Kadınlarda Kısırlık Nedenleri Nelerdir?

Aşağıdaki faktörlerin her biri hamile kalmak için gereklidir:

• Yumurtlama. Hamile kalabilmeniz için düzenli bir adet döngünüzün olması gerekir. Adet döngüsü sırasında yumurta üretilir ve yumurtlama gerçekleşir. Doktorunuz adet döngünüzü değerlendirir ve yumurtlamanın gerçekleşip gerçekleşmediğini tespit eder.
• Sperm. Bu durum, partnerde herhangi bir hastalık veya ameliyat geçmişi olmadığı sürece birçok çift için sorun değildir. Doktorunuz, partnerinizin sperm sağlığını değerlendirmek için bazı basit testler yapabilir. 
• Düzenli cinsel ilişki. Verimli olduğunuz süre içerisinde düzenli cinsel ilişkiye girmeniz gerekir. Doktorunuz, adet döngüsü süresince hangi günlerde daha verimli olduğunuz konusunda sizi bilgilendirebilir.

Hamileliğin oluşabilmesi için her bir karmaşık insan üreme sürecinin —olgun yumurtanın yumurtalıktan salınması, yumurtanın döllenmesi, döllenen yumurtanın gerekli yerini alması ve rahimde büyümesi — doğru bir şekilde gerçekleşmesi gerekir. Kadınlarda bazı faktörler bu süreci herhangi bir aşamada bozabilir. Kadınlarda kısırlık nedeni olan faktörler şunlardır:   

Yumurtlama sorunları

Yumurtlama sorunları kısır vakalarının yüzde 25’ini oluşturur. Bunun nedeni hipotalamus veya hipofiz bezleri gibi üreme hormonlarının düzenlenmesinde oluşan kusurlar veya yumurtalığın kendisinde oluşan problemler olabilir. Eğer düzensiz olarak yumurtluyorsanız veya hiç yumurtlamıyorsanız, yumurtlama rahatsızlığınız var demektir.

• Anormal yumurtalık uyarıcı hormon ve luteinizan hormonun salgılanması. Her ay yumurtalığın uyarılmasından sorumlu olan iki hormon – yumurtalık uyarıcı hormon ve luteinizan hormonu – adet döngüsü boyunca hipofiz bezleri tarafından belirli bir düzen içerisinde üretilir. Aşırı fiziksel ve duygusal stres, fazla veya düşük kilo veya son zamanlarda önemli ölçüde kilo alımı veya verimi – örneğin kilonuzun yüzde 10’u – bu düzeni bozabilir ve yumurtlamayı olumsuz etkileyebilir. Bu sorunun temel belirtisi, düzensiz adet dönemleri veya adet kesintileridir. Diğer hormonsal eksiklikler veya aşırı prolaktin üretimi ile ilişkilendirilen belirli hipofiz bezi rahatsızlıkları bazen nedenlerden birisi olabilir. 
• Polissistik yumurtalık sendromu. Polisistik yumurtalık sendromu hipotalamus, hipofiz ve yumurtalıkta karmaşık değişikliklerin oluşmasına neden olur. Sonuç olarak aşırı miktarda erkek hormonu (androjen) üretilir. Bu da yumurtlamayı etkiler.  Polisistik yumurtalık sendromu aynı zamanda insülin direnci ve obezite ile de ilişkilendirilir.
• Luteal aşama kusuru. Luteal aşama kusuru, yumurtalığın yumurtlamanın ardından yeteri miktarda progestin hormonu üretmemesi sonucu oluşur. Progesteron, rahim astarını döllenmiş yumurta için hazırlamada önemli bir rol oynar.
• Erken dönem yumurtalık kusurlar. Bu rahatsızlığın nedeni genellikle vücudun yanlışlıkla yumurtalık dokusuna saldırmasına yol açan oto bağışıklık reaksiyonlarıdır. Bunun sonucu olarak yumurtalıktaki yumurta kaybedilir ve östrojen üretimi düşer. 

Dölyatağı borularının hasar görmesi (dölyatağı tüplerine bağlı kısırlık)

Dölyatağı boruları hasar gördüğünde veya tıkandığında, spermlerin yumurtaya ulaşmasını engeller ve döllenen yumurtanın rahime doğru ilerlediği yolu tıkarlar. Dölyatağı borularının hasar görmesine ve tıkanmasına yol açan nedenler şunlardır:

• Klamydia enfeksiyonu veya bel soğukluğu nedeni ile dölyatağı tüplerinin iltihaplanması (salpenjit)
• Yumurtanın rahim dışına, dölyatağı tüplerine yerleşmesi ve burada gelişmesi ile ortaya çıkan daha önceki dış gebelikler
• Karın veya alt karın bölgesine daha önce cerrahi müdahale uygulanması

Endometriozis

Endometriozis, normal şartlarda rahimde büyüyen dokunun rahim dışında başka bölgelere yerleşmesi ve bu bölgelerde büyümesi halinde oluşur. Bu ekstra doku gelişimi ve bu dokunun cerrahi müdahale ile alınması doğurganlığa zarar verebilecek yara izlerinin oluşmasına yol açabilir. Araştırmacılar, fazla dokunun hamile kalmayı engelleyecek maddeler üretebileceğini de düşünmektedir.  

Rahim ağzında daralma veya tıkanma

Rahim ağzı stenosu olarak bilinen rahim ağzı daralma ve tıkanmalarının nedeni kalıtsal şekil bozuklukları ve rahim ağzının hasar görmesi olabilir. Sonuç olarak rahim ağzı, spermlerin hareketi ve döllenme için uygun mukus türünü üretemez. Ayrıca, rahim ağzı açıklığı kapanabilir ve spermlerin yumurtaya ulaşmasını engelleyebilir.

Rahim sorunları

30’lu yaşlardaki kadınlarda yaygın olarak görülen rahimdeki iyi huylu polipler veya tümörler dölyatağı tüplerini tıkayarak veya yumurtanın rahimde yerleşmesini engelleyerek doğurganlığı etkileyebilirler. Buna karşın, fibriod sorunu olan birçok kadın hamile kalabilmektedir. Rahimdeki yara izleri, yumurtanın rahimde yerleşmesini engelleyebilir ve anormal şekil (bikornuat) gibi rahimlerinde doğuştan anormallikler olan bazı kadınlar ,hamile kalmada veya hamileliğin sürdürülmesinde sorunlar yaşayabilir.  

Açıklanamayan kısırlık

Bazı durumlarda, kısırlığın nedeni hiçbir zaman bulunamaz. Her iki partnerdeki önemsiz etmenlerinbirleşimi açıklanamayan sorunlara yol açabilir. Neyse ki açıklanamayan kısırlık sorunu bulunan çiftlerin kendiliğimden gebe kalma ihtimali diğer kısır çiftlere oranla daha yüksektir. 

Çocuk sahibi olmak evlilikte sorunlara yol açar mı?