Hava füze yağışlı!

Ne top tüfek, ne asker. "2. Dünya", "Körfez" ve "Kosova"da olduğu gibi savaşların kaderini belirleyen "meteorolojik taktikler"...

Önay Yılmaz


ABD, "2. Dünya" ve "Körfez" savaşlarında olduğu gibi, Kosova'da da yine "metorolojik savaş" taktiklerini kullandı. Böylece "havanın bir silah olarak kullanılması"nın, günümüzde ne kadar önemli olduğu, bir kez daha kanıtlanmış oldu. CNN televizyon kanalı da, yaptığı yayınlarında Yugoslavya'yla ilgili hava durumlarına ayrı bir önem vermeye başladı.
Dünyada birçok savaşın "meteorolojik savaş"la kazanıldığı bilinci, Türk askerine de verilecek. ABD'nin Körfez Savaşı'ndaki başarısının ardında meterolojik savaşı iyi kullandığı, 2. Dünya Savaşı'nda savaşın seyrinin Almanların aleyhine dönmesini sağlayan Normandiya Çıkarması'nın meteorolojik yanılgıdan kaynaklandığı konusundaki bilgiler, Türk Genelkurmayı'na önümüzdeki Nisan ayında verilecek "Meteorolojinin askeri alanda kullanımı" konulu brifingle anlatılacak.

Kosova'da hava elverişliydi

Genelkurmay'a brifing verecek olan İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Mikdat Kadıoğlu, ABD'nin Körfez Savaşı'nda olduğu gibi, yine meteorolojik koşullara dayanarak harekatını gerçekleştirdiğini söyledi.
Kadıoğlu, Yugoslavya'da harekatın yapıldığı sırada havanın çok elverişli durumda olduğunu belirtti. Lazer güdümlü bombaların bulutlu, yağışlı ve sisli havalarda verimli bir şekilde kullanılamadığını hatırlatan Kadıoğlu, "Bu nedenle ABD Hava Kuvvetleri, istenilen hedefi gece veya gündüz ve her türlü hava şartında vurabilmek için GPS (Arz Konumlama Sistemi) güdümlü yeni bomba ve füzeler geliştirdi" dedi.
F - 15E, F - 111, F - 117 ve A - 6E gibi uçakların hedefe kilitlenebilen radarlarla donatıldıklarından alçak bulut örtüsünden etkilenmeyeceklerini söyleyen Kadıoğlu şunları söyledi:
"Ancak diğer saldırı uçakları için gökyüzü açık olan hava durumu gerekir. Uçaksavar tehlikesi yüzünden bu tür saldırı uçakları, hedefi görmek amacıyla alçak bulutların altına inmezler.
Yugoslavya dağlık bir bölge. Özellikle Tomahawk gibi hedefini görerek vuran füzeler için havanın mutlaka açık olması gerekiyor. Çünkü bütün topoğrafik özellikler bilgisayara yükleniyor. Havanın kapalı olması durumunda bu silahlardan iyi verim alınamaz. Harekat için havanın açık olması bulutların dağılması beklendi."

Bulutlara saklanan füzeler

ABD'nin, Bağdat ve Türkiye dahil, tüm Ortadoğu için bulut taban yüksekliklerinin 900 metreden daha az, görüş mesafelerinin 4.5 kilometreden daha düşük olduğu zamanları yıllar öncesinden belirlediğini kaydeden Kadıoğlu, "Çöl Fırtınası" harekatında meteorolojinin önemini şöyle anlattı:
"ABD, Irak'ı bombalamak için hava koşullarının düzelmesini bekledi. 21 Şubat'ta ilk bombanın atılmasından 17 saat önce, ABD Hava Kuvvetleri'nin meteoroloji kayıtlarına göre, Irak ve Kuveyt'te son 14 yılda görülen en kötü hava şartları ortaya çıktı.
Çöl Fırtınası harekatı sırasında Irak, geceleyin ve havanın sadece Irak'ın batısında ve güneyinde çok bulutlu olduğu akşamlar, İsrail ve Suudi Arabistan'a scud füzeleriyle saldırıyordu. Bunu bilen müttefikler de, bu tür hava şartlarını belirleyerek sivilleri korumak ve füze rampalarını avlamak için planlar yapıyordu."

