İstanbul'dan Uludağ'ı nasıl gördük? Meteoroloji Uzmanı Adil Tek açıkladı: '4 şartı var'
Geçtiğimiz bayram haftasında Bostancı’da yaşayan bir kişinin Heybeliada, Yalova ve son olarak Bursa Uludağ’ı görüntülediği video sosyal medyada viral oldu. Peki, arada kocaman bir Marmara Denizi varken İstanbul'dan Uludağ'ın zirvelerinin görüntülenmesi nasıl mümkün oldu? Herkesin merak ettiği bu konuyu, Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek'e sorduk.
Betül Topaklı / Milliyet.com.tr - Ramazan Bayramı’nda tatilin 9 gün olmasını fırsat bilen pek çok kişi sevdiklerini görmek için ya memleketlerine gitti ya da ailesiyle vakit geçirmek için tatil beldelerinin yolunu tuttu. Söz konusu bu durum İstanbul’daki insan sayısının hatırı sayılır derecede azalmasına, dolayısıyla kentteki hava kirliliğinin ciddi oranda azalmasını sağladı. Öyle ki sosyal medyada viral olan bir videoda, İstanbul'da bulunan bir kişinin Uludağ'ın zirvelerini görüntüleyebildiği video yoğun ilgi gördü. Peki İstanbul'dan Uludağ'ın zirvelerinin görüntülenmesi nasıl mümkün oldu?
Öncelikle işin matematiğine bakmak gerekiyor. Pisagor Teoremi’ne göre, 2543 metre rakımda bulunan Uludağ'ın zirvesinden dünyanın merkezine bir dik çekip sonra da bir teğet çekildiğinde dağın tepe noktasından bakan bir gözün ne kadar uzağı görebileceği hesaplanabiliyor. Yani söz konusu bu durumda Uludağ'ın zirvesinden bakan bir kişi, herhangi bir engel yoksa 180 kilometre uzağı görebiliyor.
'KANDİLLİ RASATHANESİ'NDE KANITLARI VAR'
Anadolu yakasının güneyi için İstanbul'dan Uludağ'a olan kuş uçuşu ortalama 110-120 kilometre. Yani Uludağ'ı görmek mümkün. Hem de sadece zirvesini de değil epey bir kısmı da görebiliyor. Peki ama nasıl? Uludağ’ın İstanbul’dan görülebilmesinin atmosferik koşullara bağlı olduğunu söyleyen Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek, “Bunun için havada nem, toz ve partikül gibi kirleticilerin olmaması gerekiyor. Çok eski yıllarda İstanbul’dan Uludağ’ın görüldüğüne dair kanıtlar Kandilli Rasathanesi’nde var. Son yıllarda artan kirlilik, ısınan küre ve su buharının dolaşımının fazlalaşması uzak mesafelerin görülmesini engelliyor. Yani görüş mesafesini etkileyen en önemli faktörlerin, atmosferik nem ve kirleticiler olduğunu söyleyebiliriz. Diğer faktörler biraz daha geri planda kalıyor” dedi.
“Denizden buharlaşma çok değilse, deniz suyu sıcaklığıyla hava sıcaklığı birbirine yakınsa, bir yağış geçişi olmuşsa ve rüzgar yapısı da uygunsa şartlar oluşmuş demektir. Çünkü yağış sonrası havadaki kirleticiler çöküyor. Hava pırıl pırıl olduğu zaman eğer yüksek basınç da varsa İstanbul’dan Uludağ’ın görülmesi mümkün oluyor. Uludağ’dan İstanbul’a kuş uçuşu 110 kilometre yani çok çok uzun bir mesafe değil. Ancak güneyde lodos esip toz geldiği vakit görüş mesafesi kısalıyor.” - Meteoroloji Uzmanı Adil Tek
Bayram tatilinin 9 gün olması dolayısıyla pek çok kişinin İstanbul'dan ayrılmasının ve şehirdeki hava kirliliğinin ciddi oranda azalmasının görüş açısını etkileyen faktörlerden biri olabileceğini aktaran Adil Tek, “Ancak şahsi görüşüm, İstanbul bayramda boşalmadı, nüfusu dengelendi. Çünkü İstanbul’da şehir dışındaki illerin plakaları İstanbul’un plakası kadardı. Bayramda İstanbul’a büyük bir ziyaret vardı” görüşünü paylaştı.
MİLYARLARCASI BİR ARAYA GELİYOR
Adil Tekin de belirttiği gibi bunun temelde tek bir nedeni var: Hava kirliliği. Hava kirliliği demek, havada süzülen milyarlarca parçacık demek. Bir tanesi hiçbir şeye engel olmayan parçacıklardan milyarlarcası bir araya gelince görüş mesafesine engel olabiliyor. Işıklar söndüğünde görülen galaksiler, hava bir nebze temizlendiğinde görülen manzaralar, çevreyi kirletirken kendimizi nelerden mahrum bıraktığımızı tekrardan göstermiş oluyor.