Hipofiz Bezi Nedir, Ne İşe Yarar? Hipofiz Bezi Hangi Hormonları Sağlar?

Hipofiz bezi, kafatasının tabanının ortasında bulunan ve sella turcica adı verilen kemikli bir boşlukta korunan bir çapa gagası endokrin bezidir. Diğer çeşitli endokrin bezlerinin işlevlerini düzenlemede ve kandaki genel hormon seviyelerini korumada hayati bir rol oynar.

 Hipofiz Bezi Nedir?

 Hipofiz bezinin (ya da hipofiz) tabanında bulunan küçük, bezelye büyüklüğünde bezi beyin küçük olarak, depresyon sellanın adı sfenoid kemiğinde. Bağlı olduğu hipotalamusun kontrolü altındadır.

 Bazen ana bez olarak anılır çünkü sinir sistemi ile endokrin sistem arasında bir bağlayıcı madde olarak hizmet eder. Hormonlarından bazıları, diğer endokrin bezleri tarafından belirli hormonların üretimini uyarır. Hipofiz bezi, biri böbrekler tarafından su tutulmasını düzenleme işlevine sahip birkaç hormon üretir.

 Hipofiz Bezi Ne İşe Yarar?

 Hipofiz bezi beyinde bulunan vücutta bulunan bir endokrin bezidir. Kemik büyümesi ve anne sütü üretimi gibi birçok vücut fonksiyonunu düzenleyen birkaç hormon üretir. 

 Hipofiz bezi, beynin tabanına oturan bir üzüm büyüklüğünde küçük bir endokrin bezidir. Hipofiz sapı tarafından başka bir yapı olan hipotalamustan asılır. Hipofiz iki lobdan oluşur:

Hipotalamusa bir vasküler ağ ile bağlanan ön lob veya adenohipofiz,

Hipotalamusa bağlı sinir hücrelerinden oluşan posterior lob veya nörohipofiz.

Hipofiz bezi, vücuttaki tüm hormonal salgıları doğrudan veya tiroid veya böbreküstü bezleri gibi diğer bezlere etki ederek kontrol eden toplam sekiz hormon salgılar. 

 Hipofiz Bezi Hangi Hormonları Sağlar?

 Ön hipofiz bezinden salgılanan, diğer endokrin bezlerinin işlevlerini düzenleyen dört hormon vardır. Bu hormonlar arasında tiroid uyarıcı hormon (TSH), adrenokortikotropik hormon (ACTH), folikül uyarıcı hormon (FSH) ve lüteinizan hormonlar (LH) bulunur.

 Ek olarak, ön lob, belirli organlar üzerinde doğrudan etkisi olan iki ek hormon salgılar. Bu hormonlar arasında büyüme hormonu (GH) veya somatotropik hormon (STH) ve prolaktin bulunur. Arka hipofiz bezi ile ilgili olarak, oksitosin ve antidiüretik hormon (ADA) olmak üzere iki farklı hormon kaydedilir. Bu hormonlar vücudun ihtiyacına göre salgılanır.

 Hipofiz Hormonları Nasıl Çalışır?

 Hipofiz bezi tarafından salgılanan hormonlar, önemli fizyolojik fonksiyonların düzenlenmesinde önemli bir rol oynar. Tiroid uyarıcı hormon (TSH) - tiroid bezi tarafından tiroid hormonlarının (T3 ve T4) üretimini ve salgılanmasını uyaran bir glikoprotein. Tiroid hormonları metabolizma, enerji homeostazı, büyüme ve düzenleyici sinir sistemi faaliyetlerinde vazgeçilmez bir rol oynar. 

 Aşırı TSH üretimi hipertiroidizme yol açarken, TSH eksikliği hipotiroidizme yol açar. Adrenokortikotropik hormon (ACTH) - adrenal bezin stres hormonlarını, özellikle kortizolü salgılaması için uyarır. Stresli koşullar altında, kortizol kanda yüksek miktarlarda salınır ve vücudun yüke tepkisini düzenler. Özellikle kortizol glikoz metabolizmasını artırır, kan basıncını düzenler ve iltihabı azaltır. Ek olarak kortizol, vücudun algılanan tehlikelere uyarlamalı tepkisi olan savaş ya da kaç tepkisinde merkezi bir rol oynar.

 Hipofiz Bezi Hormonları Düzenler mi?

 Hormonlar, kandaki konsantrasyonlarına göre kendi salımlarını kontrol ederler, buna geri besleme engelleme mekanizması denir. Üretildikçe kanda yoğunlaşırlar. Hipofiz ve hipotalamus daha sonra bu hormonların konsantrasyonlarındaki değişikliklere duyarlıdır. Hız çok yüksekse, hipotalamus, hormonları inhibe ederek adenohipofizeal hormonların salgılanmasını engelleyerek salgılanmasını durdurur.

 Tersine, üretimi hipotalamik salgılayan hormonların adenohipofiz üzerindeki etkisiyle uyarılır. Hipofiz bezinin anormal çalışması durumunda, bir bozukluk veya aşırı hormon üretimi gözlemlenebilir ve çok çeşitli endokrin patolojilere yol açabilir. Hipofiz bezi sıklıkla adenomların, en sık hipersekresyonun nedeni olan iyi huylu tümörlerin bulunduğu yerdir.