Sirkadyen ritim nedir?

Sirkadyen ritim, özetle vücudunuzun saatidir. Vücudunuzun kimyasal ve hormonal üretim ve metabolizmasını yaklaşık 24 saatlik döngü boyunca düzenler. Bu, uyku zamanında uyumanızı ve uyanmanız gerektiğinde uyanmanızı sağlar.

Vücut kimyasallarının bütün ayrıntılarına gömüldüğünüzde epey karmaşık gelebilir ama temel olarak vücudunuzda, "usta saat” gibi görev yapan bazı özel beyin hücreleriyle birlikte 24 saatlik sirkadyen ritimde kendi üretimlerini ayarlayan hücreler vardır. Bu düzenleme vücudunuzun çalışır ve ihtiyacı olduğunda dinlenir halde tutar. Sirkadyen ritmin en önemli yönlerinden biri uyku döngünüz ve ihtiyaç duyduğunuz uyku miktarıdır.

Sirkadyen ritim aşağı yukarı 24 saattir ama kişiden kişiye değişir. Sirkadyen ritimler vücut tarafından üretilir ama dış uyaranlar onları etkileyebilir. Işık,  sirkadyen ritmin en büyük ipuçlarından biridir. Kendi kendinize bırakıldığınızda bir saat fazladan uyumak isteyebilirsiniz ama güneşin odaya dolmasına izin verdiğinizde sirkadyen ritminiz sizi uyandırmak için "yeniden ayarlanabilir.”. Kısa sirkadyen ritmi olan kişiler genelde "sabah” insanları olarak bilinir çünkü güneş doğduğunda ayık ve uyanmış olurlar. Uzun sirkadyen ritmi olanlar mahmur olmaya eğilimlidir.

Sirkadyen ritminizi alt üst etmenin ciddi olumsuz etkileri olabilir. Çok sıklıkla denizaşırı yolculuklarda görülür, sirkadyen ritmi kısa süreli kesintiye uğratırsanız jet lag, yorgunluk, yönelim bozukluğu (dezoryantasyon) ve uykusuzluk yaşayabilirsiniz. Sirkadyen ritmimizi kronik olarak veya uzun süre zarflarında bozarsanız uyku bozukluklarına, bipolar bozukluğa yol açabilir, hatta kalp damar hastalığı ve kanser riskinizi artırabilirsiniz.

Ergonomi açısından, sirkadyen ritminizde bozulma üretkenliğinizi ciddi ölçüde kesintiye uğratabilir. Dikkat vermeyi ve kesin sonuçlara ulaşmayı zorlaştırabilir, yorgunluğunuzu artırabilir.