Tükenmişlik Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir, Tükenmiş Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Stresli yaşam koşulları nedeni ile ülkemizde görülme oranı giderek artan tükenmişlik sendromu, ciddiye alınması ve tedavi edilmesi gereken bir psikolojik sorundur. Bu sorun, genellikle çok yoğun ve stresli bir iş yaşantısı olanlarda daha sık görülüyor. Sürekli yorgunluk, bitkinlik, halsizlik ve başarısız olma korkusu gibi önemli belirtilerle ortaya çıkar. Belirli bir şiddete gelene kadar da genellikle fark edilmez ya da önemsenmez. İşte, merak edilen tüm detayları sizler için derledik.
Tükenmişlik sendromu, başarısızlık hissi, enerji düşüklüğü, sürekli yorgun ve bitkin hissetme gibi belirtilerle baş gösterir. Bu sorunların şiddeti her geçen gün artış gösterir. Hastalık ani bir şekilde gelişmez, yavaş ve sinsi sinsi ilerler. Bu nedenle tükenmişlik sendromunun bir an önce tedavi edilmesi gerekir.
Tükenmişlik Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Yavaş ve sinsi bir şekilde ilerleyen tükenmişlik sendromu belirtilerini kendinde hisseden kişilerin en yakın sağlık kuruluşuna başvurması gerekir. Dünya üzerinde pek çok kişi, zorlu yaşam şartlarına ayak uydurmak ve mücadele etmek zorunda olması nedeni ile yaşanan bu duygular kaçınılmaz olarak ortaya çıkabilir. Hastalık tedavi edilmezse ve yaşanan stres dolu yaşam şartları devam ederse hastalığın belirtileri artarak devam eder. Tükenmişlik sendromunun belirtileri kişiye göre değişir. En çok görülen tükenmişlik sendromu belirtileri şunlardır:
Bedensel tükenmişlik hissi
Ruhsal tükenmişlik hissi
Kişiyi esir eden olumsuz düşünceler
İşten soğuma
Karamsarlık
Başarısızlık hissi
Basit işleri bile bitirmekte zorlanma
Umutsuzluk
Kendini değersiz hissetme
Azalmış mesleki güven
Unutkanlık ve dalgınlık
Uyku problemleri
Dalgınlık
Dikkat eksikliği
Kabızlık ve ishal gibi bağırsak sorunları
Baş, sırt ve bacaklar gibi vücudun çeşitli yerlerinde ağrı hissetme
Kalp çarpıntısı ve solunum güçlüğü
Tükenmiş Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tükenmişlik sendromu, bireyin hayatını alt üst etse de bu hastalığın belirli bir tedavisi bulunuyor. Fakat pek çok insan yaşadığı bu duyguları ciddiye alarak bir sağlık kuruluşuna başvurmaktan kaçınıyor. Tedavi süreci kişiden kişiye göre değişiyor. Sendromun ilerlemişlik düzeyine göre tedavinin yöntemi değişir.
Semptomlar çok şiddetli değilse kişinin kendi alacağı önlemler, iş hayatında ve sosyal hayatında yapacağı düzenlemeler ile büyük ölçüde ortadan kaldırılabilir. Ama bunun sağlanabilmesi için kişinin ruh sağlığına ilişkin tüm muayenelerin dikkatli bir şekilde yapılmış olması gerekir. Sendromun aşırı şekilde şiddetlenmiş olduğu kişilerde, kişinin iş ya da sosyal hayatına devam edememesi ve çok etkilenmesi durumunda ise, hekim tarafından ilaç tedavisi önerilebilir.
Kişinin, iş hayatında aklında büyüttüğü şeyleri, mesai dışında kendi içinde halletmeye çalışması gerekir. Tükenmişlik sendromunun tedavisinde, düzenli bir uyku düzeni ve dengeli beslenmek çok önemlidir. Aynı zamanda yeterli miktarda dinlenmek, spor yapmak ve size mutluluk verecek şeylerle kafanızı meşgul etmek tedavinin başarıya ulaşmasına yardımcı olur.
Tükenmişlik Sendromu Tanısı Nasıl Konulur?
Tükenmişlik sendromunun tanısı konulabilmesi için hastanın detaylı bir şekilde öyküsünün dinlenmesi gerekir. Psikiyatr ve psikologlar tarafından yapılacak olan görüşme ve muayeneler sonucunda semptomların olduğundan şüphelenildiği durumlarda tükenmişlik sendromu testi olarak da bilinen Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MBI) uygulanır.
Başarısızlık, duygusal tükenmişlik hissi, çevreye karşı duyarsızlaşma gibi konuların test edilmesini ve ölçülmesini sağlayan bu envanter, cevapların puanlandırılması ile belirli bir skor elde edilir. Elde edilen skor sayesinde kişide tükenmişlik sendromu olup olmadığı, varsa da hangi düzeyde olduğu anlaşılır. Bu nedenle psikolojik muayenenin detaylı bir şekilde yapılması gerekir. Tedavinin doğru yapılması ve amacına ulaşabilmesi için hastaların kendilerine yönlendirilen soruları tam ve eksiksiz bir şekilde doğru cevaplandırması gerekir.