Tükürük bezi hastalığından korunma önerileri

Memorial Diyarbakır Hastanesi Kulak, Burun ve Boğaz (KBB) hastalıkları uzmanı Op. Dr. Fuat Bulut, tükürük bezi hastalığından korunmak için sigaradan uzak durmak, sağlıklı beslenme ve sıvı kaybını önlemek için günde 8 bardak su içilmesi gerektiğini söyledi.

Tükürük bezlerinin, tükürük salgılamak ve salgıyı ağız içine ulaştırmakla görevli bir organ olduğunu anlatan Memorial Diyarbakır Hastanesi KBB hastalıkları uzmanı Op. Dr. Fuat Bulut, üç çeşit tükürük bezinin olduğunu ve büyük bezlere ek olarak, 600 ile bin arasında küçük tüp bezi ağız ve boğaza yayıldığını söyledi. Bulut, bazı durumlarda, tükürük bezlerinin içinde, kalsiyum açısından zengin, ince yapıda taşlar oluşturduğunu, bazı taşların da vücuttan sıvı kaybı tükürüğün kalınlaşmasına neden olduğunu belirterek, "Gıda alımının azalması tükürük oluşumunu azaltır, bazı antihistaminikler, tansiyon ilaçları ve psikiyatrik ilaçlar, tükürük üretimini azaltır.

Bazı taşlar, bezin içinde hiç bir belirti vermeden oluşur. Diğer durumlarda ise taş, salgı kanalının tamamını ya da bir kısmını kapatır. Bu durumda, tükürük bezi şişer ve ağrımaya başlar. Ayrıca salgı akışı, kısmen ya da tamamen engellenir. Bu problemi, diğer bir tükürük bezi hastalığı olan tükürük bezi enfeksiyonu takip edebilir. Tükürük bezi taşlarında en sık görülen belirti genellikle ağız tabanında meydana gelen ağrılı şişliktir. Ağrı, yemek sırasında kötüleştirebilir. Tükürük bezi taşlarına enfeksiyon eşlik edebilir. Bu durumda yanak ya da çene altında ağrılı şişlik, ağız içine kanaldan gelen, kötü tatlı akıntı, ciddi vakalarda görülen ateş, titreme ve genel halsizlik olabilir. Bu belirtilerin sonrasında genellikle yüzün her iki tarafında kulak altı büyük tükürük bezlerinde şişlik oluşur. Bu durumda ağzı tamamen açmak zorlaşır” dedi.

Tükürük bezi hastalığında ne zaman doktora başvurulması gerektiğini de anlatan Bulut, boyun, çene, yanak, dil veya sert damağın herhangi bir yerinde kalıcı bir yumru ya da şişkinlik olması, beze; hassas, kızarık ve ağrıdığında, ateş ve titreme olduğunda, ağzı açmakta, konuşmada, çiğnemede ve yutmada zorluk çekildiğinde mutlaka doktora gidilmesi gerektiğini söyledi. Tükürük bezi hastalıklarının tanısının nasıl konulduğu konusunda da bilgi veren Op. Dr. Faik Bulut, "Bu hastalıkların tanısı için hastanın hikayesi kullandığı ilaçlar ve beslenme alışkanlıkları önemlidir. Ameliyat sonrası alınan gıdalar taş ve enfeksiyon riski oluşturabilir. Romatizmal bir rahatsızlığın varlığı, hastanın daha öncesinde boyun kanseri tedavisi için radyasyon alıp almadığı, kabakulak geçirip geçirmediği, son zamanlarda grip ya da başka bir virüs hastalığı olan kişilerle temas olup olmadığı sorgulanır. Sonrasında ağız içi ile birlikte baş ve boyun bölgesi incelenir. Eğer bu muayene sırasında dokunmadan dolayı acı mevcutsa bu önemlidir” diye konuştu.

Tükürük bezi taşı tedavisi hakkında önerilerde de bulunan Bulut, “Taş, kanalın sonunda bulunuyorsa, taş hafifçe bastırılarak dışarı çıkarılabilir. Derinde bulunan taşlar ise açık cerrahi veya son yıllarda yapılan endoskopik cerrahi yöntemleri ile çıkartılabilir. Tükürük bezi enfeksiyonu tedavisi ise, sıvıları, içerek ya da damar yoluyla alarak, antibiyotiklerle, enfekte olan bez üzerine ılık bezle yapılan kompres ile, tükürük akışını arttırmak için ekşi, şekersiz şekerlemeler yiyerek ya da portakal suyu içerek tedavi edilebilir. Eğer enfeksiyon, bu yollarla tedavi edilemiyorsa, iltihabı çıkarmak için müdahale edilmesi gerekebilir. Hastalığın önlenmesi için, sigaradan kaçının, sağlıklı beslenin, sıvı kaybını önlemek için günde 6 ile 8 bardak su için, düzenli diş fırçalayın ve diş ipi kullanarak ağız hijyeninizi sağlayın” şeklinde konuştu.