Tiroit bezi hastalıklarında ameliyat gerektiren 4 neden
Tiroit, boyun bölgesinin ön tarafında 'adem elması' adı verilen kıkırdak çıkıntının hemen altında yerleşen ve vücut için hayati öneme sahip hormon salgılayan kelebek şeklinde bir bez. Bu bez içerisinde oluşan farklı yapıda ve değişik büyüklüklerdeki kitleler ise tiroit nodülü olarak adlandırılıyor. Peki her tiroit nodülü için ameliyat gerekir mi, ne zaman ameliyat kararı verilir? Endokrin Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Cem Dural anlattı.
Tiroid bezi vücudumuzda tiroid hormonunun sentezinden sorumlu organdır. Sentezlediği tiroid hormonu; vücudumuzdaki organ ve sistemlerin birbirleri ile uyum içerisinde çalışmasını sağlar. Tiroid bezinin cerrahi gerektiren birçok farklı hastalığı olduğunu söyleyen Endokrin Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Cem Dural sıklığı gittikçe artan tiroid kanseriyle ilgili bilgi verdi, tiroit bezi hastalıklarında ameliyat gerektiren 4 nedeni ise şöyle açıkladı:
1- Tiroid kanserleri (Papiller, foliküler, medüller, az diferansiye ve anaplastik kanserler)
2- Biyopside kanser öncülü olabilecek tüm şüpheli nodüller
3- Nodüler tiroid hastalıkları; soliter nodül veya multinodüler guatr (Bası belirtileri, yutkunma güçlüğü veya nefes darlığı, fiziksel kusur, göğüs boşluğuna ilerleme gibi bulguları olan hastalar veya herhangi bir bulgu olmaksızın 4 santimden daha büyük nodüller)
4- Medikal tedavi ile kontrol edilemeyen aşırı hormon üretimi (hipertiroidi) ile seyreden hastalıklar (toksik adenom, toksik multinodüler guatr, basedow graves hastalığı)
Başarılı bir trioid cerrahisi için olmazsa olmazlar
Hastalığa sebep olan dokunun bütün olarak çıkarılması, ses fonksiyonunu sağlayan sinirlerin (rekürren sinir) zarar görmemesi, paratiroid bezler başta olmak üzere tiroid bezinin çevresinde yer alan yapıların zarar görmemesi, yeterli kanama kontrolü yapılması ve iyi kozmetik sonuçlar elde edilmesi gerekir. Ayrıca ameliyatı gerçekleştiren cerrah, ameliyat ekibi ve kurumun deneyimi de çok önemli.
Hangi tip cerrahiler uygulanır?
Lobektomi ve İstmektomi: Tiroid bezinde tek bir alanda patoloji var ve selim ya da düşük riskli ise uygulanan bir yöntemdir, tiroid bezinin yarısı çıkarılır.
Totale Yakın Tiroidektomi: Tiroid bezi geride 1 gr'dan az tiroid dokusu kalacak şekilde çıkarılır.
Total Tiroidektomi: Tiroid bezinin geride hiç doku kalmayacak şekilde tamamen çıkarılmasıdır.
Bu yöntemler klasik olarak açık cerrahi ile veya izsiz olarak endoskopik/robotik olarak gerçekleştirilebilir.
3 santimlik kesiyle cerrahi
Boyun bölgesine yapılan 3 santimlik kesi ile cilt, cilt altı yağ ve kas dokular geçilerek tiroid bezine ulaşılır. Tiroid bezinin kanlanmasını sağlayan atar ve toplardamarlar bağlanarak, klips kullanarak veya enerji cihazları ile yakılarak kesilir. Tiroid bezi cidarı yırtılmayacak şekilde tutulur, etrafındaki dokular özellikle rekürren sinir ve paratiroid bezleri göz ile görülüp korunacak şekilde bez üzerindeki damar veya bağ dokular bağlanarak, klipsler kullanarak veya enerji cihazı ile yakılıp kesilerek çıkarılır. Kanama kontrolü yapılır, tiroid bezinin çıkarıldığı alana rezervuarlı hortum yerleştirilerek katlar cilde kadar sırası ile kapatılır, cilt estetik olarak dikilerek ameliyat sonlandırılır.
Sinir monitörizasyonu nedir?
Ameliyat sırasında ses fonksiyonunu sağlayan rekürren sinirler ve yine ses fonksiyonunda önemi olan diğer sinirlerin korunmasına yardımcı olan bir aygıttır. Bu sistemde hastanın entübe edilmesi için kullanılan tüpe elektrodlar bağlanır, ameliyatın belli aşamalarında sinir olduğu düşünülen yapılara elektriksel uyarı verilir, bu uyarılar entübasyon tüpündeki elektrodlar ile bir ekrana iletilir, görsel ve sesli uyarı ile sinirlerin bütünlüğü ve işlevselliği tam olarak değerlendirilebilir. Bu teknolojinin kullanıma girmesi ile geçici ses kısıklığı oranlarında ciddi bir düşüş olmuş, kalıcı ses kısıklığı ihtimali de en aza indirilmiştir.