21. yüzyılın silahı: Hava

Askeri istihbaratın elemanlarının hava, düşman ve araziden oluştuğunu kabul eden ABD'nin, düşman kuvvetlerini bozmak ve dost kuvvetlere yardımcı olmak amacıyla yağış artırımı, fırtına kuvvetlendirme, kuraklık, uzaydan gözlem, sis ve bulut yok etmek, düşman hava şartlarını tespit etmek ve iyonosfere müdahale ederek haberleşmeyi kontrol etmek üzerine yoğun çalışmalar yaptıkları belirlendi. Kadıoğlu, bu çalışmaların içeriğini şöyle özetledi:
"Yağış artırarak irtibat hatlarının su basmasını sağlamak, tatlı sudan mahrum etmek, kuraklığı artırmak, sis ve bulut oluşumu artırarak gizlenme imkanı yaratmak, arazide seller oluşturmak, havadaki uçak izlerini silmek, yağışta lokal değişiklikler, bulut örtüsünü artırmak, bulut tohumlama bu çalışmaların bazıları."

Tarihte meteorolojik savaşlar

* M.Ö. 217 Hannibal'ın İtalya'yı İşgali: Bataklıkların donmasından yararlanan Hannibal'ın atlı askerleri, zayıf şekilde korunan bölgeyi işgal etti.
* M.S. 1200 Cengiz Han'ın Çin'i İşgali: Gölün donmasını bekleyen Cengiz Han, askerlerini buz üzerinden geçirdi.
* 1708 XII. Charles'ın, 1812 Napolyon'un, 1944 Hitler'in Rusya'yı işgalleri: (General Kış): Rusya'nın soğuğu, askeri harekatı ve lojistikleri olumsuz etkiledi.
* 1788 Fransız Devrimi: Aşırı kuraklık, devrimin oluşmasında ve ihtilalin hızlanmasında büyük rol oynadı.
* 1854 Kırım Savaşı: Fransızlar'ın en büyük savaş gemisi fırtınadan battı. Meteoroloji haritaları, bu geminin batışıyla ortaya çıktı.
* 1912 Balkan Harbi: Havanın sisli olmasından yararlanan Bulgar askerleri, Osmanlı ordusunu gafil avladı.
* 1914 Sarıkamış Harekatı: Osmanlı - Rus savaşında 90 bin Osmanlı askeri, hava koşullarını hesap etmeyince tek kurşun atılmadan donarak öldü.
* 1915 Almanların zehirli gaz kullanması: Rüzgarı hesap edemediler. Rüzgar ters esmeye başlayınca attıkları zehirli gazla öldüler.
* 1915 Çanakkale Savaşı: Çanakkale'deki iklim koşullarını düşünmeyen İngilizler'i kuraklık yüzünden yaşanan su sıkıntısı perişan etti.
* 1941 Barbarossa (General Çamur): Alman tankları Rusya sınırında çamura battı. Yağmur ve çamur, tankları hareketsiz kıldı.
* 1941 Japonların Pearl Harbor Baskını: Japon uçakları fırtınanın arkasına saklanarak Pearl Harbor baskınını gerçekleştirdi.
* 1944 Normandiya Çıkarması: Almanlar fırtına olacağı için çıkarmanın yapılacağını tahmin etmedi. Çıkarma, hava koşulları yüzünden sürekli erteleniyordu. ABD gemileri, fırtınadan sonra diğer fırtınayı tahmin ettiler. İki fırtınanın arasında çıkarmayı yaptılar.
* 1951 Çin'in Kore'yi İşgali: Çinli kumandanlar Cengiz Han'ın taktiğini uyguladı. Yalu nehrinin donmasından sonra işgale girişti.
* 1966 ABD Vietnam'da: Tropikal iklim yüzünden bozulan silahlar, ABD askerlerini zor durumda bıraktı.
* 1980 İran tutsak kurtarma operasyonu: ABD İstihbaratı, İran'daki kum fırtınasının etkisini hesap etmeyince, helikopterlerle yapılan kurtarma operasyonu başarısız bitti.
* 1990 Çöl Operasyonu: Saddam Hüseyin scud füzelerini açık havada atmıyordu. Bulutlu havaları tercih ediyordu. Buutların arkasına saklanan scudlar hedefe ulaşıyordu.
* 1996 Bosna - Hersek: Bosnalılar, ilk köprü ve askeri kampı sel taşkınlarının olduğu ovada kurdu. Mayın dedektörleri de karda çalışmadı.
* 1999 Kosova Savaşı: Hava saldırıları için ABD Kuvvetleri havanın açık olmasını bekledi.

Normandiya çıkarması

ABD askerleri iki fırtına arasında Normandiya'ya çıkarma yaptılar. Almanlar fırtına nedeniyle bu çıkarmanın yapılabileceğini hesap edemediler ve gafil avlandılar. Çünkü Alman kurmayları bölgeden başka bir yerdeydiler.