüksekte! 'Kıyametten bile sağ çıkabilir'
Bundan 100 yıl önce bir dağın kayalık yüzüne inşa edilen bu kulübe, 'dünyanın en yalnız evi' olarak kabul ediliyor. Peki, yaklaşık 3 bin metre metre yükseklikte bulunan ve uğruna yüzlerce insanın hayatını kaybettiği bu ev neden ve nasıl inşa edildi?
Derleyen: Fazilet Şenol / Milliyet.com.tr - Dünya üzerindeki bazı mekanların sahip olduğu özellikler, sakladığı sırlar üzerinden yıllar geçse de kendinden söz ettirmeye devam ediyor. İtalya'nın Auronzo di Cadore kentinde yer alan Monte Cristallo bölgesindeki 'Buffa di Perrero' adlı dağ sığınağı da bunlardan biri. I. Dünya Savaşı sırasında 2760 metre yükseklikte inşa edildi. İtalyan Dolomitleri'nde Monte Cristallo bölgesinde uçurum kenarında yer alan bu ev, çatısı çöktükten sonra kullanılamaz hale geldi. 3 bin metreden yüksek dört zirvesi olan uzun, girintili çıkıntı olan Monte Cristallo, I. Dünya Savaşı sırasında İtalya ile Avusturya-Macaristan arasındaki yoğun savaşa sahne olmuştu.
'KIYAMETTEN BİLE SAĞ ÇIKABİLİR'
Savaş esnasında dağın çeşitli yerlerine ağır toplar yerleştirildi, mevzilerin altına tüneller inşa edildi, binlerce askerin ölümüyle sonuçlanan çığları tetiklemek için dağların tepeleri havaya uçuruldu. Ayrıca her iki ordunun askerleri bu dağda birçok sığınak ve barınak da inşa etti. Rivayete göre tarihine ve dik kayalıktaki konumu sebebiyle bu küçük kulübe kıyametten bile sağ çıkabilir.
Dağcıların bile bir halat merdiveni kullanarak oldukça tehlikeli bir yoldan giderek erişebildiği ve ziyaretin mümkün olmadığı bu evin nasıl inşa edildiği, eşyaların nasıl getirildiği ise en büyük gizemlerden biri. Bu evde, tuğla duvarlar, eğimli bir çatı, dört çerçeveli pencere ve bir dizi kamp sandalyesi var; bu da pek çok ziyaretçinin bu yapı malzemelerinin ve nesnelerin ilk etapta ulaşılması zor yapıya nasıl taşındığı sorusunu sormasına neden oluyor.
Dağcılar eğer cesaretleri varsa, riskli bir dağ yolu veya doğaçlama bir halat merdiven aracılığıyla buraya ulaşılabileceğini ancak uzmanlar, yürüyüşün yüksek seviyede kondisyon gerektirdiğini söylüyor.
270 ASKER ÖLDÜ
Kulübenin ilk olarak bir asırdan fazla bir süre önce Birinci Dünya Savaşı sırasında dinlenme, eşya depolama ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'na yaklaşan kuvvetlere karşı stratejik avantaj elde etme olanağı sağladığı için İtalyan askerleri tarafından inşa edildiğine inanılıyor. İki ordu yaya olarak çatışırken ve dağlara ağır toplar ateşlerken, İtalyan Cephesi'nde Buffa di Perrero gibi bir dizi sığınak inşa edildi.
İnşa edilen bu sığınaklar çığı tetikledi ve Aralık 1916'da Marmolada Dağı'nda 'Beyaz Cuma' olarak adlandırılan bir olay, 270 Avusturya-Macaristan askerinin ölümüyle sonuçlandı. Hava koşullarından kaynaklanan hasarlar bölgede tehlike oluşturmaya devam ediyor. Ayrıca çatının çökmesinin ardından kulübe dağcılar için de kullanılamaz hale geldi. Cortina d'Ampezzo'nun dağ kurtarma ekibinin görüntüleri, çöken çatıdan kar yağdığını ve kırık tahta parçalarının yere saçıldığını gösteriyor.
Şu anda dinlenme noktası olarak kullanılamasa da Buffa di Perrero, etkileyici Dolomit sıradağlarının eşsiz manzarasını görmek için hâlâ iyi bir görüş noktası sunuyor. 2009 yılında UNESCO Dünya Mirası Alanı ilan edilen İtalya Dolomitleri dik uçurumlar, dikey duvarlar, vadiler ve eşsiz manzaraların yanı sıra diğer barınaklar da dahil olmak üzere I. Dünya Savaşı'ndan kalma birçok hatıra saklıyor. 20 Eylül 2011'de buraya gelen ziyaretçilerden biri şu yorumu yaptı:
"Bence bu, tüm Dolomitlerin en güzel donanımlı yolu, Birinci Dünya Savaşı'nın Alp birliklerinin eski yollarını takip ediyor. Nefes kesen manzaralar ve savaşın sayısız tanıklığı inanılmaz. Deniz seviyesinden yaklaşık 2 bin 700 metre yükseklikte bir kulübenin kalıntıları arasında bir soba, sandalye kalıntılarının bulunduğu bir masa ve polenta için tahta bir kesme tahtası vardı. Şimdi ise bu nezaketsizlik günlük hayata dair tüm bu tanıklıkların ortadan kalkmasına neden oldu."