Hıçkırık nedir, neden olur? Hıçkırık geçirme yolları nelerdir?
Bir refleks olarak ortaya çıkan hıçkırık, göğüs boşluğu ile karın boşluğu arasında kalan ve bu iki boşluğu birbirinden ayıran diyafram kasının aniden ve istem dışı kasılması olayıdır. Hıçkırık tuttuğunda bu kas, döngüler halinde yeniden kasılır. İşte merak edilen tüm detayları derledik...
Hıçkırık, ses tellerinin bulunduğu gırtlak boşluğunun aniden kapanması sırasında alınan nefesin ortaya çıkardığı ses ile görülür. Hıçkırık, bir hastalık değildir fakat bazı hastalıkların habercisi de olabilir.
Hıçkırık neden olur?
Toplumda her yaştan ve her cinsiyetten kişide hıçkırık sıkça görülebilir. Hıçkırık genellikle yemek yerken yutulan hava nedeniyle oluşur. Bazen sindirim sistemi bozuklukları, zatürre, kalp büyümesi, kalp krizi, yemek borusu tıkanıklığı ve mide rahatsızlıkları gibi nedenlerden dolayı kaynaklanır.
Stres, kaygı, ani duygusal değişimlerle diyaframı uyaran hormonların salınması ve diyaframda kasılmaların oluşması ile birlikte ortaya çıkar. Ortalama olarak 6 ile 12 defa ortaya çıkan hıçkırık, genellikle müdahale gerekmeksizin kendiliğinden geçer. Fakat bir aydan uzun süren inatçı hıçkırık olarak da adlandırılan hıçkırık türü, ciddi hastalıkların habercisi olabilir. Uzun süre geçemeyen hıçkırık için uzman bir doktora başvurmanız gerekir.
Hıçkırık geçirme yolları nelerdir?
Hıçkırığı geçirmek için solunum manevraları yapılması gerekir. Ağız yolu ile nefes aldıktan sonra burun kapatılarak hava ile buruna küçük bir basınç uygulanması ve bu sayede kulak zarının dışa doğru hareket ettirilmesi amaçlanır. Aynı zamanda nefes tutmak, hıçkırığın geçirilmesine yardımcı olan nefes manevraları arasında yer alır.
Kullanılan bir diğer yöntem ise katater yardımı ile üst dudak bölgesi olarak bilinen nazofarenksin uyarılması hıçkırığın giderilmesine yardımcı olur. Buzlu su ile gargara yapılabilir, sert bir ekmek parçası yutulabilir, limon ısırılabilir, dil dışarı doğru çekilebilir. Aynı zamanda solunan havadaki karbondioksit miktarını artırmak için küçük bir kese kağıdına kısa aralıklarla soluyarak hıçkırık ortadan kaldırılabilir.
Hıçkırık hangi hastalıkların habercisi olabilir?
Hıçkırık, genellikle gülme, gıdıklanma, yemek yeme sırasında hava yutulması, sigara ve alkol kullanımına bağlı olarak ortaya çıkan ve kısa süre içinde kendiliğinden geçen bir rahatsızlık olabileceği gibi uzun süreli geçmeyen hıçkırık ise ciddi hastalıkların habercisi olabilir. Hıçkırık, kalp ve diğer organlardaki ciddi bir hastalığın habercisi olabilir. Hıçkırık, merkezi sinir sistemine ve sindirim sistemine bağlı olarak ortaya çıkabilecek hastalıkların da habercisi olabilir.
Merkezi sinir sistemi hastalıkları arasında yer alan hastalıklar; inme, beyin iltihaplanması, kafa tramvaları ve menenjit gibi hastalıklardır. Yaygın olarak görülen sindirim sistemi hastalıkları nedeni ile ortaya çıkan hıçkırık ise peptik ülser, gastirit, reflü, safra kesesi hastalıkları, pankreatit ve aerofaji yani hızlı bir şekilde yeme içme, anksiyeteye bağlı olarak istemsiz bir şekilde aşırı bir şekilde hava yutulması sonucunda da ortaya çıkar.
Hıçkırık ne zaman tehlikeli olur?
Hıçkırık, genellikle hiçbir müdahale gerektirmeden kendiliğinden geçen refleks bir rahatsızlıktır. Ancak uzun süreli hıçkırıklar, ciddi hastalıkların habercisi olabilir. Bu nedenle çok uzun süre hıçkırıklar için uzman bir doktora başvurmanız gerekir. Hıçkırığın tehlikeli olduğu şu durumlarda düşünülmelidir:
-48 saat süre ile hiç geçmeyen ve ara ara durup yeniden devamlılığını sürdüren hıçkırık
-48 saat ile 1 ay arasında süren persistan hıçkırık
-1 ay ve daha uzun süre ile var olan inatçı hıçkırık
Bu uzun sürelerde geçmeyen hıçkırık durumlarında hıçkırık bir başka hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkabilir. Bu nedenle detaylı muayene olmak ve altta yatan sebebi tespit ederek bir an önce tedaviye başlamak çok önemlidir.