Tiroid Nedir? Tiroid Hormonu Ne İşe Yarar, Tiroid Hastalıkları Nasıl Oluşur?
Tiroid, genellikle bir hastalık ismi olarak bilinse de aslında boğazda adem elması adı verilen bölgenin önünde yer alan bir organdır. Kelebeği andıran bir şekle sahip olan tiroid, vücutta pek çok hormonun salgılanmasını sağlayan hormonların üretiminden sorumludur. Tiroid nedir ve tiroid hormonu ne işe yarar? Sizler için derledik.
Tiroid, T3 (triiyodotironin) ve T4 (tiroksin) hormonlarının yanında kalsitonin hormonunun üretimini, salınmasını ve depolanmasını sağlayan ceviz büyüklüğünde 15 - 20 gram ağırlığındaki bir organdır.
Tiroid Hormonu Ne İşe Yarar?
Tiroid bezinden salgılanan hormonların kan dolaşımına karışarak ilgili organların ya da sistemlerin uyarılmasını sağlar. Vücut sağlığı açısından çok önemli olan tiroid bezinin fonksiyonlarının düzenli olması, vücutta oluşan pek çok metabolik süreci yakından etkiler. Tiroid bezi, vücuttaki pek çok aktivitenin üzerinde etkisi vardır. Tiroid bezi, vücutta bulunan endokrin bezleri arasında yer alır. Tiroid bezinin hormon üretmesi, salınımı ve depolanması gibi fonksiyonlarını gerçekleştirirken beyinde bulunan hipotalamus bölgesi aracılığı ile salgılanan TRH hormonunun, beyinde bulunan hipofiz bezini ve başka bir endokrin bezi tarafından kontrol edilir.
Tiroid Hastalıkları Nasıl Oluşur?
Tiroid hastalıkları, iyi ve kötü huylu olmak üzere iki gruba ayrılır. Kötü huylu tiroid hastalıkları, tiroid bezinde bulunan hücrelerin kanserleşmesi ile meydana gelen tiroid kanseri türlerinden oluşur. İyi huylu tiroid hastalıkları, tiroidin az ya da çok çalışmasına bağlı ya da şekil bozukluğundan dolayı olarak ortaya çıkar.
En Çok Görülen Tiroid Hastalıkları
Guatr: Tiroid bezinin büyümesi ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu hastalık, nodüler ve nodülsüz olarak iki gruba ayrılır. Nodülsüz guatr hastalığında tiroid bezi büyümüştür ve tümsekli bir yapıya sahip olmuştur. Tiroid bezinde bir ya da birkaç nodül bulunabilir. Tiroid nodülü sık rastlanan bir sorun olmasına rağmen tek nodülü bulunan bazı hastalarda ise, tiroid kanseri gelişme riski bulunuyor. Guatr bazen hiçbir belirtiye yol açmazken bazı kişilerde ise, nefes darlığı ve, öksürük ve ağrı şikayetleri ile ortaya çıkar.
Hipotiroidi: Tiroid bezinin T3 ve T4 hormonları başta olmak üzere hormonlar yeterince üretilemediği için ortaya çıkan bir hastalıktır. Kabızlık, hastalık, cilt kuruluğu, ses kısıklığı, hipotiroidi, menstrüasyon döngüsünde bozulma, soğuğa karşı hassasiyet, anemi, uykusuzluk ve terleme gibi belirtilere yol açar. TSH hormon düzeyinde artış görülür. Odağa göre farklı ilaç tedavileri uygulanır.
Hipertiroidi: Tiroid bezinin gereğinden fazla hormon üretmesi ileortaya çıkan bir hastalıktır. Aynı zamanda bu hastalık organların işlevlerinin hızlanmasına yol açar. Hipertiroidi, el titremesi, çarpıntı, sinirlilik, kilo kaybı, duygusallaşma, heyecanlı olma, yorgunluk, adet düzensizliği, gözlerin öne doğru çıkması gibi semptomlarla ortaya çıkar. Bu hastalığın tedavisi için ilaç kullanılarak hormon üretiminin yavaşlatılması amaçlanır. Hormon üretiminin dengelenmesi ile birlikte radyoaktif iyot tedavisi yapılarak kesin tedavi uygulanır.
Tiroid Belirtileri Nelerdir?
Yorgunluk ve halsizlik
Beslenme düzeninde belirgin bir değişiklik olmamasına rağmen normalden fazla kilo almak ya da vermek
Depresif ruh hali, konsantrasyon eksikliği, panik atak, hafızanın zayıflaması
Uykuya dalamamak, sürekli uykulu hissetmek, bitkin hissetmek ve güne dinç uyanmamak
Kol ve bacaklarda karıncalanma ya da uyuşma hissi
Uzun süren kabızlık ve ishal gibi bağırsak sorunları