Türk bilim insanı Canan Dağdeviren'den 'ilk ders': 'Bahaneler yerine hayalleriniz olsun'
Dünya bilim camiasına, henüz 28 yaşındayken 'giyilebilir kalp pili' icadıyla imza atan, Harvard Üniversitesi Genç Akademi üyeliğine seçilen ilk Türk bilim insanı olan Doç. Dr. Canan Dağdeviren, BBC’nin ‘İlham Veren 100 Kadın’ listesinde de yer alıyor. Çalışmalarını The Massachusetts Instute of Technology (MIT) Media Lab’da sürdüren Dağdeviren, meme kanserini erken teşhis edebilecek giyilebilir elektronik sütyen çalışmalarına son hızla devam ediyor.
Buluşlarıyla bilim dünyasında kendine önemli bir yer edinen, hem bilim insanı hem de 1,5 yaşında bir çocuk annesi olan bilim dünyasına adını altın harflerle yazdıran Doç. Dr. Canan Dağdeviren, Acıbadem Üniversitesi’nin 2024-2025 eğitim-öğretim döneminin açılışında yaptığı 'İlk Ders' konuşmasında, öğrencilere altın tavsiyelerde bulundu.
“Bahanelerimiz yerine hayallerimiz olmalı” diyen Dağdeviren, günümüzde gençlerin sayısız avantajları olduğunu, sosyal medyayı kullanmanın ve kilometrelerce uzaklıktaki insanlarla saniyeler içerisinde irtibatta bulunabilmelerinin çok değerli olduğunu belirtti.
Doç. Dr. Dağdeviren, gençlere bundan çok iyi faydalanmalarını ve global dünyayı kullanıp, hayallerini inşa etmek üzere ilgili herkesle temasa geçmelerini tavsiye etti.
“İpek’ten Bir Yol” adını verdiği konuşmasına, kısa bir süre önce vefat eden babaannesinin hiç unutamayacağı sözlerini paylaşarak başlayan Canan Dağdeviren, “Babaannemin ismi İpek’ti, ancak hayatı maalesef ismi gibi güzel geçmedi. Babaannem hayatında çok zorluklar, çok acılar çeken bir kadındı ama hastalığı sırasında bana öyle bir cümle söyledi ki çok etkilendim: ‘Ben çok acılar ve çok zorluklar çektim. Fakat senin insanlar için, insanlık için yaptığın ve yapacakların beni çok mutlu etti. Ben çok mutlu öleceğim.’ Biliyorum ve hissediyorum ki babaannemi yaptığım cihazlarla, yaptığım işlerle hep yaşatacağım ve o beni hep izleyecek, bunun farkındayım” dedi.
'Cesaret edilip yola çıkılmamış işler yapıyoruz'
”Başarıya giden yolun; hayal kurmak, hayalinin peşinden koşmak, çok çalışmak, çok soru sormak, düştüğü yerden kalkıp tekrar çalışmak ve hiçbir zaman yılmamak olduğunu belirten Doç. Dr. Dağdeviren, “Bana sık sık soruyorlar ‘hocam siz ne yaptınız da bu kadar farklı fikirleri ortaya çıkardınız ve bu kadar değişik aletler yaptınız?’, diye. Ben hep ünlü şair Robert Frost’un şiirini örnek veriyorum: “Bir ormanda yol ikiye ayrıldı ve ben, ben gittim daha az geçilmişinden... Ve bütün farkı yaratan bu oldu işte.” Aslında benim öğrencilerimle birlikte yaptığım şey de biraz bu. Biz farklı, düşünülmemiş, hayal edilmemiş, hayal edilmiş ama cesaret edilip yola çıkılmamış işler yapıyoruz" dedi.
'ABD’de yaşıyorum ama tedavimi yaptırmaya Türkiye'ye geliyorum'
Doç. Dr. Dağdeviren, Amerika’da yaşamasına rağmen tedavisini yaptırmaya Türkiye’ye geldiğini, ülkemizde çok başarılı doktorlar olduğunu belirtti. Dünyada kadın sağlığı üzerine araştırmaların yıllarca geri planda kaldığına, ekibiyle birlikte kadın sağlığına yönelik araştırmalarına hızla devam ettiklerine dikkat çeken Doç. Dr. Dağdeviren, “Bu açığı kapatmamız gerekiyor” dedi ve devam etti.
“Meme kanseri için geçen yıl hayata geçirdiğimiz cihazımızın şu an insan denemelerini gerçekleştiriyoruz. Bu elektronik sütyen teknolojisi ayrıca başka organların izlenmesi ve başka kanser türlerinin izlenmesi için de çok verimli bir şekilde çalışmakta. İç çamaşırının üzerinde aynı zamanda böbrek kanseri ve mesane progbleminin izlenmesine olanak sağlıyor. Benzer bir teknolojiyi bu kez yüzün üzerinde bir platform ile kullanıp, ilaçların iğnesiz ve ağrısız bir şekilde emilmesini sağlamak amacıyla çalışıyoruz.”