Hipotiroidi belirtileri nelerdir? Tiroid bezinin az çalışması hangi hastalıklara neden olur?
Tiroid bezi, boynumuzun dibinde yer alan kelebek biçimine haiz önemli bir organ. Endokrin sisteminin etkili bir parçası olan tiroid, bir iç salgı bezi olup T3 ve T4 adı verilen hormonları üreterek bunları kana salmaktadır. Peki, tiroid bezinin tiroid hormonlarını yeterli miktarda üretememesi durumunda neler olur? Sizlere özel Hipotiroidi belirtileri nelerdir? Tiroid bezinin az çalışması hangi hastalıklara neden olur? Tüm detayları ile derledik.
Hipotiroidi, tiroid bezinin tiroid hormonlarını vücudun ihtiyaç duyduğu düzeyde karşılayacak kadar üretemediği zaman ortaya çıkar. Bu durumun tam tersi ise tiroid bezinin çok fazla tiroid hormonu ürettiği hipertiroid rahatsızlığıdır. İki durum arasındaki bağlantı ise karışıktır. Biri belirli hallerde diğerine yol açabilmektedir. Tiroid hormon eksikliğinde vücutta yaygın olarak tiroid bezinde büyüme, yorgunluk, kilo alımı gibi çeşitli belirtiler görülmektedir.
Hipotiroidi belirtileri nelerdir?
Hipotiroidi sürecinde karşılaşılan belirtiler hormonlardaki eksikliğin ciddiyetine göre değişiklik göstermektedir. Belirtiler ilk başlarda belli belirsiz seyrederken birkaç yıl içerisinde belirginleşir. Yorgunluk ve kilo alımı ilk zamanlar gözlenen işaretlerdir. Tiroid hormonlarının eksikliğine bağlı olarak metabolizma hızındaki yavaşlama belirginleştiği zaman şu belirtiler gözlenir:
- Halsizlik
- Kiloda artış
- Ciltte kuruluk
- Kabızlık
- Ses kısıklığı
- Kandaki kolesterol düzeyinde yükselme
- Soğuğa karşı hassasiyet
- Kaslarda güçsüzlük
- Kaslarda ağrı, sertlik ve hassasiyet
- Yüz, el ve ayaklarda şişme
- Uykusuzluk
- İşitme problemleri
- Eklemlerde şişlik, ağrı ya da sertlik
- Düzensiz adet dönemleri
- Ağrılı adet görme
- Saçlarda seyrekleşme
- İnce, kırılgan saçlar ve tırnaklar
- Kalp hızında yavaşlama
- Hafıza zayıflıkları
- Tiroid bezinde büyüme (Guatr)
- Libido kaybı
- Terlemede azalma
- Depresif ruh hali
- Kansızlık
- Kaşlarda seyrekleşme
- Denge ve koordinasyon problemleri
Hipotiroidinin çocuk ya da ergenlerde görülen bulgu ve belirtileri yetişkinlerle benzerlik taşır. Bununla birlikte şu belirtiler de diğerlerine eşlik edebilmektedir:
- Diş gelişiminde gecikme
- Büyümede yavaşlama
- Zihinsel gelişimde gerilik
- Geciken ergenlik
Tiroid bezinin az çalışması hangi hastalıklara neden olur?
Tiroid bezinin yetişkinlerde az çalışması veya çalışmaması hali vücudun tümü etkilemektedir. En belirgin belirtileri arasında halsizlik, yorgunluk, hareketlerde yavaşlama, cillte kuruluk, saç dökülmesi, unutkanlık, sürekli uyku ve konsantre olamama göze çarpmaktadır.
Tiroid bezinin az çalışmasının yol açtığı hastalıklar arasında bağırsak sendromları arasında sıklıkla görülen kabızlık sayılabilir. Ayrıca göz çevresinde ve ayaklarda ödem oluşumu, gebe kalamama ile cinsel isteksizlik gibi rahatsızlıklara yol açabilmektedir.
Hipotiroidi nasıl anlaşılır?
Tiroid bezi hormonlarının yeterli miktarda salgılanıp salgılanmadığı; T3, T4 ile hipofiz bezi tarafından salgılanan TSH hormonu testi ile değerlendirilmektedir. Tiroid bezine karşı üretilen antikorlar ve tiroid ultrasonografisi de başvurulan yardımcı tanı testleridir. Dünyada ve ülkemizde tarama testi olarak tercih edilen TSH testinin anormal olması halinde diğer yardımcı testlere başvurulmaktadır. TSH testinin 3.90'dan fazla olması durumunda tiroit bezinde bir sorun olduğu düşünülmektedir.
Hipotiroidi neden oluşur?
Hipotiroidi çok farklı sebeplere bağlı olarak gelişebilmektedir. Hipotiroidin yaygın sebepleri şu şekilde sıralanabilir:
- Tiroid bezinin otoimmün hastalığı (Hipotiroidizmin en sık görülen nedeni Hashimoto tiroidi olarak bilinen otoimmün bir hastalıktır.)
- Tiroid ameliyatı
- Hipertiroidi tedavisinin komplikasyonu
- Radyasyon tedavisi
- Doğumsal hastalıklar
- Hipofiz bezinde bozukluk
- İyot eksikliği
- İlaçlar (Bazı ilaçlar hipotiroidizme yol açabilir. Örneğin belirli psikiyatrik bozuklukların tedavisinde kullanılan lityum, hormon üretimini etkileyebilmektedir.)
- Gebelik (Bazı kadınlarda hamilelik sürecinde ya da sonrasında hipotiroidizm gelişebilmektedir. Bu durum çoğunlukla gebelik esnasında vücudun kendi tiroit bezi hücrelerine karşı antikor üretmesinin bir neticesidir.)