Karaciğer yağlanması diyeti

Serpil Dokurel - PembeNar özel

Karaciğer yağlanması diyeti, adı üzerinde karaciğerde yağlanma meydana gelmesi sonucunda gerek görülen bir diyet çeşididir. Karaciğer yağlanması meydana geldiğinde vücutta çeşitli sağlık sorunları meydana gelmektedir. Karaciğer yağlanmasının belli başlı nedenleri bulunmaktadır.
Karaciğer yağlanması diyetinin nedenlerini uzmanlarımıza sorduk,

İşte Uzman Diyetisyen Özlem Tay'a göre karaciğer yağlanmasının nedenleri;

Karaciğer Yağlanmasının Nedenleri

Karaciğer hücrelerinde aşırı derecede yağ toplanmasıyla meydana gelen ciddi bir sağlık sorunu olan karaciğer yağlanması, karaciğerin kendini koruma amaçlı oluşturduğu yağ bezlerinden oluşur. Toplumdaki her 4-5 kişiden birinde karaciğer yağlanması görülmektedir.

Fazla kilolu veya obez olmak: Her fazla kilolu ya da obez kişide karaciğer yağlanması olur demek doğru değildir ancak obez kişiler arasında karaciğer yağlanmasına rastlanma oranı, % 70’lere dek varan, oldukça yüksek bir seviyededir. İnsülin direnci, hormonal nedenler ya da sadece kötü beslenme alışkanlıkları nedeniyle alınan kilolar vücutta yağ hücrelerinde depolanır. Artan kilolar yüzünden yağ hücreleri artık yağ depolayamaz hale gelebilir. Bunun sonucunda, hücrelerde depolanamayan yağlar kanda dolaşmaya ve karaciğer gibi iç organlarda toplanmaya başlar.

Aşırı alkol tüketimi: Aşırı alkol tüketimi karaciğer yağlanmasının yaygın nedenlerinden biridir. Bazı vakalarda kısa bir dönem içerisinde çok fazla alkol tüketilmesi de karaciğerde yağlanmaya neden olabilir. Alkol, karaciğerin yağ metabolizmasındaki işlevine zarar verir ve yağın karaciğer hücrelerinde birikmesine neden olur. Alkole bağlı karaciğer yağlanması ilerleyerek alkolik hepatit rahatsızlığına dönüşebilir.

İnsülin direnci: Kötü beslenme ya da genetik nedenlerden dolayı vücutta insülin direnci ortaya çıkabilir. İnsülin hormonuna karşı vücutta hücrelerin direnç göstermesi sonucu pankreas daha fazla insülin salgılamaya başlar ve insülin hormonundaki bu artış sonucu kandaki ve karaciğerdeki yağ asitlerinde artış görülür. İnsülin direncinin başka pek çok sağlık sorununa neden olabileceği bilinmektedir ve karaciğer yağlanması da bu sorunlardan biridir.

Uzman Diyetisyen Yeşim Özcan'a göre karaciğer yağlanmasının nedenleri;

Karaciğer yağlanmasının nedenleri

Karaciğer, vücudumuzun en büyük organı olup; sindirim, enerji depolanması, toksinlerden vücudun arındırılması gibi pek çok hayati göreve sahiptir. Vücudumuzun en çalışkan organlarından biri olan karaciğer yorulmaksızın toksinleri vücudumuzdan uzaklaştırmaya, yağların sindirimi için gerekli safrayı üretmeye, hormonları parçalamaya, esansiyel vitamin ve mineralleri depolamaya yardımcıdır.

Eğer sebze ve meyve ağırlıklı bir beslenme benimsemiyorsanız, düzenli egzersiz yapmıyorsanız, alkol ve sigara gibi alışkanlıklarınız varsa sizin de karaciğeriniz risk altında olabilir.

Yiyecekler (karbonhidratlar, yağlar, proteinler ve şeker) ve diğer maddeler (alkol ve ilaçlar) bağırsaktan emildikten sonra karaciğer tarından kontrol edilir. Tüm işlemler karaciğerin ağırlığının %5-10 oranında artışını tetikleyebilir. Bu durum tıp literatüründe Karaciğer Yağlanması olarak adlandırılır. Karaciğer Yağlanması olan kişilerde karaciğerdeki yağ metabolizması bozulmuştur ve karaciğer metabolize edemediği yağı kendi üzerinde biriktirmeye başlar. Bu yağ birikimi de karaciğerin fonksiyonlarını tehlikeye sokabilir.

