Nazal aşı Kovid-19'a karşı diğer aşılardan daha mı etkili olacak?
Pandemide 1 seneyi aşkın bir süreyi geride bıraktık. Bu arada virüsle mücadelede birçok aşı ve yöntem geliştirildi, araştırmalara ise son hız devam ediliyor. İşte bu noktada halen geliştirilme aşamasında olan sprey aşıdan umut verici haberler geliyor. Uzm.Dr. Şafak Göktaş’ın görüşlerine göre burundan sprey yöntemiyle uygulanan nazal aşı tam anlamıyla uygulanmaya hazır hale geldikten sonra diğer yöntemlere gerek kalmayacak.
Uzm.Dr. Şafak Göktaş, pandeminin gölgesinde geçen günlerde herkese rahat bir nefes aldıracak açıklamalarda bulundu. Göktaş’ın yeni bir yöntem olarak tanımladığı sprey aşı ile virüsle mücadelenin şekli değişebilir.
Deneylerin başarılı geçtiğinin altını çizen Göktaş konuyla ilgili şu detayların altını çizdi: “Bahsettiğimiz konu nazal sprey aşı. Bu yöntemin faz çalışmalarında yüzde 100’e yakın etkinliğinin olduğu tespit edildi. Nazal sprey aşı, hem enfeksiyonun önlenmesi hem de yayılım yönünden solunum yollarını kaplayan mukozadaki hücreleri hedefliyor. Bu noktalar koronavirüsün giriş ve üreme yerleri olduğu için virüs burundan içeri girdiği anda aşı sayesinde etkinliği ve yayılımı azalıyor. Çünkü virüs, aşı sonrası mukozada çoğalamıyor. Bu da hastalığın alt solunum yollarına yani akciğerlere inmesini engelliyor. Farelerde yapılan çalışmalarda, nazal sprey sonrasında farelerin antikor geliştirdiği de tespit edildi.”
Uygulanan aşıların yerini alabilir
Göktaş, halihazırda uygulanan aşıların yerini ileride bu yeni yönteme bırakabileceğini de sözlerine ekledi: "Sprey ile önlem alırsak yılanın başını küçükken ezmiş oluruz. Şu an yapılan klasik aşı ile virüse hava tesir ettikten sonra etki alabiliyoruz. O yüzden nazal aşının daha etkili olacağını söyleyebilirim. Bunun dışında soğuk zincir de gerektirmeyen bir uygulama, oda sıcaklığında kalabiliyor. Ayrıca birçok insanda enjeksiyon fobisi var. Bunu da engelleyecek bir çözüm yolu olacaktır.”
Nazal aşı mutasyonlara karşı etkili olacak mı?
“Nazal aşının tek doz yapılması yeterli oluyor. IgA dediğimiz antikorların üretimini bağlamış oluyoruz. Yan etkilerinin klasik aşıya göre daha az olacağını öngörüyoruz. Mutasyonlara karşı da etkili olacak.”
Yapılan aşıların hastalığı hafif atlatmada kilit unsur olduğunu da belirten Uzm.Dr. Şafak Göktaş, “Aşıda hastalara önerim kar zarar hesabı yapmaları. Aşısız olarak virüse yakalanırlarsa hastalığı ağır geçirip yoğun bakım ünitesine ihtiyaç duyabilirler. O süreç çok zor. Amaç, yoğun bakım ve hastaneye yatış oranını düşürmek. Hepimizin toplum sağlığını düşünmemiz gerekiyor” dedi.