Su orucu nedir? Su orucunun yararları ve olası zararları nelerdir?
Su orucu, su haricinde bir şey tüketilmeyerek yapılan son zamanların popüler diyet modelleri arasında yer alıyor. Peki ama su orucu tam olarak nedir, nasıl yapılır? Su orucunun yararları ve zararları nelerdir?
Su orucu, şifa orucu olarak da bilinen, su haricinde hiçbir şey tüketilmeyen bir metodtur. Obezite dünyada artmaya başladıkça, hızlı kilo verme yöntemi olan su orucu da son zamanların gündemdeki merak edilen diyet modeli oldu.
Araştırmalar, su orucunun sağlık açısından yararları "olabileceğini" gösterse de, henüz bu konudaki çalışmalar yeterli seviyede değil. Su orucunun, bir taraftan, iç organların temizlenmesine, cildin arınmasına ve yağların yakılmasına yardımcı olduğu düşünülürken, bir yandan da vücutta çok büyük tahribatlara yol açabileceği gibi fikir ayrılıkları söz konusu.
Bu yazımızda sizlere, su orucu nedir, su orucu nasıl işe yarar, nasıl su orucu tutulur ve su orucunun olası tehlikeleri hakkında genel bir bakış sunmaya çalışacağız.
Su orucu nasıl yapılır?
Su haricinde başka bir şey tüketmeyerek yapılan su orucu, 24 saat ile 72 saat arasında sürebilir. Bu süreden daha uzun yapılacak su oruçları mutlaka doktor kontrolünde olmalıdır. Su orucu herkes için uygun olmayabilir.
Neden su orucu tutulur?
İnsanlar genelde;
- Dini veya manevi nedenlerle
- Kilo vermek
- "Detoks"
- Sağlık açısından yararları için su orucu yapmayı tercih ediyorlar.
Su orucunun yararları nelerdir?
Bazı hastalıklar için risk faktörlerine sahip kişilerin 'kısa süreli açlık'tan yararlanabileceği düşünülür. Bu risk faktörleri arasında:
- kalp hastalığı
- yüksek tansiyon
- yüksek kolestorol
- diyabet
- Aşırı kilolu olmak yer alıyor.
Bu risk faktörleri birbirleriyle ilişkilidir. Vücut, enerji kaynağı olarak tercih ettiği karbonhidratlara erişemediğinde, yağ kullanır. Bu nedenle vücutta depolanan yağlar yakılmaya başlanır ve hızlı bir şekilde kilo vermenin önü açılır.
Ancak diyet uzmanları, su orucuyla hızlı bir şekilde kilo vermek yerine, sağlıklı bir beslenmeyle, yavaş yavaş ve düzenli egzersizler eşliğinde kilo vermenin tercih edilmesi gerektiğini savunur.
Öte yandan, su orucunun birçok kronik hastalık riskini azaltabileceği konusunda araştırmalar mevcut. Ancak, bu konuda kesin sonuçlara varmak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var.
İbn-i Sina’nın eskiden hastalarına 3 günlük şifa orucunu uygulattığı söylenir. Ayrıca, bazı toplumlarda su orucunun, fizyolojik arınmanın yanı sıra, psikolojik bir arınma sağladığına dair inançlar mevcut.
Günümüzdeyse, modern yaşamımıza sızan toksik maddelere karşı, su orucu olası bir koruma kalkanı olarak düşünülüyor. GDO’lu yiyecekler, kanserojen maddeler vb. sağlıksız şeylere karşı vücudumuzun su orucuyla arındırılabileceği fikri kulağa hoş gelse de henüz, bahsettiğimiz bu konularda yeterli çalışmalar yok.
Su orucu kimlere önerilmez?
Su orucu herkes için güvenli değildir. Özellikle yaşlılar, 18 yaş altındaki kişiler su orucu tutmamalıdır. Bunun haricinde su orucu :
- yeme bozukluğu yaşayanlara
- kilolu olanlara
- hamile veya emziren kadınlara
- kalp rahatsızlıkları bulunanlara
- tip 1 diyabeti olanlara
- migreni olanlara tavsiye edilmez.
Düzenli olarak ilaç kullananlar mutlaka doktora danışmalıdır.
Su orucu ne kadar tehlikeli?
Şifa orucunun kimi yararları olsa da, su orucu bazı sağlık risklerini beraberinde getirir.
Su orucunun olası zararları:
Yanlış şekilde kilo vermiş olursunuz
Su orucu ile hızlıca çok fazla kilo verilir. Araştırmalar, 24 ila 72 saatlik su orucunda, her gün 0,9 kg verilebileceğini gösteriyor. Fakat maalesef, verdiğiniz kilonun bir çoğu su, karbonhidrat ve kaslarınızdan oluşabilir. Dolayısıyla su orucu bırakıldıktan sonra kas kaybı ve yemek atakları oluşabilir.
Bunun yanı sıra olası diğer tehlikeleri:
- İnsülin direnci ve diyabet riski artar.
- Mineral ve vitamin kaybına bağlı şikayetler artabilir.
- Halsizlik ve yorgunluk, asabi olma haliyle birlikte baş gösterir.
- Erken yaşlanmaya sebep olabilir.
Su orucu bazı sağlık sorunlarını kötüleştirebilir
Su orucu kısa bir süre için tutulmasına rağmen bazı hastalıklar üzerinde kötü sonuçlar doğurabilir.
Aşağıdaki sağlık koşullarına sahip insanlar doktorlarına danışmadan önce su orucu tutmamalıdır:
- Gut hastalığı: Su orucu, gut atakları için risk faktörü olan ürik asit üretimini artırabilir
- Diyabet: Uzun süreli açlık, tip 1 ve tip 2 diyabette olumsuz yan etkilere sebep olur.
- Kronik böbrek hastalığı: Su orucu, kronik böbrek yetmezliği olan hastaların böbreklerine daha fazla zarar verebilir.
- Mide ekşimesi: Vücut herhangi bir yiyecek olmadan sindirim için mide asidi yapmaya devam edebilir ve bu durumda mide ekşimesi yaşanır.
Sonuç olarak; su orucu, günümüzde hızla popülerleşen bir diyet modeli olmasına karşılık, sağlık açısından bazı risk faktörlerini de beraberinde getirebilir. Herkes için uygun olmayabilecek su orucunu yapmadan önce, bir doktora danışmakta fayda vardır.
Seda Kabil/ PembeNar Özel