Her ineğin midesinde bir mıknatıs var! 'Bill Gates' diyenler yanıldı, ölünce çıkarılıyor
Etinden, sütünden yararlandığımız her ineğin midesinde bir mıknatıs olduğunu söylesek... Evet, yanlış duymadınız. Sahipleri besleyip büyüttükleri ineklerine bir mıknatıs yutturuluyor. İlk başta akıllara bir komplo teorisi olarak Bill Gates'in inekleri çiplediği gelse de durum hiç de öyle değil. Peki, ilginç uygulamanın ardındaki sebep ne? İşte ineklere mıknatıs yutturulmasının akıllara gelmeyecek nedeni.
Derleyen: Betül Topaklı / Milliyet.com.tr - İneğin ağzının yan tarafından el sokularak, dil sıkıca kavranıyor ve hafif şekilde dışarıya doğru çekiliyor. İçinde mıknatıs veya ilaç olan sonda hayvanın gırtlak ve yemek borusunun şekline uygun açıda sokuluyor. Arka kısmındaki mıknatısı bırakma çubuğu itiliyor ve sonrasında mıknatıs sondası yavaşça çıkarılıyor. Bu işlem yani mıknatıs yutturulma yöntemi, çiftçiler tarafından sütten kesilen büyük baş ve merada otlanan her hayvana yapılıyor. Peki ama neden?
İnekler, büyük lokmaları çiğnemeden yutuyor. Bu durum onları tehlikeye açık hale getiriyor. Örneğin, kırılmış çiftlik ekipmanlarından ya da çit tellerinden kopan parçalar gibi metal cisimler, ineklerin yediği yiyeceklere karışabiliyor. Söz konusu bu hayvanların geviş getirme sırasında aldıkları yabancı ağır metaller midelerinde kalıyor. Bu yabancı metaller, ineğin sindirim sistemine girdikten sonra retikulum adı verilen mide bölümüne yerleşiyor ve burayı delip enfeksiyon, ateş ve sindirim sorunlarına yol açabiliyor.
KALP VE AKCİĞERE ZARAR VERİYOR
Bu nedenle sığırlara ve ineklere mıknatıs yutturma işlemi, hayvan sağlığı için oldukça büyük önem taşıyor. İnek ve sığırların geviş getirme sırasında aldıkları yabancı ağır metaller zaman içerisinde işkembe kısmında yaptığı hareketlerle hayvanın kalp ve akciğerine zarar veriyor. Yaşanılan bu durumun tedavisi zor olduğu gibi oldukça da maliyetli oluyor. Ağır metal yutan bir sığır veya ineğin yabancı madde aldığı iştahsızlık ve yürüyememesinden anlaşılıyor. Ayrıca ineklerde aniden sütten kesilme gibi durumlar da yine yabancı metal yutma durumunun belirtilerinden biri olabiliyor.
ÇİFTÇİLER EN ÇOK BU YÖNTEME BAŞVURUYOR
Yaşanılan bu durum, 'hardware disease' ya da bilimsel adıyla 'retikuloperitonitis travmatika' olarak biliniyor ve hayvanlara oldukça acı veriyor. Hastalığın en etkili çözümü ise, ineklerin yiyeceklerine metal parçaların karışmasını engellemekten geçiyor. Ancak çiftçiler, riski en aza indirmek için başka bir yöntem daha geliştiriyor. Bu yol da inek ya da sığırlara mıknatıs yutturmak.
Çiftçilerin kullandığı bu özel mıknatıslar, ineklerin midesindeki retikulum bölgesine yerleştiriliyor. Mıknatıs, yabancı metal cisimleri bir arada tutarak bir top haline getiriyor ve bu metallerin retikulumu delmesini önlüyor. Mıknatıs, ineğin yaşamı boyunca midede kalıyor ve bu sayede metal parçalarının neden olabileceği ciddi sağlık sorunlarını önlüyor. İnekler öldükten sonra ise bu mıknatıslar çıkarılıyor.
'TEDAVİSİ ZOR VE MASRAFLI'
Uzmanlara göre, yaklaşık olarak 120 bin lira değerindeki inek ve sığırların bakımı için mıknatıs yutturma yöntemi oldukça önemli bir konu. İneklerin, otları ve yedikleri yemleri diline dolayarak ağzına götürdüğünü, bu yeme tarzının da ihmal ya da çeşitli nedenlerle hayvan yemine karışan çivi, tel, naylon poşet gibi yabancı metallerin mideye gitmesine neden olduğunu söyleyen veteriner hekimler, ''Geviş getirme sırasında alınan yabancı maddeler içinde ağır olan metaller midede kalıyor. Çivi zaman içinde işkembede yaptığı hareketle midenin hemen önünde bulunan kalp ya da akciğer zarına girerek, zar iltihaplanmasına neden olabiliyor. Sonuçta, tedavisi zor ve masraflı olan zar iltihaplanması ortaya çıkmış oluyor" diyor.
ÖLÜNCEYE KADAR MİDEDE KALIYOR
Büyükbaş hayvanlara yutturulan mıknatıs, mide içinde yer alan metalleri bir araya getirerek mide içindeki hareketleri önlüyor ve hayvanın olası bir travma geçirmesini de engelliyor. Mıknatıs, hayvanın işkembesinde, hiçbir yan etkisi ve zararı olmadan, ineğin ekonomik değeri ve üretkenliği sona erip kesime verilinceye kadar kalabiliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı da kooperatifler aracılığıyla üreticiye verilen ineklere mıknatıs yutturma uygulamasını zorunlu tutuyor.