Modern çağın teşhisi zor hastalığı
Gece yeteri kadar uyumanıza rağmen sabah yorgun uyanıyor ve uyandığınızda vücudunuzdaki tutulmalardan mı yakınıyorsunuz? Bu sorulara evet diyor, bir de üstüne yaygın vücut ağrıları ve konsantrasyon güçlüğü çekiyorsanız, dikkat!
Funda Çatar/Formsante Dergisi
Modern çağın sağlık sorunlarından birisi olan 'fibromiyalji' sizi de etkisi altına almış olabilir.
Fibromiyalji; başta yaygın ve inatçı kas ağrıları olmak üzere, uyandıktan sonra vücutta tutukluluk ile yorgunluk gibi yakınmalarla seyreden yumuşak bir doku romatizması olarak tanımlanıyor. Yapılan çalışmalar, ülkemizde 1.3 milyon fibromiyalji hastası olduğunu gösteriyor. Uzmanlara göre; bu hastalığa yakalananların sayısı, belirtilen rakamdan daha fazla. Çünkü fibromiyalji çok sayıda belirti ile gelişmesi nedeniyle başka hastalıklarla maskelenebiliyor. İçinde bulundukları hali 'çok yorgunum, sanki enerjim çekilmiş gibi' şeklinde izah eden hastalar, kaynağı teşhis edilemeyen ağrı şikayetleri yüzünden yıllarca çeşitli branşların doktorlarına başvuruyor. Doğru teşhis konulamadığı için hastaların yakınmaları azalmış veya geçmiş gibi görünse de, bir süre sonra tekrar başlıyor. Hastalık ilerledikçe de hayat kalitesinde düşüş ve işgücü kaybına neden oluyor. Hatta hasta ağrıları ve diğer yakınmaları nedeniyle çevresi tarafından 'hastalık hastası' olarak tanımlanabiliyor. Aslında, fibromiyaljiye erken tanı konulduğunda atakların sıklığı ile şiddeti azaltılabiliyor, hatta yakınmalar uzun yıllar tekrarlamayabiliyor. Peki, fibromiyalji gerçekten tam olarak nedir? Günümüzde nasıl tedavi ediliyor? Fibromiyalji'den korunmak mümkün mü? Bunları ve daha birçok soruyu Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Gülçin Gülşen'e sorduk.
Fibromiyalji kimlerde görülüyor?
Fibromiyalji her yaşta görülmekle birlikte, en sık 25 - 55 yaşları arasında ve kadınlarda ortaya çıkıyor. Öyle ki fibromiyalji hastalarının yüzde 80 - 90'ını kadınlar oluşturuyor. Buna karşılık fibromiyalji erkeklerde daha ağır seyrediyor. Fibromiyalji hastaları, sürekli yorgunluktan ve ağrıdan yakındıkları, işlerinde yeteri kadar performans gösteremedikleri için huzursuz, sinirli kişiler olarak tanımlanıyor. Oysa bu hastalık mükemmeliyetçi, çevresinin kendisinden çok şey beklediği kişilerde daha sık görülüyor. Kişilik yapıları nedeniyle üstlendikleri her sorumluluğu en iyi şekilde yerine getirmek için yoğun çaba sarf eden bu kişiler, göstermeye çalıştıkları yüksek performans yüzünden zamanla sağlıklarını yitirmeye başlıyor. Bunun sonucunda da mutsuz insan tablosu ortaya çıkıyor.
Hastalık ne tür belirtilerle gelişiyor?
Özellikle sabahları olan ağrı, fibromiyaljinin en tipik belirtisi. Ağrı; boyun, sırt ve bel gibi tek bir bölgede veya tüm vücutta yaygın olarak hissedilebiliyor. Fibromiyalji ağrısı hastalar tarafından 'zonklayıcı, derinden gelen ya da keskin' gibi çeşitli şekillerde tarif ediliyor. Ağrıya kaslarda yoğun yanmalar, seyirmeler ve katılık hissi eşlik edebiliyor.