Tüp bebekte embriyo tutunmasını etkileyen faktörler
Tüp bebek tedavisinde embriyo tutunmasını etkileyen faktörleri Kadın Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Gurur Polat’a sorduk.
“Bazı çiftlerde tekrarlayan tüp bebek tedavilerinden olumlu sonuç alınamayabilir. Bu çiftlerde immünolojik uyumsuzluk olabilir ve bu durum, rahmin bebeği kabul etmesinde problem yaratır.
Tüp bebekte tekrarlayan düşüklerin çeşitli nedenleri olabilir. Kandaki beyaz küreler vücudun savunma hücreleridir ve bizi hastalıklardan, yabancı hücrelerden korurlar. Vücuda giren bir bakteri veya virüsü önce fark eder, sonra onu etkisiz hale getirmeye çalışır. Aynı zamanda hafıza hücrelerini devreye sokarlar.
Eğer vücut bu yabancıyla daha önce karşılaşmışsa nasıl savaşması gerektiğini hatırlar ve ona yönelik bazı antikorlar üretmeye başlar. Aynı zamanda bir diğer grup beyaz küre de bu yabancıyı çevreleyip yok etmeye çalışır. Eğer yabancıyla ilk defa karşılaşılıyorsa, hafızada uygun bilgi yoktur. Bu durumda beyaz küreler önce bu yabancıyı parçalayıp sindirmek üzere harekete geçer. Daha sonra bakteri, virüs veya dokunun parça yapısını hafıza hücrelerine bildirerek, ilerde tekrar bir karşılaşma olursa hangi salgılarla savaşması gerektiğini kayda geçirirler.”
“Embriyonun anne rahmine tutunabilmesi için, bu vücut savunma sistemini aşması ve kendi ürettiği bazı salgılar yardımıyla rahim içini oyarak buraya yuvalanması gerekir. Çünkü embriyo da anne için bir yabancıdır. Yapısının yarısı babadan gelmektedir. Bunun için önce tanınması ve sonrasında saldıran beyaz kürelerle bebek arasına salgılama sistemiyle koruyucu bir kalkan örülmesi gerekir.
Bu salgılama yapılamazsa embriyo beyaz kürelerin saldırısına maruz kalır. Bir kısmı embriyonun tutunma aşamasının hemen başında kaybedilir. Bir kısmı ise özellikle ilk 3 ay içinde ölüm veya düşükle sonlanır. Bazı bebekler ise tüm bu olumsuzluklara rağmen yaşamaya devam ederler, fakat devamlı bir savaşın içinde oldukları için büyüme ve gelişme geriliği meydana gelir.
Verilen bilgilerden anlaşılacağı üzere sağlıklı bir gebelik için, embriyonun vücuda gelen her yabancı canlı gibi öncelikle tanınması, sonra ona uygun kalkan üretilmesi gerekmektedir. Embriyo tanınamazsa koruyucu kalkan üretilemez.”
Tüp bebekte embriyonun tutunması için alınan önlemler
“Tekrarlayan düşüklerde tedavi seçenekleri de buna göre planlanır. Örneğin lenfosit aşısı anne beyaz kürelerinin bebeği fark etmesini kolaylaştırır. Aspirin hem kanı sulandırarak akışı destekler hem de beyaz kürelerin inflamasyonunu yani hücum ve bir yerde toplanma eğilimini azaltır. Kan sulandırıcı iğnelerin bu etkisi daha kuvvetlidir.
Kortizon ve türevi ilaçlar, beyaz küreleri baskılar. Eğer enfeksiyona bağlı total beyaz küre alarmı varsa kombine antibiyotik tedavisi kullanılır. İyi ve kötü niyetli beyaz kürelerin kendi içindeki oranlarının bozuk olduğu durumlarda immünglobulin serumu kullanılabilir.”
Op. Dr. Gurur Polat “Diğer bir immünolojik infertilite türü, vücudun kendisine karşı salgı üreterek, kendi kendine savaş açtığı durumlardır. Romatizmal hastalıklar, ANA (+) liği, tiroide karşı salgı oluşturulması da bunlar arasındadır. Bu durumda üretilen salgı henüz hastalık yapacak kadar etkili olmayabilir. Yani kandan yapılan ölçümlerde bu salgılara rastlansa dahi, hiçbir hastalık bulgusu olmayabilir.
Fakat az miktardaki bu salgı dahi embriyonun yaşamasını ve tutunmasını zorlaştırabilmektedir. Tekrarlayan tüp bebek başarısızlıklarında tüm bu sebepler değerlendirilerek tedavi tekrar planlanmaktadır. Çiftlerimizin sabırla doktorlarına güvenmelerini ve umutlarını kaybetmemelerini tavsiye ediyoruz.”