Karaciğer yağlanması batı tipi beslenmeye sahip ülkelerde sıklıkla görülür. Bunun nedeni endüstri ile birlikte artar basit karbonhidrat ve proinflamatuar yağdan zengin beslenme tipidir. Karaciğer yağlanması çok büyük oranda kilolu ve obez bireylerde görülür. Özellikle çocukluk dönemini kilolu veya obez geçirmiş kişilerin ileriki yaşamlarında karaciğer yağlanması ve bunun getireceği diğer hastalıklara yakalanması çok olasıdır.

Karaciğer yağlanması özellikle kilolu veya obez, kötü beslenmem, hekim kontrolü olmaksınız ilaç kullanımı olan, çok hızlı kilo kaybetmiş ve bağırsak flora bozukluğu olan kişilerde görülür. Bu nedenle karaciğer yağlanmasının tedavisinde beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi tedavinin vazgeçilmez bir parçasıdır.

Karaciğer yağlanmasından müzdarip kişilerin öncelikle beslenmelerinden alkol, tüm basıt karbonhidratlar, şeker ve şekerli-sodalı içecekleri ve işlenmiş-paketli tüm ürünleri hayatlarından çıkararak; doğal ve dengeli bir beslenme programına geçmeleri gerekmektedir.
Karaciğer yağlanması olanlar beslenmelerine diğer insanlara oranla daha fazla dikkat etmelidirler. Bu nedenlerden dolayı da uzmanlarımız karaciğer yağlanması olanlar neler yemelidir sorusunu cevapladılar.

Karaciğer yağlanması olanlar neler yemelidir sorusunun cevabını
Uzman diyetiysen Yeşim Özcan şu şekilde açıkladı:

- Çiğ Sebzeler; içerisindeki antioksidan yapılar nedeniyle karaciğerin temizlenmesine yardımcıdır. Özellikle; Kırmızı Pancar, Karnabahar, Brokoli, Koyu Yeşil Yapraklılar, - Brüksel Lahanası, Lahana, Kuşkonmaz, Havuç, Salatalık ve Maydanoz, Nane, Fesleğen gibi Otlar bu temizliğe yardımcıdır.

- Zencefil; çok lifli yapısı nedeniyle karaciğerden toksinlerin uzaklaştırılmasına yardımcı olur.

- Tatlı Patates: ülkemiz Pazar ve marketlerinde yer almaya başlayan bir sebzedir. Turpgillerden olup; yerli-sarı patatesin aksine nişasta içermez. Potasyum, Vitamin B6, C, D Magnezyum ve Demir den zengindir. Özellikle sahip olduğu potasyum nedeniyle karaciğerin temizlenmesinde son derece yardımcıdır.

- Muz; Yine sahip olduğu potasyum içeriği nedeniyle vücuttan toksinlerin ve ağır metallerin uzaklaştırılmasına yardımcıdır. Bu nedenle de karaciğer temizlenmesini destekler.

- Karahindiba Kökü: Safrayı düzenler ve diüretiktir. Bu nedenle toksinlerin karaciğerden uzaklaştırılmasını hızlandırır. Aynı zamanda Vitamin C’den zengin, mineral emilimine yardımcı, inflamasyonu baskılayıcı ve karaciğer yağlanmasının özellikle gelişimine karşı önleyicidir.

- Deve Dikeni: Detoks ve toksin arındırılması işlemlerinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Karaciğer hücrelerinin yenilenmesine yardımcı olur. Bu nedenle sadece karaciğer yağlanması değil tüm karaciğer hastalıklarında tedavi edicidir. Deve Dikeni takviyesi kullanan hastaların karaciğer yetmezliğinden yaşadıkları organ kayıplarının çok azaltıldığı bilinmektedir.

- Ciğer;

Vitamin A, B, Folik Asit, Demir, Bakır, Çinko, Krom ve CoQ10 ‘den oldukça zengindir. Zengin vitamin, mineral yapısı nedeniyle özellikle gezen ve doğal beslenen memelilerin ve tavuk ciğerinin sofralarınızda yer vermek kişilerin karaciğer sağlığını destekler

Ayrıca beslenme tedavisine ek; hekim kontrolünde Vitamin E, Zerdeçal ve Çörek Otu Yağı supplementasyonu da karaciğer yağlanması tedavisine destek olmaktadır.

Özetler karaciğer yağlanması tedavisinde beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi, toksin maruziyetinin azaltılması ve hekim kontrolü dışında ilaç tüketiminin sınırlandırılması karaciğer yağlanması ile mücadelede etkilidir.

Uzman diyetisyen Emel Yılmaz karaciğer yağlanması olanlar neler yemelidir sorusunun cevabını şu şekilde açıkladı:

- Her türlü lahana grubundan sebzeler
- Turp
- Roka
- Soğan-sarımsak
- Enginar
- Pırasa
- Bamya
- Taze fasulye
- Kabak
- Ispanak
- Pazı
- Baharat
- Bol bol sebze tüketmeye öncelik verelim
- Balık, az yağlı/ yağsız et, derisiz tavuk tercihiniz olsun
- Her gün yürüyüş yapmaya çalışmalısınız
- Az yağlı, yarım yağlı süt ve süt ürünlerini tercih edin
- Günde 2 porsiyon meyve tüketimi yeterlidir

- Tahıllı gıdaları az miktarda tüketmeliyiz örneğin: tahıllı ekmek veya bulgur pilavını:1 öğünde sadece 1 dilim ekmek veya 3 yk. bulgur pilavı olarak tüketmeye özen göstermeliyiz

Ek takviye olarak kullanabileceğiniz:
- Glutation içeren ek takviye
- Magnezyum
- Kolin destekleri

B vitamini içeren takviyeler karaciğerinize yararı yüksek olabilecek destekler.

Karaciğer yağlanması olanlar neler yemelidir sorusunu Uzman diyetisyen Özlem Tay açıkladı;

- Su
- Yağsız süt ürünleri
- Böğürtlen, mor üzüm ve yaban mersini gibi mor renkli meyveler
- Kırmızı renkli meyve ve sebzeler
- Tam buğdaylı tahıllar
- Kurubaklagiller
- Sarımsak, soğan, enginar gibi beyaz renkli sebzeler

Karaciğer yağlanması diyetinin nasıl yapıldığını merak ediyorsanız ve karaciğer yağlanması diyeti örnek listesine ihtiyacınız varsa aşağıda vermiş olduğumuz Uzman diyetisyen Özlem Tay'ın açıklamış olduğu karaciğer yağlanması diyet listesine göz atabilirsiniz.

Karaciğer yağlanması diyet listesi

1 Haftalık Örnek Karaciğer Yağlanması Diyet Listesi

Aşağıda 1 haftalık örnek karaciğer yağlanması diyet listesini ortalama 65-70 kg ağırlığındaki bireyin ortalama miktarları içermektedir. Tüketilmesi gereken miktarların kişinin cinsiyetine, yaş, boy ve kilo değerlerine göre değişebileceği unutulmamalıdır.

Kahvaltı:

• 1 bardak yarım yağlı süt
• 2-3 yemek kaşığı yulaf ezmesi
• 2 dilim ananas veya 1 adet muz ya da 1 adet elma
• 2 adet ceviz içi

Ara öğün:
• Şekersiz yeşil çay
• 10 adet badem veya fındık

Öğlen:

• 1 porsiyon bakliyat yemeği
• 1 bardak ayran
• Mevsim salata
• 1 dilim tam buğday ekmeği

İkindi:

• 1 dilim yarım yağlı beyaz peynir
• 2 adet kepekli grissini

Akşam:

• 1 porsiyon etli-kıymalı-tavuklu sebze yemeği
• 1 kase yarım yağlı yoğurt
• Mevsim salata
• 1 dilim tam buğday ekmeği

Gece:
• 10-12 adet çilek